Владимир Путин: «Тываның арга-шинээ дыка улуг, регионну хөгжүдер болгаш чоннуң амыдырал-чуртталгазының шынарын бедидериниң сонуургалынга ону чедимчелиг боттандырары чугула»

Регионнуң социал-экономиктиг хөгжүлде айтырыгларының талазы-биле хурал - Россияның Президентизи Владимир Путин Тывага ажыл-агыйжы чоруунуң кол кезээниң бирээзи болган. Аңаа Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг, Сибирь федералдыг округтуң бүрүн эргелиг төлээзи Анатолий Серышев база федералдыг яамылар удуртукчулары киришкен.

ССРЭ-ниң составынче Тыва Арат Республиканың эки тура-биле каттыжып киргенинден бээр 80 чылының бүдүүзүнде ужуражылга болуп турары - бүгү чуртка улуг ужур-уткалын деп күрүне баштыңы демдеглээн. Немец эжелекчилер-биле дайында Совет Эвилелин бир дугаар деткээн аңгы күрүне Тыва болганын ол онзалап айыткан. «Бистиң чуртувустуң чоргааралын болгаш күрүневистиң үндезинин тургускан тываларның патриотчу сеткил-хөөнү болгаш чоннар база шажыннар аразының билчилгелиг чөптүг чоруу республиканың хөгжүлдезинде кол шимчедикчи күш болуп турар» – деп, Президент юбилейи-биле республикага байырын чедирген.

Хуралдың кол айтырыынга – Президентиниң мооң мурнунда шиитпири-биле узатканы 2030 чылга чедир социал-экономиктиг хөгжүлдениң бот-тускай чаа программазының (ИПСЭР) хемчеглерин сайгарган. Өөредилге болгаш кадык камгалалы, бойдус курлавырларын шиңгээдири, туризмни сайзырадыры, транспорт, чуртталга тудуу болгаш өске-даа адырларда регионнуң айтырыгларын тодаргай чугаалашкан. «Тываның арга-шыдалы дыка улуг – деп, күрүне баштыңы чугаалаан. – Регионну хөгжүдер болгаш чоннуң амыдырал-чуртталгазының шынарын бедидериниң сонуургалынга ону чедимчелиг боттандырары чугула».

Россия Федерациязының эң аныяк регионнарының бирээзи Тыва дээрзин сагындырып, республикада чуртталга тудуунуң хемчээлин улгаттырар аргаларны ажыглаанының ачызында, ол элээн улгатканын Владимир Путин демдеглээн. «Тыва Россияда өзүп-төрүттүнери-биле ийиги черни ээлеп турар болгаш, чурттакчы чонунуң 30 хуузу – 18 хар чедир уруглар. Тывадан үлегерден алыылыңар» - деп, Путин чугаалаан.

Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг национал төлевилелдерни база бирги ИПСЭР хемчеглерин боттандырганындан регионнуң чедип алган түңнелдерин илеткээн. Тывада ажыл чок чорук кызырылган, чоннуң амыдырал байдалының деңнели экижээн, чаа бүдүрүлгелер ажыттынып, чаа социал объектилерни тудуп, ажыглалче киирип турар. Чуртталга тудуунуң хенертен көдүрлүүшкүнүн ийи хуулуг чиигелделиг ипотека программазы хандырган.

«Регионда чуртталга тудуунуң темпизин ам-даа улгаттырар, инженер база транспорт инфраструктуразын тудуун хандырар, социал объектилерни тудар, ниитизи-биле чоннуң амыдырап-чурттаарынга таарымчалыг байдалдарны тургузар херек» - деп Президент чугаалааш, регионну хөгжүдериниң белеткеп турар программазынче чогуур хемчеглерни албан киирип, саң-хөө курлавырлары-биле хандырар даалгаларны берген.

Президент-биле хуралга киришкен федералдыг ведомстволар удуртукчулары Тывада социал-экономиктиг көргүзүглер экижээнин бадыткаан. База ол ышкаш регионну ам-даа деткииринге беленин дыңнатканнар.

Сентябрь 2-де болган хуралдың түңнелдери-биле 2030 чылга чедир Тываның хөгжүлде планының үндезини апаар чогуур даалгаларны төлевилелче киирер.

«Бөгүн чугаалашканывыс чүүлдерни, планнаан хемчеглерни күүседип, хөгжүп-сайзыраарынга эки перспективаларлыг Тыва ышкаш ындыг девискээрлерге дээш, шупту ажылдаалыңар» - деп, Владимир Путин түңнээн.