Главная
Пресс-служба
Медээлер

Кызылда Аныяк сарыг шажынчының школазы ажылын эгелээн

27.06.2025 07:09

Тыва Республиканың найысылалында июнь 26-да Аныяк сарыг шажынчылар школазы ажылын эгелээн. Июнь 30-ге чедир уламчылаар бо улуг хемчээлдиг өөредилге «Сарыг шажын өөредиин болгаш шинчилелди деткиир фонд» грантызының деткимчези-биле эртип турар.

Россияның буддистер ассамблеязының, М.В. Ломоносов аттыг Москваның күрүне университединиң, Б.Б. Городовиков аттыг Калмыкияның күрүне университединиң, Доржи Банзаров аттыг Бурятияның күрүне университединиң, Азия болгаш Африка чурттарының институдунуң болгаш Кызылдың «Кунпенчецо» тус чер сарыг шажын хөй-ниити организациязының киржилгези-биле Тываның күрүне университеди ону организастаан.

Россияның аңгы-аңгы регионнарындан буддизмниң аныяк шинчилекчилери Школаның ажылынга киржири-биле Кызылда чедип келгеннер. Школа программазында Россияның мурнакчы эртемденнериниң, буддология, философия, төөгү болгаш культура талазы-биле эксперттерниң лекциялары болгаш мастер-класстары кирген.

Хемчегниң ажыдыышкынынга регион Чазааның Чазааның Даргазының оралакчызы Орлан Сарыглар киржип,  Тываның Баштыңының өмүнээзинден байырны чедирген. Ол кижи бүрүзүнге үре-түңнелдиг ажылды күзеп,  хемчегниң улуг ужур-утказын демдеглээн.

Республика эрге-чагыргазының детимчези-биле Россияда чаңчылчаан буддизм өөредииниң төптериниң бирээзи болур эң улуг буддийжи хүрээни 2023 чылда чуртта ажытканы, сарыг шажын өөредиинге хөгжүлдени берген. Тывада ийи дугаар эртип турар «Аныяк сарыг шажынчының школазы» ышкаш хемчеглериниң кол сорулгазы кижизидилгеде. Келир 2026 чылда, чурттуң Президентизиниң болгаш Тывада сарыг шажын өөредиин болгаш эртем-шинчилелдерин деткиир фондунуң деткимчези-биле республика бодунуң девискээринге IV делегей чергелиг буддийжи форумну эрттирер.

Республикада амгы үеде форумнуң программазын болгаш ооң киржикчилериниң даңзызын тургузар ажылдар чоруп турар.

Аныяк буддистер школазының хемчеглери элээн каш шөлдерге болуп эртер. Тываның күрүне университединиң кол оран-савазынга ажылдың бирги хүнү болур. Эртемденнер, башкылар, докторлар болгаш эртем кандидаттары, шажын чүдүлге башкылары, университеттерниң студентилери болгаш аспирантылары илеткелдерни номчуур. ТывКУ-нуң башкызы, төөгү эртемнериниң доктору Елена Айыжы Тывада улусчу медицинаның дугайында, М.В. Ломоносов аттыг Москваның күрүне университединиң аспирантызы Денис Бегчин Россия Федерациязының регионнарының архитектура тургузуунда буддизмниң салдарын анализтээр.

Семинарның киржикчилери Тубтен Шедруб Линг хүрээзинге барып, регионнуң байлак буддийжи өнчү-салгалы-биле таныжар. Алдан-Маадыр аттыг национал музейниң буддизм болгаш чырыдыышкын килдизиниң ажылдакчызы Рита Сумба оларга ТР-ның Национал музейиниң фондузунда шыгжаттынган төвүт дылда бижимелдер болгаш ксилографтар чыындызының дугайында сонуургадыр.

Июньнуң 27-де, школаның дыңнакчылары Чагытай эриинде «Буревестник» дыштанылга төвүнүң университединге өөредилге программазын уламчылаар. Тываның улустуң хөөмейжизи Игорь Көшкендей тыва хөөмейге база ТувКУ-нуң аспирантызы Яна Нан-Хөө тыва шыдыраага мастер-класстарны эрттирер. Июнь 28-те төлевилел бөлүктериниң ажылы уламчылаар, ол ышкаш медитация практикалары планнаттынган.

Июнь 29-та, улуг-хүнде төлевилелдер камгалалы болгаш эксперттер сайгарылгалары болур. Кол ажылдар соонда, аалчылар «Тываның дустуг хөлдери – Дүрген шынаазы» деп экологтуг оруктуг аян-чорукче үнер.

Аныяк сарыг шажынчылар школазы аныяк эртемденнерниң аразында арга-дуржулга болгаш идеялар солчулгазының шөлү апарып, Россияда буддизм шинчилелдерин хөгжүдеринге идигни бээр деп, организаторлар демдеглээн.