Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг республиканың Дээди Хуралынга (парламентизинге) Айтыышкынынга деткимчениң чаа хемчээн: 2025 чылдың январьдан эгелеп дун төлү төрүттүнген өг-бүлелерге тускай белекти – орун база бирги хереглелдиң чүүлдери-биле хандырарын чарлаанын сагындыраал.
Тывада өзүп-төрүттүнерин көдүрер болгаш өг-бүлелерге амгы ниитилелде өг-бүлениң ужур-утказын быжыглаар күрүне политиказы-биле аныяк өг-бүлелерге ындыг белектерни бээрин өске-даа деткимче хемчеглеринче киирген. Россияның Президентизи Владимир Путин 2024 чылдың декабрьда Россия Федерациязында өг-бүлелерни деткиир айтырыглар талазы-биле Күрүне чөвүлелиниң хуралынга, өг-бүле тударын болгаш ажы-төлдүг болурун соңгаарладып, ниитизи-биле өзүп-көвүдээрин эвээжеткен багай байдалды үндезини-биле өскертири чугула апарганын чугаалаан. Президент бо чылын боттандырып эгелээн “Өг-бүле”, “Аныяктар болгаш уруглар”, “Узун болгаш идепкейлиг назы-хар” деп чаа национал төлевилелдерниң сорулгазы-ла ол деп чугаалаан. Регионнар немелде деткимче хемчеглерни база кииргенинден, күрүне дузазы-биле бергелерни чедиишкинниг ажып эрткен өг-бүлелерниң саны көвүдеп турар.
Тыва бөгүн Россияның регионнарының аразында төрүттүнериниң талазы-биле мурнуку черде туружун арттырган. Бо чылдың эгезинден бээр республикада 1672 чаштар төрүттүнген, оларның 440-зи өг-бүлениң дун төлдери болган. Бо неделяда Тываның Чазааның Даргазының оралакчызы Орлан Сарыглар база Тываның кадык камгалал сайыды Анатолий Югай республиканың Перинаталдыг төвүнге чедип, алды чаштың иелеринге «Тываның чаш төлүнге» белектерни тывыскан. Дун төлү төрүттүнген аас-кежиктиг иелер дөжектиг орунну, баштайгы айларында чугула херек гигиена болгаш ажаалда-тежээлде херекселдери дээш, өске-даа чүүлдерни алган.
Бир дугаар төлүн божаан Кызылдың чурттакчылары өпеязынга белекти алыр дээш, Тываның перинаталдыг төвүнче билдириишкинни киирип болур. А Тываның кожууннарында бүрүткелдиг божуур иелер төп эмнелгениң божудулга салбырларынга дун төлү төрүттүнген болза, өг-бүлениң чурттап турар черинде азы чаш төлдүң төрүттүнген черинде эмнелге организациязының кол эмчизинче билдириишкинни киирер.
Божудулга эмнелгезиниң үндүр бижиир өрээлдеринге ие-чашка белектерни байырлыг байдалга тыпсыр. Бо хүнде ниитизи-биле 10000 рубль өртектиг 1500 хире белектерни белеткээн.