В.ПУТИН: «Тыва — кайгамчык, чараш бойдустуг,онзагай оран

Владимир Путин байыр чедирген

Тывага байырлалдар хүннеринде Россияның Президентизи Владимир Владимирович Путин бистиң республикага чедип келген.

Чурттуң удуртукчузу Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга база Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылынга тураскааткан байырлалдарга киришкен.

Барык 10 муң ажыг көрүкчүлерни чыгган театржыткан көргүзүг «Хүреш» стадионунга болган, национал хүрешке 310 мөге киришкен. Владимир Путинни стадионга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол болгаш РФ-тиң камгалал сайыды Сергей Шойгу олар үдеп келгеннер.

Россияның Президентизи чыылганнарга мындыг сөстерни чугаалаан: «Хүндүлүг өңнүктер, Тыва Республиканың эргим чурттакчылары! Россияның болгаш Тываның демнежилгезиниң 100 чылының байырлалы-биле силерге байыр чедирип тур мен. Ол болуушкун душ болуп тыптып келбээн: XVII чүс чылда маңаа Россияның баштайгы элчиннери, Россия империязының хайгааралынга алганының дугайында  ол үеде тургускан бижиктери көстүп келген.  

Ооң түңнелинде Россия Тываны бодунуң хайгааралынга алган, тыва чон бодунуң онзагай талаларын, бодунуң культуразын, бодунуң дылын, бодунуң өгбелериниң чүдүлгезин камгалап арттырып алыр аргалыг болган. Атываларда чоргаарланыр чүүлдер хөй, ол дээрге чүс-чүс чылдарда культуразын кагбаан чон-дур. Хааннар шынаазы мында, Пор-Бажың мында, чүгле Россияда эвес, бүгү делегейде кандыг-даа республиканың, кандыг-даа чоннуң чоргаарланыр  чүүлдери мында хөй.

Мында кайгамчык, эриг чүректиг, салым-чаяанныг чон чурттап турар. Ада-чурттуң Улуг дайынының чылдарында фашизмни тиилээринге Тываның салыышкынын кажан-даа утпас бис. Дайын сөөлүндеги берге чылдарда бистиң чуртувусту, силерниң республикаңарны катап тургузуп турган кижилерни кезээде сактып чоруур бис.

Тыва — кайгамчык, чараш бойдустуг, онзагай оран. Мында Саян даглары болгаш Енисей, хөй-хөй хөлдер, хемнер бар, оларга төнчү чок чоргаарланып, оларны магадап болур. Бойдустуң аажок хөй байлактары мында чыдар, оларны бистер шупту чаа бүдүрүлгелер ажыдып база чаа ажылдаар олуттар тургузуп тургаш, шиңгээдир ужурлуг бис.

Тыва улус чүү дээр ийик: «Дамырактар каттышкаш, хем болур, кижилер каттышкаш, күш болур». Бистиң мурнувуста тургустунган сорулгаларны шиитпирлээривиске, бергелерни ажып эртеривиске, тиилелгени чедип алырывыска бүзүрээр мен.

Тываның дээш, Россияның алдары дээш! Байырлал-биле!».

Президент индирже чорупкан. Орук ара ол Тываның сураглыг мөгелеринге байыр чедирген, оларның холун туткан.

Индирден Владимир Путин театржыткан көргүзүгнү болгаш мөгелерниң хүрежин сонуургап көрген.