Республикада күскү дүжүт ажаалдазы доозулган

Бо чылын улуг долу база эртежек хар чагган агаар-бойдустуң уржуктары-биле когараан шөлдерден аңгыда, ниитизи-биле 44080,6 га шөлде дүжүттү ажаар аргалыг болган. 

Дүжүт шөлүнүң 82 хуузундан азы 12037 га черден тараа культураларын ажаап, 27 722 тонна дүжүттү алган. Ол дээрге 22195 тонна кызыл-тас, 3062 тонна арбай, 2290 тонна сула база 175 тонна чиңге-тарааның дүжүдү-дүр. Ынчап кээрге, тараажылар бо чылын тараа культураларының элбек дүжүдүн алганы ол: республикада ортумак көргүзүг – бир гадан 23 центнер. Таңды кожуун эң бедик көргүзүгнү: гадан 25 центнерни (2018 чылда гадан 15 центнерни) алган. Чаа-Хөл кожууннуң Шаңчы сумузунда Суглуг-Ой деп черде А.М. Бавуунуң тараачын-арат ажыл-агыйы гадан 20-30 центнер чаагай дүжүттү алган. 

Дүжүт ажаалдазының сөөлгү чылыг, аяс хүннеринде Таңды биле Бии-Хем кожууннуң тараажылары күскү ажылдарны доозар планныг. Таңдыда “Заря” агрохолдинг” КХН 2290 га черде, а Бии-Хемде А.Б. Тюлюш биле В.В. Сандыевтиң ажыл-агыйлары 339 га черде тараа ажаалдазын бо хүннерде доозар. Оон аңгыда мал-маган чиир культуралар ажаалдазы бүрүнү-биле доозулган. 

Чаңгыс болгаш хөй чылдыг тараан сигеннерниң 32218 тонна дүжүдүн алган. Бир гадан 14,6 центнер. Чамдык ажыл-агыйлар тарааланчак сигенге хамааржыр хоолулуг мал чемин белеткеп, 5783 тоннаны курлавырлап алган. 

“Аныяк өг-бүлеге кыштаг” губернатор төлевилелиниң киржикчилери 8176 тонна мал чемин белеткеп, планын 129,8 хуу күүсеткен. 

Бир эвес чылдар аайы-биле көөр болза мындыг: 

2016 чылдың киржикчилери – 2291 тонна, планын 145,5 %; 

2017 чылдың киржикчилери – 2175 тонна, планын 138,1 %; 2018 чылдың киржикчилери – 1991 тонна, планын 126,4 %; 

2019 чылдың киржикчилери – 1719 тонна, планын 109,1 %. 

“Чемгерикчи инек малым” губернатор төлевилелиниң киржикчилери 2674,2 тоннаны: 2016 чылдыы – 745 тоннаны, 2017 чылдыы – 659,4 тоннаны, 2018 чылдыы – 613 тоннаны, 2019 чылдыы – 655,9 тонна мал чемин белеткеп алган. 

Бо чылын республиканың көдээ ажыл-агый организациялары, тараачын ажыл-агыйлар, чурттакчы чон ниитизи-биле 26323 тонна (2018 чылда – 25744 тонна) картофельди ажаап алган. Улуг-Хем кожууннуң «Усма» көдээ ажыл-агый бүдүрүлгези картофель ажаалдазын уламчылап турар. Арткан 23 гада дүжүттү бо хүннерде чыып доозар планныг. 

299 га шөлден 3796,5 тонна ногаа аймаан ажаап алган. Көдээ ажыл-агый организациялары 82 тоннаны (2,2 %), тараачын-арат ажыл-агыйлары – 505,6 тоннаны (13,3 %), чурттакчы чоннуң дузалал ажыл-агыйлары – 3208,9 тонна (84,5 %) дүжүттү алган. Ногаа аймааның бир гадан ортумак дүжүдү 127 центнер.