«2020 чылга чедир Тыва Республикага хөй-ниитиниң корум-чурумун хандырары болгаш кем-херек үүлгедиишкиннеринге удур демисел» күрүне программазын хүлээп алган

 Чаа ажылдап кылдынган программаның адын «2020 чылга чедир Тыва Республикага хөй-ниитиниң корум-чурумун хандырары болгаш кем-херек үүлгедиишкиннеринге удур демисел» дээр. Ону ТР-ниң Чазааның Чөвүлели деткээн. 

 РФ-тиң Президентизиниң Чарлыы-биле бадылааны 2020 чылга чедир Россияның Национал айыыл чок чоруунуң стратегиязынга, РФ-ке айыыл чок чоруктуң концепциязынга, федералды болгаш республика хоойлуларынга дүүштүр программаны ажылдап кылган. Ооң кол күүседикчизи ТР-ниң Баштыңының Администрациязының болгаш ТР-ниң Чазааның Аппарадының регионнуң айыыл чок чорук департаментизи. Ону күүседиринге Тываның күүсекчи эрге-чагыргазының бүгү органнары киржир. Федералдыг албаннарның эргелелдери, тус чер бот-башкарылга органнары болгаш хөй-ниити организациялары хажыызынга артпас.  

 Программаны ажылдап кылып тура, кожавыста Хакасия, Бурятия, Алтай республикаларның дуржулгазын өөренип көргенин, ТР-ниң Баштыңының чанында Хөй-ниитиниң айыыл чок чорук чөвүлелиниң секретары – Регионнуң айыыл чок чорук департаментизиниң начальниги Александр Сарыглар тайылбырлаан.  

 Күрүне программазының төлевилелин чугаалажып тургаш, Чазак Чөвүлелиниң кежигүннери 2016 чылда республикага кем-херек үүлгедиишкиннериниң сан-чурагайын сайгарган. Бүрүткеттинген кем-херек үүлгедиишкиннери 30 хуу өскен-даа болза, өлүржүр чорук 2015 чылдаазындан 14,5 хуу, мал оорлаашкыны 6,6 хуу, транспорт херекселдерин оорлар чорук 15 хуу кызырылган болуп турар. Ол ышкаш назы четпээннер ортузунга кем-херек үүлгедишкиннери 18,9 хуу эвээжээн. А Бай-Тайга, Тес-Хем болгаш Бии-Хем кожууннарда ол үүлгедиишкиннерниң саны өскен. Хөй-ниити черлеринге корум-чурум хажыдар чоруктар көвүдээн. 

 Программада 7 чугула угланыышкыннарны киирген. Ол дээрге назы четпээннерниң база аныяктарның корум-чурум хажыдыышкынынга удур профилактика; хөй-ниитиниң чурумун болгаш хамаатыларның айыыл чок чоруун хандырары; ок-боо ажыглаан кем-херектерни болдурбазы; арагалаашкын болгаш наркоманияга удур профилактика; эдип-чазаар албан черлеринге турган кижилерге социал реабилитация; экстремизм болгаш терроризмни болдурбазы; күүсекчи эрге-чагырганың чуртталга-коммунал ажыл-агыйга контроль чорудар хүлээлгелиг албан-дужаалдыг кижилериниң талазындан коррупцияны болдурбазы кирип турар.