Cентябрьда Тыва болгаш Алтай Республика регионалдыг хоойлужудулга органнарның депутаттарын соңгуур

Сибирь федералдыг округда Россия Федерациязының Президентизиниң бүрүн эргелиг төлээзи Анатолий Серышев 2024 чылдың сентябрь 8-те болур соңгулдаларыны Сибирь регионнарынга белеткеп база эрттиреринге эрге-чагырга органнарының соңгулда комиссияларынга деткимче көргүзериниң айтырыгларының талазы-биле дүүштүрүлге хуралын эрттирген. Бо чыл Россияда политиктиг болуушкуннар-биле элбек болганын бүрүн эргелиг төлээ демдеглээн.

Бо чылын Россияда политиктиг болуушкуннар хөй болганын ол демдеглээн. «Мартта Россия Федерациязының Президентизиниң соңгулдалары болуп эрткен. Россияжи ниитилел оларны белеткеп, боттандырып тура, бодунуң эп-найыралын, күштүг тура-соруун болгаш бодунуң бот-догуннаашкынын улам быжыглаар чүткүлүн көргүскен. Бо соңгулдаларның түңнелдери хоойлу езугаар болганы кандыг-даа чигзиниишкинни тургуспайн турар» - деп, Анатолий Серышев демдеглээш, Сибирьде база Россияда соңгулдаларны ниитизи-биле организастыг бедик деңнелге эрттиргени дээш соңгулда комиссияларының, күрүне эрге-чагырга органнарының, хөй-ниити палаталарының удуртукчуларынга өөрүп четтиргенин илереткен.

Бүрүн эргелиг төлээниң чугаазы-биле алырга, ам болур чаңгыс аай соңгулда хүнү президент соңгулдаларының соонда бир дугаар улуг хемчээлдиг соңгулда болур, ынчангаш оларны белеткээриниң болгаш эрттирериниң бедик деңнелин хандырары чугула. 2024 чылдың сентябрьда Сибирь федералдыг округ регионнарындан Алтай Республика биле Кемерово облазы – Кузбасс дээди албан-дужаалче, Алтай биле Тыва республикалар хоойлужудулга органнарының депутаттарынче, ол ышкаш 160 төлээлекчи органнарже база 150 муниципалитеттер баштыңарынче соңгулдалар болуп эртер. Хакас Республикага тус чер соңгулдалары-биле кады РФ-тиң Күрүне Думазыче депутадынче немелде соңгулдалар болур. Оон аңгыда, регионнарның округтарынга аңгы-аңгы деңнелдиң немелде соңгулдаларынга 110 ажыг кампания болур.

«Сибирьде соңгулда мурнунуң байдалы ниитизи-биле турум болгаш ыржым. Ындыг болзажок бистиң чуртувустуң удурланыкчылары тускай шериг операциязын чоруп турар үеде иштики политиктиг байдалче холгаарлап, «информастуг дайынны» чорудуп турары көскү. Ындыг байдалда соңгулда кампаниязы эрттип турарының дугайында соңгулдаларны организастап турар соңгулда комиссиялары, эрге-чагырганың шупту органнары, хөй-ниити институттарынга деткимче көргүзер система утпас ужурлуг» – деп, Анатолий Серышев чугаалаан. «Хамаатыларның соңгулда эргелерин боттандырарын хандырар дээш ведомстволар аразының чиге кады ажылдажылгазын тургузар» – деп айыткан.

Хуралдың киржикчилери Сибирь регионнарында соңгулда кампаниялары хоойлуда айыттынганы езугаар эртип турарын дыңнаткан. Бүрүткеттинген кандидаттар байдалды дүшкүүрледир аргалардан чайлап, соңгукчуларның үнү дээш шын демиселди чорудуп турар. Хамаатыларның соңгулда эргелерин камгалаар айтырыглар талазы-биле хомудалдар эвээш кирип турары, аңаа бадыткал. Ынчалза-даа кампания үезинде чидиг чижилгелер бо-ла тургулаар. Ниитизи-биле соңгулда мурнунуң кампаниязы турум чоруп турар. Эрге-чагыргага бүзүрелдиң, демнежилгениң деңнели бедик, тускай шериг операциязын деткип турар.

Чамдык регионнарга бирден үш хонук үргүлчүлээр бадылаашкын хүнүнге чедир ийи ажыг неделя арткан. Күрүне болгаш тус чер эрге-чагырга органнары хоойлуда айыттынган деткимчени организасторларга көргүзүп турар. Бо үеде бадылаашкынга кол белеткел ажылдары доозулган. Комиссияларны дериттинген база камгаладыг өрээлдер-биле хандырары шиитпирлеттинген, оргтехника, харылзаа, транспорт-биле чепсеглээн. Өртке база террорга удур өрээлдерниң айыыл чок чоруун хынап турар.

Кампанияларның чижилгезин болгаш соңгулда комиссияларының ажылының ажык-чарлыын хандырган, хөй-ниити хайгааралын организастаан, партиялар болгаш кандидаттар хайгааракчылар корпузун тургузарынга киржип турар.

Соңгулда киржикчилериниң хоойлуну сагыыры, соңгукчуларже ыйыдыышкынны кылбазы болгаш Россияның соңгулда системазының ат-алдарын баксыраткан хөделиишкиннер дээн ышкаш, хоойлуга удур ажылдарны болдурбазы - амгы үеде бирги чергениң айтырыы деп демдеглээн. Соңгулда комиссиялары-биле кады ол айтырыгларны судтар, ИХЯ органнары, Роскомнадзор, прокуратура, Истелге комитеди база Шүүгү яамызы шиитпирлээр. Ол ышкаш иштики херектер органнары база Росгвардия айыыл чок чорук хемчеглерин күштелдирер ужурлуг. «Соңгулда комиссияларының ажыл-чорудулгазын бүгү талалыг деткиир талазы-биле бистиң демниг ажылывыстың түңнели соңгулда түңнелдериниң маргыш чок чоруу болур ужурлуг» - деп, бүрүн эргелиг төлээ демдеглээн.

Россияның Төп соңгулда комиссиязының даргазының оралакчызы Николай Булаевтиң, регионалдыг соңгулда комиссияларының даргаларының, регионнарның дээди албан-дужаалдыг кижилериниң, округтуң Федерация субъектилеринде судтарның, эрге-хоойлу камгалаар болгаш күүсекчи эрге-чагырганың федералдыг органнарының өске-даа девискээр органнарының төлээлериниң киржилгези-биле сайгарылгалыг чугааны чоруткан.