Тываның Баштыңы Суг курлавырларының федералдыг агентилелинге республиканың чурттакчылыг пунктуларынга камгалал тудуглар айтырыын сайгарган

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Москва хоорайга сургакчылаашкын соонда, пятница ээп чанып келген. Россияның найысылалынга ийи хүн дургузунда федералдыг удуртукчулар-биле ужуражып, ажыл-агыйжы чугааларны чоруткан. 

 «Москвага чымыштыг ийи хүн эртти. РФ-тиң энергетика сайыды Александр Валентинович Новак-биле республиканың энергия айыыл чок чоруунуң айтырыын чугаалаштывыс. Ыяап-ла медицина камгаладылгазының фондузу-биле эмнелгелерде оруннар санын кызырарын бо дораан эвес, чоорту, эмчилерниң шалыңын камгалаар айтырыгларны сайгардывыс. Россияның суг курлавырлары-биле камгалал чалдарны тударын дугуруштувус, Тускай тудугга – аэропорту хөгжүрериниң айтырыгларын көрдүвүс» - деп, бодунуң блогунда Шолбан Кара-оол бижээн. 

  Россияның суг курлавырларының федералдыг агентилелиниң удуртукчузу Марина Селиверстова-биле республиканың чурттакчылыг пунктуларынга камгалал чалдарны тударын чугаалашкан. Тываның Баштыңы Марина Валерьевнага федералдыг субвенцияларны үезинде шилчидип турары дээш четтиргенин илереткеш, ол акша-хөреңги-биле Тес-Хем кожуунда Шуурмак хемниң, Сүт-Хөл кожуунда Кара-Чыраа суурнуң чанында Хемчик хемниң унун аштап эгелээнин дыңнаткан. Республика бюджединче ол ажылдарның акшаландырыышкыны бүрүнү-биле кирип келген. 

  «2014-2018 чылдарда чурттакчы чонну болгаш экономика объектилериниң камгалалын хандырары» Тыва Республиканың күрнүе программазын боттандырары-биле «Кызыл хоорайның камгалал дериглерин эде чаартыры. III ээлчег» объект-биле ажылдар 2015 чылда уламчылаар. Ооң ниити төлевилел-сметазы – 193 млн. рублей. 2014 чылда ооң ажылдарны шиңгээттинген. Ол объектини 2015 чылда доозарынга 98,41 млн. рубль хемчээлдиг акша салыышкын херек, федералдыг бюджеттен – 87,01млн. рубль. 

  Бо чылдың февральда Тываның Чазаа айыттынган объектини акшаландырар дугайында чагыгны суг курлавырларының федералдыг агентилелинче киирген. Ол-ла үеде РФ-тиң Бойдус курлавырлары болгаш экология яамызынче «Улуг-Хем кожууннуң Ийи-Тал суурнуң чанында Улуг-Хем хемге камгалал чалды тудары» объект талазы-биле чагыгны 2016 чылдың конкурс шилилгезинче киирген. Кызыл хоорайны суг алырындан камгалаар айтырыг чидиг болуп артпышаан деп Тываның Баштыңы демдеглээн.

   «Кызылдың хөй чурттакчылыг кезээнде Улуг-Хемни дургаар камгалал чалдарны тударынга 44 млн. рубль херек. Хоорайның барыын кезээнде 485 бажыңда 1340 кижи чурттап турар. Суг алганындан когарал 71 млн. рубль хире. База ол ышкаш Кызыл хоорайның чөөн кезээ, Кызыл кожууннуң Каа-Хем сууру чаңгыс унда чыдар болгаш база-ла камгалал чалдарга хереглелдиг. Төлевилелдиң ниити түңү - 148 млн. рубль» - деп, Шолбан Кара-оол айыткан. 

  Ажыл-агыйжы ужуражылганың түңнелинде Кызыл хоорайның камгалал чалдарын эде тударының үшкү ээлчээн доозарынга, Улуг-Хем кожуунда, Кызыл хоорайның чөөн болгаш Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурунга камгалал чалдарны тударынга субсидияны бээрин программаже киирери чедип алдынган.