"Енисей Сибири" деп 32 инвестиция төлевилелдериниң 10-у Тывага хамааржыр

Россияның премьер-министри Дмитрий Медведевтиң ат салганы “Енисей Сибири” комплекстиг инвестиция төлевилелдериниң (КИТ) үш хире кезии Тываның төлевилелдери болур. РФ-тиң Чазааның албан езузунуң сайтызында ооң дугайында айтыышкынны парлаан.  

«Енисей Сибири» КИТ-де хуу сайгарлыкчыларның кииргени 32 төлевилел бар. Оларның 10-ун Тываның девискээринге боттандырар. Республиканың минералдыг-чиг эт баазазын шиңгээдир Элегест – Кызыл – Курагино демир-оруун тудары – оларның эң улуу. 

Ол төлевилел чорудуу-биле кокстуг хөмүр-даштыг Элегес чыдынынга даг-болбаазырадылга комплекизин, Элегест - Кызыл – Курагино шугумунга демир-орук транспортунуң инфраструктура объектилерин, ол ышкаш Владивосток чоогунга Бурный шенээнге хөмүр-даш дүжүрер терминалды тудары көрдүнген. Ол-ла адырда, Межегей чыдынынга хөмүр тывыжының комплекизин тудар. 

КИТ-тиң планында демир-орук-хөмүр угланыышкынындан аңгыда, Ак-Сугнуң чес-порфир чыдынынга даг-болбаазырадылга комбинадын тудары база кирген. Ол батарея металлдарын бүдүрер российжи компанияның кезээ болур. Тарданның алдын тывыжын шиңгээдир төлевилел база-ла ол адырда. 

Республиканың "Хүндүлээчел Тыва" автотурисчи кластерни тудар дугайында саналы КИТ-тиң аңгы пунктузунда кирген. Кластерде "Тайга" даг хаагының комплекизи, Туранның сыын ажыл-агыйының баазазында этниктиг сууржугаш, Чагытай хөлдүң эриинде шак-ла ындыг аттыг турисчи комплекс кирип турар.  

Кызыгаарлар аразының "Красноярск - Абакан - Кызыл - Хандагайты - Улангом - Ховд - Урумчи" автомобиль оруун тудар дугайында аңгы пункт база бар. Хандагайты автомобиль эрттирилге пунктузунуң чанынга каайлы-логистика терминалын, бараан шыгжаар документилиг складты, куттунар-кывар-чаар чүүлдер складын, аалчылар бажыңын, элеваторну, дүк болбаазырадыр база эъттен аъш-чем кылыр бүдүрүлгелерни тудары планнаттынган.  

Кызылга хөй адырлыг медицина төвүн база хөй угланыышкынныг стоматология поликлиниказын тудар план база бар. Россия Федерациязының күрүне кызыгаары таварыштыр делегейниң эрттирилге пунктузун ажыдыптарга Кызыл хоорайның аэропортунга делегей чергелиг статусту тыпсыр.  

Красноярск край, Хакасия база Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезин шапкынчыдары, инфраструктура кызыгаарлаашкыннарын чок кылыры, экономиктиг өзүлдени дүргедери, бюджеттиң шупту деңнелдеринче үндүрүг киирилделерин көвүдедири, чаа ажылчын олуттарны ажыдары – «Енисей Сибири» КИТ-тиң сорулгазы ол деп, РФ-тиң Чазааның айтыышкынында айыткан.