24.08.2024
Тываның найысылалынга республиканың башкыларының чылдың-на эртип турар август чыыжы болуп эрткен. Бо чылын өөөредилге ажылдакчыларның хуралының айтырыы - бот-тускайлаң национал өөредилге системазын сайзырадыр болгаш өөредилгениң шынарын бедидер сорулгаларны салыры болган.
Аңгы-аңгы өөредилге албан черлериниң баазазынга башкыларга тос темалыг шөлдерни организастаан. Профессионал мергежилди үргүлчү бедидеринге методиктиг албанның ролюн, өг-бүле биле школаның аразында харылзааның чугулазын, чаа өөредилге эртемнерин киирерин, IT угланыышкыннарын сайзырадыры дээш, оон-даа өске айтырыгларны чугаалашкан.
Национал хөгжүм-шии театрынга чөвүлел хуралдың байырлыг кезээ болуп эрткен. Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг хуралдың киржикчилеринге байырны чедирген. Чаа өөредилге чылының бүдүүзүнде чылдың-на эртип турар ужуражылга ажылга белеткениринге, ол ышкаш бо чоокку үеде өөредилге политиказының чугула угланыышкыннарын болгаш сорулгаларын тодарадырынга дузалаар дээрзин ол демдеглээн.
Республика Баштыңы регион бөгүнде өөредилгениң эң чугула адырын хөгжүдеринге бодунуң бюджединиң 40 ажыг хуузун үндүрүп турарын башкылар хуралында чугаалаан. Башкыларны школаже хаара тудуп, оларның профессионал өзүлдезин деткиири-биле «Көдээ черниң башкызы», «Мээң башкым» дээш, оон-даа өске программаларны боттанып турар.
Шынарлыг билиглерни бээринге таарымчалыг байдалдарлыг амгы үениң чаа инфраструктуразы туттунуп турар: эрткен чылын Кызылга болгаш Сукпакта ийи улуг школа ажыттынган, ам сентябрь 1-де Кызылдың Вавилинский эриинде болгаш Балгазын суурда ийи чаа школа ажыттынар. Бо чоокку үеде алды школаның тудуу доостур. Оон аңгыда, үш чыл дургузунда Тывада 40 школаны чаартып септээн, 2024 чылда ам-даа алды школа немежир. Олар шупту чаа дериг-херексел-биле чепсегленген, көдээ школаларда 86 «Өзүлде точкалары» ажыттынган, спорт болгаш улуг залдарны чаарткан, сан-чурагайлыг школа лабораториялары көстүп келген.
Владислав Ховалыг бо өөредилге чылының чаартылгаларын таныштырган: сентябрь 1-ден эгелеп Тываның школаларынга «Төрээн чурттуң айыыл чок чоруунуң болгаш камгалалының үндезиннери», «Өг-бүле айтырыглары» база «Тываның төөгүзү» деп чаа эртемнерни өөредип эгелээр. «Бистиң школаларывыс уругларның мөзү-шынар, өг-бүле болгаш хамааты кижизидилгезинге салдарлыг чаа эртемнерни киирерин шалыпкын чедип алган» - деп, ол онзалап демдеглээн.
Оон аңгыда бо чылын Тывада ССРЭ-ниң составынче ТАР-ның киргенинден бээр 80 чыл оюн Тывада демдеглеп турар бо чылга тураскааткан хөй санныг хемчеглер өредилег черлеринде болуп турар.
Өөредилге чорудуунче чаа технологияларны болгаш арга-хевирлерни кирип, өскертип турза-даа, башкының кижи кезээде кол черде, деп Владислав онзалап айыткан. Республикада башкы болгаш кижизидикчи ажылдакчыларның эрге-байдалын бедидер талазы-биле ажылдар ам-даа уламчылаарын регионнуң Баштыңы онзалап демдеглээн.
«Силерге, хүндүлүг башкылар, чаа өөредилге чылы-биле байыр чедирип тур мен, ону хей-аъттыг, солун бодалдарлыг болгаш планнарлыг эгелээриңерни күзедим. Буянныг ажылыңарга аас-кежикти күзедим!» - деп Владислав Ховалыг чугаалаан.
Россия Федерациязының болгаш Тыва Республиканың күрүне шаңналдары-биле башкыларны чаңчыл езугаар шаңнап-мактаан.
«Россия Федерациязының өөредилге адырының алдарлыг ажылдакчызы» хүндүлүг атка Кызыл хоорайның школа-интернадының директору Айяна Саая төлептиг болган.
Тываның Баштыңының Өөрүп четтириишкинин Кызылдың транспорт техникумунуң даштыкы дылдар башкызы Наталья Мязинага база Самагалтайның №1 ортумак школазының эге класстар башкызы Станислав Хунай-оолга чарлаан.
Тыва Республиканың Баштыңының Хүндүлел бижиин Кунгуртуг школазының тыва дыл болгаш төрээн чогаал башкызы Уранмаа Дыгый-оолга, Терлиг-Хая школазының география башкызы Мария Конгарга, Кызыл-Мажалык суурнуң 2 дугаар школазының айыыл чок чорук үндезиннериниң башкызы Байыс Ооржакка, тыва дыл башкызы Руслана Монгушка тывыскан.
«Тыва Республиканың өөредилгезиниң алдарлыг ажылдакчызы» атты Хандагайты школазының математика башкызы Антонида Достай байырлыг байдалга тывыскан.