Тыва Арат Республиканың эки турачыларынга төөгүлүг сактыышкын болгаш алдар-хүндү хүнүн демдеглээн

Сентябь 1-де Тывага, Тыва Арат Республиканың эки турачыларынга Төөгүлүг сактыышкын болгаш алдар-хүндү хүнүн бүгү-российжи Билиглер хүнүнде хары угда демдеглеп эрттирген. Тыва Арат Республиканың бирги удуртукчулары база хоорайжылар немец эжелекчилер-биле эки тура-биле тулчур күзелин илереткен эрес-дидим оолдар, кыстарын 1943 чылда ол хүн фронтуже үдээн.

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг төөгүлүг ол хүн-биле республиканың чурттакчыларынга болгаш аалчыларынга байырны чедирген:

- Хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларым! Тыва эки турачыларның төөгүлүг сактыышкынының болгаш алдар-хүндүнүң хүнү-биле байыр чедирип тур мен. Оларның маадырлыг чоруу бистиң сактыышкынывыска кезээ мөңгеде артар! Мөңге алдар!

Бөгүн Россияны болгаш Украинаны нацизмден хостаар дээш эрес-дидим демисежип чоруур бистиң чаңгыс чер-чурттугларывыс – тускай шериг операциязының киржикчилери тыва эки турачыларның маадырлыг эрткен оруун уламчылап турарын Тываның Баштыңы байыр чедириишкининде демдеглээн.

Төөгүнүң арыннарындан алырга, 8-ки гвардейжи аъттыг шериг дивизиязының составында капитан Кечил-оол Тюлуштуң эскадрону Украинаның барыын талазында фашистерниң тылынче халдаашкыннарга онза ылгалып, 89 чурттакчылыг черлерни хостаарынга киришкен. Ол тулчуушкуннарның херечилериниң херечилеп турары-биле алырга, коргуш чок чоруу болгаш тускай маадылыг чоруу дээш, тывалар дайзыннардан Der Schwarze Tod (кара өлүм) онзагай шола атты чаалап алганнар.

Фронтуже аъттанган тыва эки турачылардан чүгле 165 кижи төрээн черинче чанып келген, 69 кижи Украинаның, Молдовияның, Белоруссияның, Чехословакияның болгаш Германияның шөлдеринге бажын салган. Ниитизи-биле дайын чылдарында 8 муң хире тывалар Кызыл Шеригге шериг албанын эрттирген.

17 тыва коргуш чок эрес-дидим чоруу дээш Алдан орденнери-биле шаңнаткан. Ийи тыва эки турачылар – Хомушку Чургуй-оол база Тюлюш Кечил-оол Совет Эвилелиниң Маадыры аттарга төлептиг болган.