Тывада 8 муң ажыг доозукчу күрүнениң түңнел шылгалдазын дужаар

Бо чылын күрүнениң чаңгыс аай шылгалдаларын дужаарының чурумунда өскертилгелерни киирген. Дээди өөредилге черлеринче дужаарын планнавайн турар доозукчулар 11 класстың түңнел аттестациязын күрүнениң доозукчу шылгалдазы кылдыр дужаар. Орус дылга чаңгыс аай күрүне шылгалдаларының (ЕГЭ) демдээ эки болза-ла, аттестатты алыр. Кадыкшыл байдалы кызыгаарлыг оолдар, уруглар чүгле чаңгыс эртемге – орус дылга түңнел аттестацияны чаңгыс аай күрүне шылгалдазы азы күрүнениң доозукчу шылгалдазы кылдыр, бодунуң шилээни-биле дужаар. 

А тоску класстың доозукчуларынга түңнел аттестация – орус дыл биле математикага кол күрүне шылгалдазы азы күрүнениң доозукчу шылгалгазы кылдыр эртер. Кадыы багай тоску классчылар бодунуң шилип алганы эртеминге аттестацияны тудар. 

Россияның өөредилге болгаш эртем адырында хайгаарал талазы-биле федералдыг албан 9-ку классчыларга хыналда ажылдарны эрттирериниң дараазында хүннерин доктааткан: май 18-те – биология, литература, информатика база ИКТ; май 19-та – физика, төөгү; май 20-де – ниитилел билиглери, химия; май 21-де – география, даштыкы дылдар. Курлавыр хүннер көрдүнмээн. 

Республика девискээринге күрүнениң түңнел аттестациязын организастыг эрттирер сорулга-биле, ведомстволар аразының республика штавының составын бадылап, ТР-ниң күрүнениң шылгалда комиссиязын тургускан. 

База ол ышкаш, 2021 чылда ГИА-11-ниң хуусааларын тодараткан. Майның 25-тен июль 2-ге чедир шылгалдаларның кол хүннерин, а сентябрьның 3-тен 17-ге чедир “күскү” немелде хүннерни бадылаан. 

11 класстың күрүнениң түңнел аттестациязынга Тывада 3 227 доозукчу киржир. Шылгалдалар дужаар кылдыр 27 пунктуну белеткээн. Шылгалда хүлээп алыр пунктуларны КИМ, харыылар хуудустары парлаар техника-биле 100 хуу четчелээн, онлайн видео-хайгаарал камераларын салган. Бо чылын «Информатика база ИКТ»-га чаңгыс аай күрүне шылгалдаларын саазынга эвес, а компьютерге дужаар чаа арга-хевирни ажыглаар. 

Тоску классчыларның күрүнениң түңнел аттестациязы 2021 чылдың май 24-тен июль 2-ге чедир уламчылаар. А сентябрь 3-тен 17-ге чедир немелде хүннерни берген. Шупту 5 326 кижи бүрүткеткен, 29 пунктуларга шылгалданы дужаар. 

«Хереглекчилерниң эргелерин болгаш кижилерниң чаагай чоруун камгалаар адырда хайгаарал талазы-биле федералдыг албанның чаа коронавирус халдавырын тарадып-нептеретпес дээш бергени арга-сүмелеринге даянгаш, шылгалдалар дужаар пунктуларның ажылын хевирлеп тургускан. Корум-чурум камгалаар органнарның ажылдакчылары шылгалдалар үезинде түңнел аттестация киржикчилериниң айыыл чок чоруун магадылаар. Республиканың Одалга болгаш энергетика яамызы чырык энергиязы өшпезин хандырар болган. Ол ышкаш күрүнениң түңнел аттестация киржикчилериниң айыыл чок чоруун хандырарының, шылгалда дужаар пунктуже баар-кээр организастыг аргыжылгазының маршруду тургустунган. Ылаңгыя Улуг-Хем кожууннуң Эйлиг-Хем, Көк-Хаак, Каа-Хем кожууннуң Бүрен-Бай-Хаак, Ильинка суурлардан суг кежиглеп аргыжар уругларның айыыл чок чоруунче онза кичээнгейни салган» - деп, ТР-ниң Өөредилге болгаш эртем яамызы дыңнаткан. 

Тывада өөредилгениң шынарын бедидеринче база 9 болгаш 11 класстар доозукчуларының күрүне шылгалдаларын чедиишкинниг дужаарынче белеткел ажылдарын күштелдирген. Тываның школаларында доозукчулар 11 эртемнерге ниити белеткелди эрткен. Башкыларга база хемчеглерни чоруткан. Орус дыл болгаш математиканың 232 башкылары «Олимпиум-Курсы» федералдыг өөредилге порталынга билиг бедидериниң курстарын эрткен. Муниципалдыг болгаш школа удуртукчулары Москва хоорайга “Өөредилге шынарын үнелээринге даяныр аргалар” программага стажировканы эрткен. Оларның сези баргаш өөренген болза, 131-и ырактан өөредир арганы ажыглаан” – деп, Тываның Өөредилге болгаш эртем яамызы дыңнаткан.