Тывага «Чылдың өг-бүлези» бүгү-российжи мөөрейниң регионалдыг чадазы болуп эрткен. Чыл санында республикада билдингир болгаш нептереңгей апарган бо хемчег он дугаар эрткен.
«Чылдың өг-бүлези» бүгү-российжи мөөрей – Россия Федерациязының аңгы-аңгы регионнарындан өг-бүлелерни каттыштырган улуг хемчег. Өг-бүлениң сүлде-сүзүк, мөзү-бүдүш база үнелиг чүүлдерин быжыглаары болгаш деткиири, ол ышкаш өг-бүлелер аразында арга-дуржулга солчулгазының шөлүн тургузары – ооң сорулгазы.
Россия Федерациязының Күш-ажыл болгаш социал камгалал яамызы база амыдыралдың берге байдалынга таварышкан уругларга Деткимче фондузу мөөрейни организастап эрттирип турар. Бадылгалыг болгаш ажы-төлүн кижизидип-өстүрүп чоруур Россия Федерациязының хамаатылары мөөрейге киржип болур.
Тыва Республика бодунуң өг-бүлелерин федералдыг деңнелге каш удаа киириштирген. Эрткен чылдарда дараазында өг-бүлелер тиилекчилер болгулаан:
2017 чылда — Марат биле Светлана Оюннуң өг-бүлези (Кызыл кожуун, «Россияның алдын өг-бүлези» шаңнал);
2018 чылда — Артыш биле Чейнеш Салчактың өг-бүлези (Мөңгүн-Тайга кожуун, «Көдээ өг-бүле» шаңнал);
2019 чылда — Делгер-оол биле Очур-Хоо Эртинениң өг-бүлези («Алдын өг-бүле» шаңнал);
2020 чылда — Эмир биле Марианы Хертектиң өг-бүлези (Бай-Тайга кожуун, «Хөй ажы-төлдүг өг-бүле» шаңнал);
2021 чылда — Кур-Дагба биле Салбакай Ланааның өг-бүлези (Тес-Хем кожуун, «Ужур-чаңчылдар кадагалакчызы өг-бүле» шаңнал);
2022 чылда — Александр биле Татьяна Кууларның өг-бүлези (Чөөн-Хемчик кожуун, «Алдын өг-бүле» шаңнал);
2023 чылда — Константин биле Татьяна Константиновтарның өг-бүлези (Тожу кожуун, «Көдээ өг-бүле» шаңнал);
2024 чылда — Демир Дамчаа биле Инна Монгуштуң өг-бүлези (Кызыл кожуун, «Аныяк өг-бүле» шаңнал).
Бо чылдан эгелеп мөөрейни алды аңгы номинацияда эрттирип турар: «Хөй ажы-төлдүг өг-бүле», «Аныяк өг-бүле», «Көдээ өг-бүле», «Алдын өг-бүле», «Ужур-чаңчылдар кадагалакчызы өг-бүле», «Ада-чурт камгалакчызының өг-бүлези».
Республиканың тус чер бот-башкарылга органнары муниципалдыг чаданы эрткен 70 өг-бүлениң документилерин мөөрейниң регионалдыг чадазынга киржир кылдыр киирген.
Дараазында номинациялар аайы-биле киржикчилер хувааттынган:
«Хөй ажы-төлдүг өг-бүле» — 18 өг-бүле;
«Аныяк өг-бүле» — 11 өг-бүле;
«Көдээ өг-бүле» — 11 өг-бүле;
«Алдын өг-бүле» — 10 өг-бүле;
«Ужур-чаңчылдар кадагалакчызы өг-бүле» — 10 өг-бүле;
«Ада-чурт камгалакчызының өг-бүлези» — 10 өг-бүле.
Мөөрейниң жюризи «Чылдың өг-бүлези» бүгү-российжи мөөрейниң регионалдыг чадазының номинацияларынга тиилекчилерни илереткен. Жюри кежигүннери өг-бүлелерниң делгеттинген ажылдарынга үнелелди берип, тулганнарны илереткен. Бүгү-делегейде Өг-бүле хүнү – майның 15-те регионалдыг чаданың тиилекчилерин шаңнап-мактаар езулал болур.