Тываның Баштыңы: «адрестер»-биле демиселче ниитилелди мөөңнээрин деткиир херек

 Ийи неделя дургузунда, Тываның полиция ажылдакчылары арага продукциязы болгаш спирт холумактыг 2,5 муң литр суук чүүлдерни хавырган. 

 Республика Чазааның аппарат хуралында ТР-ниң иштики херектер сайыды Александр Лобанов ындыг саннарны дыңнаткан. Шолбан Кара-оол корум-чурум камгалаар база муниципалитет деңнелинде эрге-чагырга органнары «адрестер»-биле демиселди кошкатпазын кыйгырбышаан, сайыттың дыңнадыынга хамаарыштыр мынча дээн: «Шупту чидиг айтырыгларның дөзү арагада, оон кем-херектер болуп турарын көрүп тур бис. Кем-херектерниң 70 хуузун эзирик байдалда кылган. «Адрестер»-биле демиселге ниитилелди мөөңнээрин бар-ла аргалар-биле деткиир херек деп санаар мен».

 "Оперативтиг-профилактиктиг хемчеглер үезинде 22 садыгны база арага болгаш спирт холумактыг суук чүүл садып турар 11 «адрести» хынаан. Этил спиртин болгаш арага продукциязын садар чурумну хажытканы дээш, аңгы-аңгы статьяларга даянгаш, административтиг протоколдарны долдурган. Полиция ажылдакчылары 2515 литр арага продукциязын болгаш спирт холумактыг суук чүүлдерни хавырган. Бии-Хем кожуунда Шивилиг стационарлыг постуга ооң хөй кезиин – 1974 литрин туткан. Сорулга хевээр арткан – хоойлуга чөрүштүр арага аймааның саарылгазы-биле демиселди база профилактика ажылдарын уламчылаар» - деп, Тываның иштики херектер сайыды Александр Лобанов дыңнаткан.  

 Чөөн-Хемчик, Улуг-Хем, Эрзин, Тес-Хем, Таңды, Чеди-Хөл, Барыын-Хемчик, Тожу, Каа-Хем база Кызыл кожууннарда чөпшээрел чок садып турган арага болгаш спирт холумактыг суук чүүлдерни хавырган. Чогуур документизи чок спирт холумактыг чүүл сөөртүп чораан 6 таварылганы эрткен неделяда республиканың автооруктарынга илереткен. "Шивилиг" постузундан хавырган 1974 литр-биле кады, ниитизи-биле 2400 литрни тутканы ол.  

 2017 чылдың март 31-ден күштүг болуп кирген российжи хоойлужудулга езугаар, чажыт арага сөөртүп, ону саарар дээш апар чыткан кандыг-даа транспорт аймаан – чүък машиназындан эвээш таксиге чедир – суд шиитпири-биле хавырып болурун билзе чогуур. Хоойлу езугаар, ооң мурнунда, чүгле спирт сөөртүр автомашиналарны хавырып турган.

  Тываның Баштыңының даалгазы-биле, ооң оралакчызы Аяс Чудаан-оол Тываның Чазаа-биле ИХЯ-ның аразында хавыртынган спирттиг продукцияны шыгжаарынга болгаш үезинде үндүр сөөртүрүнге контрольду күштелдирер талазы-биле дугуржулганы чарарының айтырыын ажылдап кылыр. Амгы үеде күштүг регламентиге даянгаш, «Росалкогольрегулирование» чагыы-биле «Росспиртпром» бүдүрүлгези хавыртынган продукцияны үндүр сөөртүп, чок кылып турар. Шолбан Кара-оол ол ажыл-херекке Хөй-ниити палатазы, депутаттар корпузу дээн ышкаш хөй-ниитини киириштирерин сүмелээн.

 "Хүндүлүг коллегалар, бирги чергениң айтырыы – хөй-ниитиниң айыыл чок чоруун хандырарынче кичээнгейни угландырдым. Кожууннарның шупту чагырыкчылары корум-чурум үрээшкиннеринге удур профилактика талазы-биле каттышкан хуралдарни эрттирерин дилеп тур мен. Чидиг кол айтырыгларны, «аарышкылыг» черлерни тодарадып, ону шиитпирлээринче күштерни углаар херек. Шупту багай чүүлдерниң кол үнер дөзү арагалаашкында дээрзин көрүп тур бис. Кем-херектерниң 70 ажыг хуузун эзирик кижилер кылган. «Адрестер»-биле демиселче ниитилелди мөөңнештирип, каттыштырарын бүгү талазы-биле деткиир херек. Хоойлужуткан шупту аргалар араганы база спиртти белен тып, садып алырындан үнген хамчыктың бүгү уржуктары-биле демиселде тиилээр ужурлуг. Үре-түңнелдиг ындыг кады ажылдажылгага бүзүрээр мен» - деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол чугаалаан.