Арат шөлүнге тураскаалдыг хүн – чартык ортулуктуң төрээн черинче эглип келгениниң 11 чыл ою-биле ук хемчег эрткен. Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг 2014 чылдың Крым чазы бистиң күрүневистиң чоннарының чаңгыс деминиң демдээ апарып, Россияның күчү-күштүг, бот-тускайлаң чаа чурт кылдыр катап тургустунарының эгези болганын демдеглээш, митингиниң киржикчилеринге байырны чедирген.
– Крым российжилерге ниити салым-чолдуң сеткил-сагыжын, бистиң ниити үнелиг чүүлдеривиске бердингенин, төөгүлүг сактыышкынны кадагалап арттырарын болгаш аныяк-өскенниң ортузунга бодунуң чуртунга чоргааралын эгидип берген. Бо хүнде Россияның национал сонуургалдары дээш демисел уламчылап, бистиң хөй омак-сөөк чоннарывыс боттарының өгбелери ышкаш дайынчы байдалдарда база күш-ажылчы ижи-биле Төрээн чуртун камгалап турар. А Тиилелге ыяап-ла бистии болур! – деп, Владислав Ховалыг чугаалаан.
Крымның болгаш маадыр хоорай Севастопольдуң чурттакчыларын деткиири-биле шөлге чыглып келген митинг-концерттиң киржикчилери регион баштыңының чугаазын адыш часкаашкыннары-биле уткаан. Байырлыг хемчег Россияның болгаш Тываның туктарын туткан, патриотчу кыйгырыгларны деткээн республиканың чүс-чүс чурттакчыларын, эрге-чагырганың, политиктиг партияларның, бүдүрүлгелер болгаш албан черлериниң төлээлерин, хөй-ниити организацияларын каттыштырган.
Тываның Дээди Хуралының (парламентизиниң) даргазы Каң-оол Даваа болгаш Россияның Маадыры, РФ-тиң Чепсектиг Күштериниң шериг албан-хаакчызы Буян Куулар байырын чедирип, төөгүлүг сактыышкынны кадагалап арттырарының болгаш чоннуң чаңгыс демниг чоруунуң чугулазын демдеглээннер.
Республиканың алдарлыг артистери болгаш чогаадыкчы бөлүктери номерлерни бараалгаткан, а тускай шериг операциязының киржикчилери болур шериг албанныглар байырлалдың хүндүлүг аалчылары болган.
11 чыл бурунгаар, 2014 чылдың март 18-те, Крым Республика биле Севастополь хоорай төөгүлүг төрээн чурту – Россия-биле база катап чаңгыс бүле апарган. 2014 чылдың март 16-да болган референдум бо уттундурбас болуушкунга идигни берген. Референдумнуң түңнелдери-биле алырга, Крымның чурттакчыларының 96,77 хуузу, Севастопольдуң чурттакчыларының 95,6 хуузу Россия-биле каттыжарын деткээн.
Россия Федерациязынга Крым Республика болгаш Севастополь хоорайның каттышкан хүнүнге тураскааткан хемчеглер Тываның шупту муниципалдыг тургузугларынга болуп эрткен.