Ш. Кара-оол: Тывавыстың сайзыралы тус чер чагыргаларының ажылындан дыка хамааржыр

Ооң ажылынга Тываның Баштыңы Ш. Кара-оол, ТР-ниң Чазак даргазының оралакчылары, сайыттар, ТР-ниң Баштыңының бүрүн эргелиг төлээлери, ТР-ниң Дээди Хуралының чаа чыыжының депутаттары, муниципалдыг тургузуглар даргалары, Төлээлекчилер хуралдарының даргалары–баштыңнар, “Чаңгыс демниг Россия” партияның тус черлерде штабтар бригадирлери база агитаторлар, партияның чер-черлерде эге салбырларының секретарьлары киришкен. 

Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң комплекстиг планын боттандырар программа-биле тус чер бот-башкарылга органнарының кылыр ужурлуг ажылдарын чыышта сайгарып чугаалашкан. 

“Бөгүн Тывавыстың келир үеде сайзыралынга хамаарышкан улуг документини россия деңнелинге камгалап чоруур мурнунда чыглып турарывыс бо. РФ-тиң Чазаа-биле кады ажылдап кылган программавысты камгалаарывыс ол. Планнаашкында кирген ажылдарны боттарывыс холдарывыс-биле тудуп, амыдыралда боттандырар дээш кады ажылдаар бис. Ол шуптувуска дорт хамааржыр. 73 ФАП-тарны катап тургузуп, көдээ клубтарны, школаларны тудар, оруктарны чаартыр ажылдар шупту силерге хамааржыр. Ажылдарны дораан сегирип алыр херек. Кожуун бүрүзүнде элээн каш бүдүрүлге, инфраструктура болгаш социал объектилер онаажып турар. Ынчангаш чаа программага дүүштүр кожууннуң стратегтиг, чиңгине планнарын, акша-хөреңгини эде көөр. Тудугну эгелей бээрге карышкактар турбас кылдыр, амдыгааштан нормативтиг актыларны хынаар. Муниципалдыг тургузуглар тус черлерниң хөгжүлдези дээш ажылдарны шапкынчыдар ужурлуг. Мында Тывавыстың 100 чылда төөгүзүн тургузуп турар бис. Ооң чижээнге демир-орук тудуун айтып каалыңар. 300 млрд рубль инвестицияны чедип алыр дээш ажылдаар бис. Рынок үезинде чурттап чоруур бис, “Ма, демир-орукту тудуп алыңар дээш, биске кым-даа акша бербес. Ынчангаш акша-хөреңгини чедип алыр дээш туржур, камгалаар, ажылдаар апаар бис. 

Тывавыстың сайзыралы тус чер чагыргаларының ажылындан дыка хамааржыр. Соңгулда мурнунда чонувустуң киирген чагыгларын, дилеглерин дыңнап, кижилерниң сагыш-бодалдарын, чүткүлүн деткиилиңер. Соңгулдалар – бистиң, эрге-чагырганың ажылынга улуг шылгалда-дыр. Канчаар ажылдап турганывыска чоннуң үнелели-дир. Соңгулда мурнунда, кандидаттарга кижилерниң киирген саналдарын, сагыш-бодалдарын чыып, мөөңнээш, чаңгыс документ кылдыр чыып тургузары чугула. Кижилерни чалап, чугааны кылыр, оларның үнүн дыңнаар. Оларның чагыгларынга даянгаш суур, кожуун, республика хөгжүлдезиниң чаа программазын хевирлээр. 

Соңгукчуларывыс бисти деткип, Тывавыстың сайзыралын камгалап, келир үези дээш соңгаан. Чонувус ажылывысты көрүп, дыңнап, деткээн. Кылган ажылдарывыска үнелелди берип, деткип каан болганда, ону ам-даа күштелдирер херек. Даяныр күжүвүс – ажылывыста. Соңгукчуларывыстың бүзүрелин бадыткаары – эң кол. Ол ажылга чаа тынышты бээр. Ниитилелде турум чорук, билчилге, дем бар болза, хөгжүлде ала чайгаар чедип алдынар” – деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол чугаалаан. 

Тываның Баштыңының Чеди-Хөл кожуунда бүрүн эргелиг төлээзи Рада Байкараевна Логай-оолга, Барыын-Хемчик кожуунда бүрүн эргелиг төлээзи Сергей Мөңгүн-оолович Сарыгларга, Таңды кожуунның Баштыңы-Төлээлекчилер хуралының даргазы Светлана Васильевна Псаревагага хөй чылдарда ак сеткилдиг ажылы база идепкейлиг хөй-ниитижи ажыл-чорудулгазы дээш “Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы” хүндүлүг аттарны байырлыы-биле тывыскан. 

Тыва Республиканың Баштыңының Өөрүп четтириишкин бижиктерин Март-оол Иргитович Баавыл (Бай-Тайга), Алдын-кыс Хүрең-Дашовна Дамба (Тес-Хем), Юрий Ланааевич Чайбар (Тес-Хем), Люся Егоровна Аймаа (Тере-Хөл), Наталья Алдын-ооловна Дудуп (Эрзин), Ая Алдын-ооловна Донгак (Мөңгүн-Тайга) база Ужар-оол Александрович Ондар (Мөңгүн-Тайга) олар алганнар. 

Кожуунунуң социал-экономиктиг хөгжүлдезинге чедиишкиннери дээш тускай техника садып алырынга сертификаттарны база тывыскан. Өвүр биле Мөңгүн-Тайга кожуун чагыргалары 550-550 муң рубльдиң, Улуг-Хем биле Чөөн-Хемчик кожуун чагыргалары 1-1 млн. рубльдиң, а Бай-Тайга кожуун чагыргазы 2 млн. рубльдиг сертификаттарынга төлептиг болган.