Тываның Баштыңы «Хандагайты» хыналда-эрттирилге пунктузунга делегей статузун чедип алыр дээш туржуп турар

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол, Москва хоорайга чоокта чаа сургакчылап чорааш, хыналда-эрттирилге пунктузунга делегей чергелиг статусту тыпсырынга деткимчени көргүзерин Россияның ФСБ биле Роспотребнадзорга чугаалаан.  

«Шиитпир хүлээп ап турар кижилерниң боду-биле ужуражып, чугаалашпас болза, чогувас айтырыглар тургулаар – деп, Шолбан Кара-оол дыңнаткан. – Бо удаада «Хандагайты» хыналда-эрттирилге пунктузун хөй талалыг кызыгаар эрттилге пунктузу кылырынга чөпшээрешкени дээш, Федералдыг айыыл чок албанның директору Александр Васильевич Бортниковка четтиргеним илереттим. Москвага сөөлгү сургакчылаашкынымның бир эки үре-түңнели Роспотребнадзорнуң удуртукчузу-биле ужурашкаш, Тываны таварып эртер чурттар аразының транзидин дыка хөй регионнар манап турарын айыттывыс».  

Элээн каш чыл бурунгаар Тыва Республика, Россия-Моол чазактар аразының дугуржулгазы езугаар, амгы үеде ийи талалыг кылдыр санаттынар «Хандагайты» контроль-хыналда пунктузунуң статузун өскертиринге (российжи-моол кызыгаардан үшкү чурттарның хамаатылары база эрттип болур кылдыр санап турар) чөпшээрелди алган.  

Чогуур федералдыг ведомстволарга төлевилелдиң практиктиг күүселдезин хандырар ужурлуг даалгаларны берген турган. Ындыг болзажок, ук шиитпирни амыдыралда боттандырар дээш каайлы чери-даа, кызыгаар албаны-даа, Роскөдээ ажыл-агый хайгааралы-даа сөөлгү чылдарда чүнү-даа кылбаан.  

«Төлевилелди шимчедири олардан дорт хамааржыр федералдыг структураларның дээди удуртулгазы-биле «Хандагайты» КЭП-тиң статузунуң дугайында чугааны кылыр деп сорулганы салганым ол. Бо делегей чергелиг чугула төлевилел ведомство иштинде, ындыг-ла бедик эвес звенонуң даргаларының деңнелинде, саазында астыгып чыдып каан болду. А «Хандагайты» контроль-эрттирилге пунктузунуң ужур-дузазын чугаалаар болза, ол Енисейниң Сибиринден Азия-Оожум океан регионунуң чурттарынче эң кыска транспорт коридору ол деп шупту бадыткаан» – деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн.

 Тываның Баштыңы административтиг шаптараазыннарны ап кааптарга, регионнарның ажыл-агыйынга чедимчезиниң чаа көскү чижээнге, «Хандагайты» КЭП таварты ыяш эрттиреринге чөпшээрелди республиканың алганын чугаалаан. 

«Түңнел бодун көргүскен: Тываның каайлы чери таварыштыр экспорттуң хемчээли чартык чыл иштинде 7 катап өскен! Он-он тыва, краснояржы база хакас сайгарлыкчылар бистиң «көзэнээвис» ачызында, боттарының продукциязының чаа садып алыкчыларын тыпкан. Ындыг болганда, чурттуң болгаш республиканың чедимчелиг хөгжүлдезинче орукту ажыдар, Россияны кожалар-биле тудуштурар чаа оруктарның кызыгаарга чаа эжиин тудуп, ону калбартыр херек» - деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан.