Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол - «Рейтер» делегей агентилелиниң фотоочерк маадыры

 Агентилел соңгукчуларга чаңгыс ол-ла айтырыгларны салбышаан, элээн каш ындыг порттертерни тырттырган. Фотоочерктер маадырларының бирээзи Тываның Баштыңы Шолбан Валерьевич Кара-оол болган. Агентилел айтырыгларга харыыларның кыска допчулалын парлаан. А бис ол чугааны долузу-биле силерге сонуургадыылы. 

 Амгы российжи президент Владимир Путинниң талалакчызы, Тываның Баштыңы Шолбан Валерьевич Кара-оол-биле интервьюну номчукчуларга бараалгадыыл:

- Мынчаар чугаалайн: турум өскерилгелерни күзеп тур мен. 2000 чылдан бээр мооң херечилери бис: үлетпүр болгаш көдээ ажыл-агый катап хөгжээн, хамаатыларның социал деткимчези өскен, армия болгаш флот чаарттынган, Россия башкарыкчы күрүне кылдыр геополитиктиг статузун катап эгидип алган. 

 - Россия өскерлиишкиннерге белен бе?  

- Россия өскерлиишкиннерге чүгле белен эвес, а ол шагда-ла таныттынмас кылдыр өскерли берген. Ол ам чаарттынган, хамаарышпас, күчү-күштүг, шынчы база ажык-чарлыг күрүне-дир.

- Күчү-күштүг болгаш бот-тускайлаң күрүнени катап тургузар курсту уламчылаарын.  

- Кажанда-даа шилилге черле турар. Кымда деткимче бөлүү бар-дыр, боттарының кандидатуразын идип үндүрген. Марттың 18-те төлептигниң төлептиин шилиир бис. Кандыг-даа маргылдааларда ышкаш күштүг кижи тиилээр. 

- Бөгүнгү Россияда булганып чурттап чоруур силер бе азы сайзырап бе? Силерниң ам-даа сайзыраар аргаңар Россияда бар бе?  

- Шупту сайзырап-хөгжүп турар бис. Бистиң республикавыста улуг курлавыр база эки аргалар бар, ындыг болзажок хөгжүлдени шаптараазыннар база чогуур деткимчениң чогу саададып турар. 2000 чылдан бээр бурунгаар хөгжүлдениң базымнарын кылып эгелээн бис деп, дидими-биле чугаалап болур мен. Тудугже күрүне инвестицияларын салганындан, инфраструктура база экономика хөгжээн. 

- Күрүне политиказында амгы приоритеттерни арттырып, демдеглеттинген төлевилелдер болгаш планнарны боттандырары дээрге республикавыстың эки келир үезиниң магадылалы-дыр. Ол чаагай үени чедип алыр дээш, боттарывыс талазындан шупту чүвени кылыр бис.

 - Ону чүгле Россияның чону шиитпирлеп, тодарадыр. Бир эвес российжилер ол уг-шигни чогумчалыг шиитпирлеп арттырып алыр болза, бистиң чуртувус оон чүгле ойнап алыр. 

- Ол темага чугааны бир-ле катап база кылган кижи мен. Ам база чугаалаайн: Путин – чүс чылдың шылгараңгай кижизи-дир. Россияның катап тургустунган үезиниң, хоозуралды ажып эрткен үениң, ышкындырган туружувусту катап эгиткен үениң, чаа, күчү-күштүг болгаш амгы Россияны тудуп эгелээн үениң кижизи-дир. Путин чокта амгы Россияны, а Россияны Путин чокта бодаары болдунмас. Чурт ооң быжыг тура-соруунга, тургузукчу хей-адынга, идегелдиг камгалалынга, чедип алган чүүлдерин быжыглаар чүткүлүнге онза хереглелдиг. 

 Photo by REUTERS / Ilya Naymushin.