Константин Курченков: «Ногаан Россия» бүгү чуртка Тываны алдаржыдарынга белен

 «Ногаан Россия» бүгү-российжи экологтуг хөй-ниити шимчээшкининиң даргазы,  «Ногаан технологиялар» шөлчүгештиң эксперти Константин Курченков «Евразияның интеллектуалдыг алдыны» бирги тыва бүгү-делегейниң аныяктар шуулганының үш хонуунда киржикчилерге өөредилгелер бээринден аңгыда, төлевилелдерге эксперт кылдыр ажылдап, эколог-коллегалары-биле эрге-чагырга органнарының болгаш хөй-ниити организацияларының төлээлеринге хөй санныг ажыл-агыйжы ужуражылгаларны эрттирген. Ооң сорулгазы – «ногаан» шимчээшкинниң орбитазынче Тываны бүрүнү-биле хаара тудары болур. 

 – Экология – силерниң национал чоргаалалыңар-дыр. «Ногаан Россия» шимчээшкин республиканың ону кадагалаар ажылдарын деткииринге база бүгү чуртка Тываны алдаржыдарынга белен. Чаагай амыдыралче өзүлдениң быразы болур онзагай байлактар силерде-дир. Тываның агаар-бойдузу турисчи кластерни маңаа сайзырадырынга таарымчалыг. Ол төлевилел чедиишкинниг болур ужурлуг. Маңаа келирим мурнунда, каш хонук бурунгаар, Тыва – бурунгу езу-чаңчылдарның чери, мында чүгле хереглекчилер эвес, бодунуң төрээн чериниң бүгү-ле каас-чаражын камгалаарын кызып чоруур ажыл-ишчи кижилер чурттап чоруурун билип алдым – деп, республиканың МИЧ-териниң журналистеринге Курченков чугаалаан. 

  «Ногаан Россия» хөй-ниити организациязы-биле республиканың чазааның аразында кады ажылдажылга дугайында керээни чарарын Шолбан Валерьевич Кара-оол-биле дугуруштувус. Ол бойдус камгалалының адырында кады кылыр дыка хөй чедиишкинниг төлевилелдерге стартты бергенинге бүзүрээр мен. Бойдусту камгалаар дээн регионнуң баштыңы-биле чаңгыс үзел-бодалдыг болганымга өөрүүр-дүр мен. Бистиң ажылывыста ханы патриотчу утка сиңгенинге бүзүрээр бис. Бойдусту камгалаары дээрге-ле, Төрээн чуртун камгалаары-дыр.

  Тыва бүгү-российжи экологтуг төлевилелдерде идепкейлиг киржип турар. Үени ажыглап, мону чугаалаксап тур мен. Силерниң республиканың чурттакчылары «Тиилелгениң арга-арыы» акцияга боттарының үлүүн киириштирип, хоорай, суурларда ыяштарны олурткан. Бүгү чуртка 27 млн. ыяшты – Ада-чурттуң Улуг дайынында мөчээн кижилерниң саны хире ыяштарны тарып олуртурун планнаан бис. Ол чүгле ногаажыдылга ажылы эвес, а бистиң кырган-адаларывыска, чоннуң маадырлыг чоруунга, чаңгыс деминге болгаш тура-соруунга тураскаалды арттырары-дыр. Ыяш бүрүзү-ле аттыг болур ужурлуг. Бо чылын 10 млн. ыяштарны олурткан. Акция ам-даа уламчылавышаан, Тиилелгениң арга-арыын чүгле тарып олуртур эвес, а ону келир салгалдарга дамчыдар ужурлуг бис.

  Шуулган мээң манаашкыннарымны шуптузун ашкан. Бедик деңнелдиң эксперттер ниитилежилгезин, тоомча чок эвес киржикчилерни чаңгыс черге чыгган. Үре-түңнелдиг ажылдаарынга, арга-дуржулга солчурунга болгаш төлевилелдер ажылдап кылырынга бүгү-ле таарымчалыг байдалдар тургустунган. Сонуургаачалы, өөрениичели, чаа билиглерни шиңгээдип, ону ажыглаарынга белени-биле аныяк киржикчилер бистерни өөрттү. Бөлүктер аразындан бир оолдар Тываның аныяктарының экологтуг отрядын тургузар дугайында солун саналды идип үндүрдү. Ол төлевилелди боттандырарынга бүгү талалыг деткимчени көргүзеринге белен мен. Тывага ам-даа, чаңгыс эвес удаа келгеш, экологтуг отрядтың чедиишкинниг ажылын көөрүмге бүзүрелдиг мен.