Тываның Баштыңы Улуг-Хем кожуунда «Кыштаг» төлевилелдиң киржикчизиниң аалынга чеде бээрге, баштайгы олчазын алган болган

 Тываның Баштыңы ажыл-агый аайы-биле кожууннарга чорааш, мал ажыл-агыйынга албан чедери чаңчылчаан. Бо удаада Улуг-Хем кожуунда «Аныяк өг-бүлеге - кыштаг» губернатор төлевилелиниң аныяк киржикчилери - Буян биле Чаяна Дадар-оолдарның кыштаанга четкен. Өг-бүлениң баштыңы - 23, бажың ээзи – чаа-ла 19 харлыг.

  Ийи чаш ажы-төлдүг аныяк өг-бүлеге төлевилел езулуг улуг белек болган: чаңгыс чыл дургузунда бойдус чурумалдыг черде боттары бажыңныг-даа, малдыг-даа, кажаа-хораалыг-даа апарганнар. 

 Аныяктарның чоок төрелдери хой кадарынга, ыяш-даш чарарынга езулуг улуг дузалакчылар. Хөй-ле артыкшылы чок, бөдүүн бо өг-бүлениң удавас быжыг бут кырынга туруп кээриниң магадылы улуг деп, Шолбан Кара-оол бүзүрелин илереткен.  

 «Аныяк өг-бүлеге – кыштаг» төлевилел - биске улуг чедиишкин. Ындыг шиитпир дээш, Силерге улуу-биле өөрүп четтирип, бедик бүзүрелиңерни шынзыдар дээш кызып, малдың баш санын өстүрер бис. Силер келириңер бичии-ле мурнуу чарыында, баштайгы хураганны алганывыс анаа эвес боор. Ол эки чүүлдү оштаан деп билип, аңаа бүзүрээр бис» - деп, Буян сеткилин чугаалаан. Хураган кажаазын тутканының шевергини аажок. А аныяктарның бажыңы ийи каът, кырыкы каъдынга чайгы дыштаныр чер турар. Бажыңының чоогунда чайгы кудуу база белен.  

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол аныяк өг-бүлениң баштыңы-биле чугаа солчуп, сөңнүг хавын сунгаш, одаар ыяжын кужактап дажышкан. 

 «Аныяктар амыр эвес ажыл-ишти кончуг таптыг сегирип алган-дыр. Бөгүн, аалга мээң келгеним хүнде, малындан бирги олчаны алган болду. Боттарның ажы-төлүнге-даа, чаш хураганнарынга-даа четтигип турарлар. Оларның шупту чүвези эки болурунга бүзүрээр мен! Бүдүн Тывадан ол төлевилелде киржикчилерниң саны 105, олар малдың баш санын өстүргеш, ол-ла хире санныг малды аныяк өг-бүлелерге хүлээдир» - деп, Тываның Баштыңы аныяк малчыннар-биле ужуражылгазының дугайында бодунуң блогунда бижээн. 

 2016 чылда эгелээн «Аныяк өг-бүлеге - кыштаг» губернатор төлевилели ам-даа уламчылавышаан. Эрткен чылын чаа бажыңнарын, кажаа-хорааларны туткаш, 200 баш хойну хүлээнип алган аныяк малчыннар кышты хүр менди эртип турар. 

Малды одарлатпышаан, немелде чемни берип турар. Кыштагларда мал чылгаар дус бар. Төлевилелдиң киржикчилериниң бөгүнде кол сорулгазы – малдың баш санын кадагалап, ооң чаш төлүн онча-менди камгалап, чогуур мал продукциязын алыр онаалдазын күүседири болур. Республиканың ветеринария албанының эмчилери малды доктаамал хайгааралда алган. Муниципалдыг тургузугларның ветеринария эргелелдери малга тарылгаларны кылып турар.