Тывада федералдыг автооруктуң 703-тен 718 км чедир Шивилиг суур биле Туран хоорай аразында участокка мал маганның орукче бо-ла үнүп келири-биле «токтуг кадарчыны» бир дугаар тургузуп эгелээн. Чиңгежек удазында чоруткан эвээш күштүг ток “электрошокер” ышкаш, инектерни болгаш аъттарны оруктан ырадыр коргудуп, ынчалдыр машина озал-ондаанга чүгле мал-маганның эвес, а кижилерниң берттинип-кемдээрин болдурбас камгалал херим апаар.
Ындыг хевирлиг орук озал-ондаанга когараан республика чурттакчыларының дилеглеринге даянган төлевилелди Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Дээди Хуралга бодунуң айтыышкынында саналдаан. Республиканың ИХЯ-зының дыңнатканы-биле алырга, чылдың-на мал-маганга үскеш, чүс ажыг озал-ондактар болуп турар. Ынчап кээрге, 2024 чылда бүрүткеттинген шупту 513 озал-ондактың 166-зы мал-биле үскүлешкенинде. Бо чылын өлүмнүг таварылгалар чок, ынчалза-даа чолаачылар болгаш пассажирлер аразындан 23 кижи кемдеп-берттинген.
Бии-Хем кожуун чагыргазының дыңнатканы-биле алырга, июнь 5-ке чедир 1 км хире херимни эптеп салган. Автоорук дургаар 15 км орукка ону тургузар. Кожуун эрге-чагыргазы «токтуг кадарчы» ажылдап эгелээрге, мал буруузу-биле чайгы үеде айыыл-халаптар болбазынга бүзүреп турар. А кышкы үеде хар “электроимпульс апаар. Токтуг кадарчы мало-маганга болгаш кижилерге айыыл чок деп демдеглезе чогуур.
Өске регионнарның дуржулгазы-биле алырга, «токтуг кадарчы» хүннүң кайы-даа үезинде аңаа дааскан ажылдарны эки күүседир. Чижээлээрге, Вологда облазында 2013 чылда мал-маганның орукче үнеринден камгалаар дээш бир дугаар токтуг херимни кылган, ол идегелди шынзыткан – элээн каш чылдар дургузунда мал-маган болгаш кижилер-биле чаңгыс-даа озал-ондак болбаан.