Май 6 — Тыва Республиканың Конституциязының хүнү

Күрүне байырлалы — Тыва Республиканың Конституция хүнү-биле силерге байыр чедирип тур бис!

Амгы үеде күштүг болуп турар Yндезин Хоойлунуң төөгүзү байлак, ол Тыва күрүнениң сайзыралының аңгы-аңгы үе-чадаларын тодаргай көргүскен.

Кандыг-даа конституцияның күштүг болгаш «ажылдап шыдаар» аргазы ооң хөй-ниитиниң сайзыралынга болгаш үениң негелделеринге дүгжүрүнден хамааржыр. Бистиң республиканың амыдыралында ажыглаттынып турар Yндезин Хоойлу чаа муң чылдың эгезинде тургустунган политиктиг болгаш социал-экономиктиг байдалдарны көргүзүп база ону быжыглап турар.

2001 чылдың май 6-да хүлээп алдынган болгаш 2010 чылдың апрель 11-де болган референдумнуң соонда чедир ажылдап кылдынган бистиң Конституциявыс бирги ээлчегде Россияның чаңгыс аай экономика, политика болгаш эрге-хоойлу делгеминге республиканың шапкын хөгжүүрүнүң эрге-ажыктарынга хамааты чөпшээрежилгени болгаш политиктиг турум чорукту камгалаарынче Тываның хөй националдыг чонунуң чүткүлүн илередип турар.

Бистиң Конституциявыстың тургустунган кол-кол принциптери — хамаатыларның калбак эргелериниң болгаш хосталгаларының магадылалы, хамааты ниитилел черлерин сайзырадыры, эрге-чагырга органнарын хевирлеп тургузарынга чоннуң улам долу киржилгези, эрге-чагырганың чон мурнунга харыысалгазы болур. Чоннуң конститусчу эргелерин ажыглап турарының көскү чижээ болза, эрткен чылдың күзүн болган соңгулдаларының түңнелдери, ооң ачызында чер-черлерде эрге-чагырганы үндезини-биле чаарткан. Тус чер бот-башкарылга органнарынга чаңгыс чер-чурттугларының бүзүрелин чаалап алган чаа-чаа кижилер келген. Чоннуң төлээлериниң сорулгазы — соңгукчуларның бүзүрелин шынзыктырары.

Тываның Yндезин Хоойлузунуң хүнүн төөгүлүг үениң бүдүүзүнде демдеглеп турар бис. 2013 чылдың эрткен хүн бүрүзү чугула болуушкун — Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылын демдеглээр хүнче чоокшулаштырып кел чыдар. Ол юбилейге белеткел — тыва чоннуң чүс чылда эрткен оруунче көрнүрүнге чылдагаан болур, амгы күштүг болуп турар Конституция ооң тодаргай көрүнчүү болган.

Амгы болгаш келир үениң салгалдарының чаагай чоруунга амыдыралды чаартырының күчүлүг чепсээ болур республиканың Yндезин Хоойлузун билири болгаш хүндүлээри — бистиң кижи бүрүзүнүң хүлээлгези.

Тываның хөй националдыг чонунга Конституция хүнү-биле байыр чедирбишаан силерге, эргим чаңгыс чер-чурттугларывыс, сагыш-сеткилдиң көдүрлүүшкүнүн болгаш бүзүрелди, аас-кежиин болгаш чаагай чүүлдерни, тайбыңны болгаш сайзыралды күзеп тур бис!

Тыва Республиканың Баштыңы Ш.Кара-оол.

Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) Даргазы К. Даваа.