2025 чылдың июнь 20-де Санкт-Петербургтуң делегей чергелиг экономиктиг форумунга (ПМЭФ-2025) «Росатом» күрүне корпорациязы биле Тыва Республика бизнестиң чаа хевирлерин тургузарынче, инфраструктураны хөгжүдеринге, амыдыралдың шынарын бедидеринге болгаш регионнуң социал-экономиктиг хөгжүлдезин дүргедедиринче угланган стратегтиг кады ажылдажылганы боттандырар орук картазын бадылаан. Документ кадык камгалал, чурагайжыдылга болгаш немелде технологиялар киирген элээн каш адырларны хаара туткан.
Ол документиге «Росатом» күрүне корпорациязының чиңгине директорунуң бирги оралакчызы – хөгжүлде болгаш делегей чергелиг бизнес килдизиниң директору Кирилл Комаров база Тыва Республиканың Чазааның Даргазының оралакчызы – Москвада Тыва Республиканың бүрүн эргелиг төлээзи Чечен Чоксүм атты салган.
Документ элээн каш адырларны, ооң иштинде кадык камгалал, чурагайжыдылга болгаш немелде технологияларны хаара туткан. Планнаттынган ажыл-чорудулганың күүселдези «Росатомнуң» болгаш регионалдыг эрге-чагырга органнарының чогуур структураларының аразында сырый харылзааны, баш бурунгаар саналдарны болгаш коммерциялыг санаашкыннарны ажылдап кылырын, белеткелден шенелде боттандырылга базымнарынче шилчилгеже кичээнгейни угландырып турар.
Ылаңгыя орук картазының кадык камгалал адырында «Росатом» компания амгы үениң эмчи дериг-херекселдери-биле (гемодиализ, КТ, хирургия лазерлери) хандырылга, клиниктиг шинчилелдер болгаш кадрлар белеткелни кирген. Регионга херел-биле эмнээр онкология албанын тургузарын, ооң иштинде брахитерапия дериг-херекселдери-биле хандырылганы хөгжүдери база планнаттынган.
Өөредилге болгаш чурагайжыдылга адырында Тыва Республиканың өөредилге албан черлериниң баазазынга хөй-ниити киржилгезиниң немелде технология төптерин ажыдар төлевилелди боттандырары көрдүнген.
Транспорттуң айыыл чок чоруун бедидери-биле чадаг кижилер эртер черлерге, ооң иштинде школалар чоогунга болгаш озал-ондактыг орук участоктарынга чырык-биле медээлээр системаларны киирери планнаттынган.
Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг ПМЭФ-2025 шөлүнге Кирилл Комаров-биле база ужурашкан.
«Регионнуң комплекстиг хөгжүлдезинге болгаш мурнакчы технологияларны кииреринге Тыва Республика-биле кады ажылдажылга онзагай аргаларны ажыдып турар. Кады боттандырар төлевилелдер амыдыралдың шынарын бедидер, чаа ажылчын олуттарны тургузар болгаш Тываның экономиказының доктаамал өзүлдезинге быжыг үндезинни салыр» - деп, Кирилл Комаров чугаалаан.
«Тывага энергетика хандырылгазы болгаш энергияның үре-түңнелдиг ажыглалының айтырыглары экономиктиг хөгжүлдениң кол дөзү болур. Бөгүн «Росатом» бүдүрүлгелериниң киржилгези-биле бизнестиң чаа угланыышкыннарының арга-шинээнге комплекстиг үнелелди берип, келир үеде кады ажылдажылга дугуржулгазының үндезини болур чугула документиге атты салып турар бис» - деп, Владислав Ховалыг онзалап демдеглээн.
Тайылбыр:
Сибирь федералдыг округта «Росатом» күрүне корпорациязының төлээ чериниң организастаан стратегтиг хуралының боттуг саналы болур орук картазынга аттар салдынган. Ол Кызылга 2025 чылдың апрельде болуп эрткен. Сессияның түңнелинде «Росатомнуң» инновациялыг хөгжүлдениң адыр төвү Тываның хереглелдери болгаш Росатомнуң инновация шиитпирлерин чедимчелиг каттыштырарынга онза кичээнгейни салгаш, регионнуң хөгжүлдезинче комплекстиг саналды ажылдап белеткээн.
«Росатом» инновация хөгжүлдезиниң адыр төвү дээрге, «Росатом» күрүне корпорациязының инновациялар хөгжүдер экосистемазы болур. Организацияның тургузуунче ажыл-агый дүргедедикчизи, бизнес-модельдер төвү, инвестиция портфели, төлевилел офизи болгаш эртем-шинчилел төвү кирип турар. Адыр төвү атом бүдүрүлгезинде улуг стратегтиг төлевилелдерни боттандырарынга киржип, «Росатомнуң» ажылдап турары регионнарда сайгарлыкчы чорукту хөгжүдеринге киржип турар. Организацияның специалистери 2023 чылдан бээр регионнарга болгаш муниципалдыг тургузугларга инвестиция стратегияларын боттандырарынга болгаш төлевилелдерни башкарарынга дузалажып турар.
«Росатом» күрүне корпорациязының төлээлекчи албан черлериниң четкизи Россия Федерациязының чеди федералдыг округтарында (Ыраккы Чөөн чүк федералдыг округ, Сибирь федералдыг округ, Урал федералдыг округ, Приволжье федералдыг округ, Соңгу-барыын федералдыг округ, Мурнуу федералдыг округ, Төп федералдыг округ) «Росатомнуң» хамааты продукциязын ооң бүдүрүлгелерин регионалдыг рыноктарынже үндүрер сорулга-биле ажылдап турар. Шиитпирлээр сорулгаларның аразында атом адырының организацияларының болгаш күрүне эрге-чагыргазының регионалдыг база муниципалдыг органнарының аразында чугаалажыышкын чорудуун ажылдап кылыры база регионнарда атом үлетпүр организацияларының эң-не чедимчелиг ажылдаарынга байдалды тургузары хамааржыр.
РФ-тиң Чазаа болгаш регионалдыг эрге-чагырга российжи улуг компаниялар-биле кады чурттуң чурттакчы чонунуң амыдырал-чуртталгазының шынарын бедидеринче улуг кичээнгейни салып турар. Ол ажыл-чорудулгага национал төлевилелдер күүселдезин шапкынчыдары, хамаатыларның амыдырал-чуртталга байдалын комплекстиг экижидери, медицинаның чедингирин бедидери, инфраструктураны хөгжүдери хамааржыр. «Росатом» күрүне корпорациязының бүдүрүлгелери бо ажылда идепкейлиг киржип турар.