Владислав Ховалыг РФ-тиң тудуг болгаш ЧКА сайыды Ирек Файзуллин-биле Тывада тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агыйын сайзырадырын чугаалашкан

РФ-тиң тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый сайыды Ирек Файзуллин база Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Тывада тудуг адырын хөгжүдеринче база ЧКА объектилерин эде чаартырынче угланган программаларны боттандырарының чорудуун сайгарып чугаалашкан. Тывага чуртталга тудуун сайзырадыр, чиигелделиг ипотека программазын узадыр аргаларны, ол ышкаш Шагаан-Арыг хоорайның котельнаязынга аварияның уржуун чайладыр айтырыгларны аңгы көрген.

Бо чылдың мартта Шагаан-Арыг хоорайның котельнаязынга болган онза байдалдың уржуктарын чайладыр хемчеглерниң күүселдези Россияның Тудуг яамызының онза контролюнда турар. Объектиге болган озал-ондактан котельнаяның чылыг дамчыдар участогу когарап, оран-сава бүрүнү-биле элээн үрелген. Чаа объектини тударынга чедир котальнаяның ажылдаар байдалын тудар дээн хемчеглерни амгы үеде чорудуп турар. Бо үеде чаа объектиниң төлевилелин кылыр организациязын тодарадыр конкурсту организастаан.

Россияның Президентизи Владимир Путин регионга ажыл албан аайы-биле кээп чорааш, Тыва Республикада чуртталга тудуу өскенин демдеглээн. Росстаттың сан-чурагайы-биле алырга, 2024 чылдың чеди айында регионда 195,1 муң дөрбелчин метр, азы ооң мурнунда чылдың ол-ла үезинге деңнээрге 52,2 хуу хөй чуртталга шөлүн ажыглалче киирген. Чиигелделиг ипотека программаларын боттандырганындан регионда чуртталга тудуу көскү хөгжүлдени алган. Дыка хөй чылдарның иштинде республикада чуртталга тудуу эки талаже бир дугаар өскерилгенин демдеглевишаан, ол темпини салбайн, оон-даа улгаттырарын Владимир Путин айыткан.

"Чурттуң Президентизинге 2 хуу чиигелделиг регионалдыг ипотека программазын узадырының дугайында айтырыгны көдүрген болганывыста, ам бистиң күжениишкиннеривистиң дугайында ажык чугаалап болур. Ол ажылды хүннүң чыгыы чорудуп турган бис. Бистиң чаңгыс чер чурттугларывыска дыка херек, ажыктыг программаны узадыр бар-ла аргаларны Ирек Энварович-биле кады чугаалаштывыс" – деп, Владислав Ховалыг федералдыг сайыт-биле тыва ипотеканы улаштыр узадырының айтырыын чугаалашканын бодунуң блогунда бижээн.

Оон аңгыда, РФ-тиң Тудуг яамызынга ужуражылга үезинде, хөй-ниити шөлдерин эде чаартыры, чаа парктар болгаш скверлер тудуу, кижи кылаштаар черлерни септеп-селиири кирген республика девискээрлерниң чаагайжыдылга планын база чугаалажып көрген. Чурттакчы чоннуң амыдыралының шынарын бедидип, девискээрлерни аянныг болгаш таарымчалыг болдурар дээш, хоорайларда болгаш көдээ суурларда хөй-ниити зоналарын чаагайжыдарынче онза кичээнгейни углаан.

«Девискээрлерниң чаагайжыдылгазы — хоорай болгаш суурларның даштыкы хевирин экижидеринден аңгыда, чурттакчы чонга аянныг болгаш айыыл чок хоорай хүрээлеңин тургузары-дыр. Чаагайжыдылга төлевилелдери амгы үениң негелделеринге дүгжүп турарындан аңгыда, тус чер чурттакчыларының хереглелдеринге болгаш күзелдеринге тааржыр ужурлуг. Регионнар болгаш муниципалдыг тургузуглар-биле кады ажылывыс чоннуң амыдыралын көзүлдүр экижидеринче болгаш чурттап, ажылдаарынга аянныг шөлдерни тургузарынче угланыр.

«Таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» федералдыг төлевилел-биле 2024 чылда Тыва Республикага 30 хөй-ниити девискээрлерин чаагайжыдары планнатынган. 16 шөлдерде ажылдар доозулган» – деп, РФ-тиң тудуг болгаш ЧКА сайыды Ирек Файзуллин демдеглээн.

Бо чылдың августа, Калуга хоорайга, таарымчалыг хоорай хүрээлеңин тургузарының IX бүгү-российжи конкурстуң түңнелдерин үндүрген. Регионнуң үш төлевилели – Туран биле Шагаан-Арыг хоорайларда ийи кудумчу, Кызылда хөй-ниити зоназының чаагайжыдылгазы тиилекчилер санынче кирген.

Россияның Президентизиниң эрттиргени Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлде айтырыгларның талазы-биле хуралдың түңнелдери-биле берген даалгаларын боттандырарының айтырыглары ужуражылганың хүн айтырыынче кирген.

«Чурттуң Президентизи чоокта чаа Тывага ажыл-албан аайы-биле кээп чорааш, тудуг адырында эки шимчээшкинни онзалап айыткан. Арыглаашкын тудугларын эде чаартырының айтырыын база чугаалаштывыс. Ам, темпини салбас деп даалганы республикага берген болганда, Россияның Тудуг яамызының деткиишкини-биле Кызыл агломерациязын хөгжүдер мастер-планны ажылдап кылгаш, боттандырары чугула» – деп, Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг дыңнаткан.

Четкилер эде чаартылгазынга улуг хемчээлдиг ажылдар кылдынган. 27 участоктуң эрги четкилерин солуурунга, чаа четкилерни тударынга белеткел ажылдарын дооскан. 25 муң кижини суг-биле хандырар дөрт объектини туткан. Бо чылын Каа-Хемде Преображенский микрорайонунга суг чыыр чер тудуун доозар, а Хову-Аксы суурнуң 13 муң хире чурттакчыларын арыг суг-биле хандырар суг объектизин эде чаарткан.