Тывада үерлээшкинден эрик камгалаар тудуг ажылдарын уламчылаар

  Республика Чазаа Улуг-Хемни дургаар сугдан камгалал тудугну дөзевилелдээр даалганы берген. ТР-ниң Бойдус курлавырлары база экология яамызының белеткээн документизинден алгаш көөрге, ооң мурнунда чылдарда Каа-Хем суурдан Кызылдың төвүнге чедир кылган 18 км узун чалга ам-даа 6 км-ни немей тудары көрдүнген. 

  Чылдың-на үерлээшкин үезинде, чүс хире чер бажыңнарда чурттап турар 700 кижилиг «Алгы-кеш заводу» микрорайонунга камгалал чалды кылыр. Ону тударынга 48 млн. рубль херегин баш бурунгаар санаашкын тодараткан. 

  Оон аңгыда, республиканың үш чурттакчылыг черлери - Эрзинниң Мөрен, Улуг-Хемниң Ийи-Тал база Туран хоорайга сугдан камгалал тудуун тудуп, капиталдыг септелгени чорудар. Чижээ, үерге алзып болур 120 бажың бар Ийи-Тал суурга 3 километр узун участокка камгалал чалды тудары планда кирген. Мөрен суурда 1990 чылда туткан 1340 метр чалды бүрүнү-биле септеп, быжыглаар. Туранга база-ла ындыг ажылдарны кылыр. 

 Объектилерниң төлевилелинге күрүне чагыын кылыр даалганы «Күртудугчагыы» казна албан черинге берген. Төлевилел ажылдарының соонда, камгалал чалдарның тудуун ийи чыл дургузунда доозар ужурлуг.