2018 чылда бирги уруг төрүттүнгенде ай санының төлевирин алырын база ие капиталының чаа аргаларын ажыглаарын "Тува 24" телеканалдың студиязынга чугаалашкан

2018 чылда бирги уруг төрүттүнгенде ай санының төлевирин алырын база ие капиталының чаа аргаларын ажыглаарын "Тува 24" телеканалдың студиязынга чугаалашкан

31.01.2018

Президент Владимир Путин өг-бүлелерни деткиир болгаш чаш төл төрүттүнеринде идиг бээр хемчеглерни айыткан. Бирги чаш төрүттүнгенде ай санының төлевиринге ол хамааржыр. Оон аңгыда 2018 чылда ие капиталын ажыглаар бир арганы берген. ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору Саида Хертековна Сенгии биле РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу Светлана Караевна Кенден ол чаартылгаларның дугайында "Тува 24" телеканалдың студиязынга тайылбырлаан. Чугааны Азиана Чадамба чоруткан.

— Ай санының 10 муң рубль хемчээлдиг төлевирин кандыг өг-бүлелер алырыл?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Ийе, 2017 чылдың декабрь төнчүзүнде президент Владимир Владимирович Путин өг-бүлелерни деткиир хемчеглерни чарлааны шын. 2018 чылдың январь 1-ден ол хоойлу күш кирген. Федералдыг ол хоойлу езугаар, 2018 чылдың январь 1-ден чаш төлдүг болган азы уруг азырап алган ада-ие азы азыракчылар деткимчениң немелде хемчээлин алыр.

— Деткимчениң ол хемчээлин шупту өг-бүлелер алыр деп чамдыктар будалып турар. Ол ындыг эвес болгай. Ай санының пособиезинче кандыг өг-бүлелер кордап болурун тайылбырлап бериңерем?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Чок, шупту өг-бүлелер эвес, а дун чаш төрүттүнген өг-бүле деткимчени алыр эргелиг. Пособиени чүгле эвээш орулгалыг улус алыр.

-- Өг-бүлениң амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлин канчаар санаарыл?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Хоойлу езугаар өг-бүлениң амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлин санаарда, 2017 чылдың ийиги кварталында республиканың ажылдап шыдаар чурттакчы чонунуң амыдырап чурттаарының эң эвээш хемчээлин көөр. Регионнарда ол түң аңгы. Тывада 10347 рубль акша.

— Бо хоойлуга хамаарыштыр айтырыглар бар, чижээлээрге, Чаа чылга чедир каш-ла шак арткан турда, 2017 чылдың декабрь 31-де божаан иелерден. Оларны киирер болган бе? Пособиеже ынанып болур бе?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Чок. Ынчаар болдунмазы харааданчыг. Федералдыг хоойлу-дур. 2018 чылдың январь 1-ден төрүттүнген азы азырап алган уруглар дээш төлевирни төлээр.

— Аныяк иеден мындыг айтырыг бар. Бирги уруундан ойталааш, авазының адында кылдырткан, ам ийи дугаарын божаан, документ езугаар бирги төлү болур. Пособиени ол алыр эргелиг бе?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Бирги төлүнден ойталааш, ада-ие эргезин казыттырган авалар ук төлевирни алыр эргези чок.

— Ай санының төлевирин алыр дугайында билдириишкинни кайнаар киирерил?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Күш-ажыл болгаш социал политика яамызының девискээр органнарынче, ол ышкаш хөй ажыл-чорудулгалыг төптер (МФЦ) таварыштыр документилерни дужаар.

— Бөгүнге чедир чеже ие ол пособиени алыр дугайында билдириишкин кииргенил?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Республиканың Кадык камгалал яамызының медээзи-биле алырга, 2018 чылдың январь 1-ден бөгүнге 133 дун чаштар төрүттүнген. Пособие алыр билдириишкинни амдыызында чүгле 11 ие бижээн. Үени ажыглап мону дыңнадыксадым, бир эвес 6 ай эрте бээр болза, ук төлевирни чүгле билдириишкин киирген хүнден эгелеп төлээр, ынчангаш далашканы дээре. Амыдырал аайы-биле чаа божаан иелер өпеялары дээш чеже-даа чай чок болза, үени база Тывага эвээш эвес акшаны – 10347 рубльди чидирбези-биле билдииришкинни дүрген киирер херек.

— Бир эвес январьда божааш, мартта билдириишкин киирер болза, январь биле февральдың төлевирин төлеп бербес бе?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

- Чок, санап бээр. Маңаа кичээнгейлиг болуру артык эвес, 6 ай эрте бээр болза, эрткен айларның төлевирин албас.

— Маңаа тус черлерде, суурларда, кожууннарда социал ажылдакчыларның ролю кол болгу дег? Чамдык авалар хоойлуларны чедир сайгарбас болгай?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Ийе шын, ынчангаш республиканың баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даалгазы-биле чурттакчы чонга тайылбыр ажылын организастаан бис. Ук хоойлунуң чурумунуң дугайында поликлиникаларда, божудулга бажыңнарында, херээженнер кабинеттеринде тайылбырлап турар бис.

— Ие кижи уруг азырап олурары дээш ай санының пособиезинге немей 10000 рубльди база алыр бе?

Саида Сенгии, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң директору:

— Ие чаш уруг азырап олурары дээш, бирги чашка 4 муң ажыг рубль түңнүг ай санының пособиезин база алыр. Ийи пособиени кадыптарга, 15 муң хире рубль акша боор.

— Ие капиталын чугаалажыылыңар. Светлана Караевна, 2018 чылда өг-бүлениң ие капиталын ажыглаар чаа арга тургустунган. Ооң дугайында тайылбырлап бериңерем?

Светлана Кенден, РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу:

- Өг-бүле бүрүзү ийиги өпеязы төрүттүнгенде ие капиталынга сертификатты алыр, ооң хемчээли бо хүнде 453 муң рубль акша, бир дугаарында моон эгелеп алыыңар. Өг-бүле ол сертификатты алгаш, ай санының 10347 рубль түңнүг төлевирин алырынче кордап болур. 2018 чылда ийиги өпеязы төрүттүнген өг-бүлер ол төлевирже кордап болурун база катап демдеглейн. Үшкү, дөрткү-даа эвес, а ийиги өпеязы дээш. Амыдырап-чурттаарының хемчээли эвээш иелер азы өг-бүлелер ие капиталындан акша төлевирин алыр дугайында билдириишкинни киирер. Саида Хертековна демделегледи, регион бүрүзүнде ол хемчээл аңгы деп.

— Өг-бүле ол пособиени алырындан ойталап болур бе? Чижээ, ие капиталының ол акшазын бажың садып алырынга чарыыр дээн дижик?

Светлана Кенден, РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу:

— Ийе, ие капиталының акшазын кайнаар чарыырын өг-бүле боттары шилиир эргелиг. Чурттаар байдалын экижидеринче, уругнуң өөредилгезинче, иениң пенсиязының чыылдалыг кезээнче, инвалид уругларның адаптациязынче азы ай санының пособие акшазынче дээш. Чигзинчиг конторалардан дуза дилеп, оларның ачы-дузазы дээш хөй комиссиялар төлеп турбайн, «дириг» акшалары ие капиталындан хоойлу езугаар алыры - чаа чүүлдүң эки талазы бо. Бо таварылгада ие кижи уруглар акшазын ай санында оон алыр.

— 2019 чылда пособиениң хемчээли өскерлир бе?

Светлана Кенден, РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу:

— Ийе, 2018 чылдың ийиги кварталында доктааткан ажылдап шыдаар кижилерниң амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлинден 2019 чылда төлевирниң түңү хамааржыр.

— База бир айтырыг: чижээ, өг-бүле Тывага пособиезин ап тургаш, Бурятияже көже берген болза, төлевирлер ол-ла хемчээлге артып каар бе?

Светлана Кенден, РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу:

- Чок. РПФ-ниң салбыры Тывада төлевирни соксадыр. Ынчангаш өг-бүле чеде берген черинде Россияның Пенсия фондузунуң девискээр салбырынче баар ужурлуг. Пособиениң хемчээли ук регионда, бо таварылгада Бурятияда, амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлинден хамааржыр.

-— Ийиги уруунга пособие акшазын ие капиталындан алыр дугайында билдириишкинни авалар кайнаар киирерил?

Светлана Кенден, РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу:

— Пенсия фондузунче, хөй ажыл-чорудулгалыг төптерже (МФЦ) киирер, Интернет таварыштыр билдириишкин киирер сайтыны база ажылдап кылган бис.

Возврат к списку