Тыва Республика Россияның 2030 чылга чедир кижи санынга хамаарыштыр – эвээш дизе 0,82 дөрбелчин метрни чуртталга тудуун ажыглалче киирер национал төлевилел көргүзүүн чедип алган 18 регионнуң санынче кирген. Чечен болгаш Удмурт Республикалар, Адыгея, Татарстан, Башкортостан, Алтай, Дагестан республикалар, Ленинград, Тюмень, Сахалин, Москва, Калининград областар, Краснодар край, Новосибирск, Калуга, Пенза база Воронеж областар ол көргүзүг талазы-биле мурнакчы регионнарның санында. РФ-тиң Чазак Даргазының оралакчызы Марат Хуснуллин Регион хөгжүлдезиниң талазы-биле Чазак комиссиязының президиумунуң хуралынга ооң дугайында дыңнаткан.
Чазак Даргазының оралакчызы чуртталга бажыңнарын ажыглалче киирериниң болгаш тутунуп турар тудуг хемчээлиниң талазы-биле мурнакчы регионнарның сан-чурагайларын база айыткан. Ол дээрге Татарстан, Башкортостан, Бурятия, Соңгу Осетия-Алания, Адыгея, Чечен, Кабардин-Балкар болгаш Удмурт Республикалар, Нижний Новгород, Иркутск, Волгоград, Омск, Брянск, Архангельск, Курган областар, Ставрополь болгаш Приморье крайлар, Ямал-Ненец автономнарының округ-дур.
2020 чылдан 2024 чылга чедир 10 миллион ажыг дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарын дужааган, Москва облазы, Москва хоорай, Краснодар край, Ленинград облазы, Санкт-Петербург хоорай, Татарстан болгаш Башкорстан республикалар, Свердловск, Ростов, Новосибирск болгаш Тюмень областар чуртталга бажыңнарының тудуунга эң улуг үлүг-хуузун киирген.
Хуснуллин база-ла күрүне программаларын керээ чарып, боттандырып турар бедик деңнелдиг алды регион: Бурятия, Рязань, Калуга, Саратов болгаш Омск областар база Татарстан Республиканы онзалап демдеглээн. Чазак Даргазының оралакчызы алды чыл дургузунда чуртта 577,7 млн. дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарын туткан, чурттуң чуртталга фондузунуң 11,5 хуузун чаарткан, 23,7 млн. российжи өг-бүлелерниң чуртталга байдалын экижидеринге дузалашкан дээрзин онзалап демдеглээн.
2025, 2026 база 2027 чылдарда доозар планныг төлевилелдерниң чуртталга бажыңнарын садып-саарарының талазы-биле байдалды сайгарып көөрүн база чуртталга тудуунуң бедик деңнелин кадагалап арттырары-биле саналдарны Тудуг яамызынче киирерин регионнарга дааскан. «Бо түңнелдер бистиң кады кылган улуг ажылывыс-тыр, ынчангаш «Амыдыралга инфраструктура» национал төлевилелди ам-даа уламчылаар бис» - деп, Хуснуллин онзалап демдеглээн.
Тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый сайыды Ирек Файзуллин 2019 чылда 82 млн. дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарын ажыглалче кииргени-биле эгелээн «Чурттаар оран-сава» федералдыг төлевилел 2024 чылда ол көргүзүүн 107,7 млн. дөрбелчин метр чедирген деп немээн. Бир кижиге онааштыр 29,4 дөрбелчин метр чуртталга шөлү-биле хандырган, сөөлгү үш чылда туттунуп турар хөй квартиралыг бажыңнарның хемчээли 96,4 млн дөрбелчин метрден 114,7 млн дөрбелчин метр чедир көвүдээн. Россия Федерациязының Президентизиниң болгаш Чазааның деткимчези чокта ындыг түңнелдер болдунмас турганын Файзуллин онзалап демдеглээн.