
Республиканың Чазаанга Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның удуртулгазы-биле корум-чурум камгалаар органнарның удуртулгазы болгаш өске-даа сонуургалдыг структураларның киржилгези-биле Кызыгаар комиссиязының хуралы болуп эрткен. 2024 чылда Кызыгаар комиссиязының ажыл-чорудулгазының түңнелдерин үндүрери – хүннүң кол айтырыы болган.
РФ-тиң ФАА-ның Тыва Республика талазы-биле кызыгаар эргелелиниң дыңнатканы-биле алырга, эрткен чылын күрүне кызыгаарын эрткен 17 таварылганы база ол девискээрниң карантин зоназынче мал-маганын оъттаткан 100 болуушкунну демдеглээн. 2025 чылдың бирги айында кызыгаар эрткен 3 болгаш карантин зоназынга мал оъттаткан 14 таварылга демдеглеттинген.
«Бо чүүл эпизоотиктиг көрүш-биле сагыш човаашкыннарны оттурар. Шак ындыг таварылгалар кызыгаар девискээрлеринге халдавырлыг аарыгларның нептерээринге, ооң иштинде дириг амытаннардан кижиже дамчыырын болдуруп болур. Малдың күрүне кызыгаары эртип турар таварылгаларын тодарадырда, шупту харыысалгалыг структураларның аразында кады ажылдажылга чурумун чаартыры чугула. Мында «Хорриот» федералдыг системада мал-маганның бүрүткелин дарый доозар херек» - деп, Владислав Ховалыг демдеглээн.
Ветеринария албанының дыңнадып турары болза, эрткен чылын үш кызыгаар кожууннар – Мөңгүн-Тайга, Өвүр база Тес-Хем кожууннарда кызыгаарже киир одарлаткан малды түр када тудар 6 пунктуну туткан. Бо ажыл ам-даа уламчылаар. Республика Баштыңы чурум хажыдыышкыннары бо-ла болур черлерге моондактарны тудар даалганы база салган.
Ужуражылга үезинде, кызыгаар зоназынга турисчи ажыл-чорудулганы организастаар болгаш боттандырарында нарын талаларны база сайгарган.
Тыва Республиканың туризм адыры - Россия Федерациязының субъектизиниң экономиканы хөгжүдеринге перпективтиг угланыышкыннарның бирээзинге хамааржыр. Республиканың кызыгаар зоназының девискээринде база күрүне кызыгаарының чоогунда турисч объектилерниң чамдыызы туруп турар. Ол чүүл аян-чорукчуларның дыштанылгазын организастаарынга немелде харыысалганы онаап турар.
«Ниитизи-биле, кызыгаар эргелелиниң удуртулгазынга туризм адырын хөгжүдер дээн бистиң күжениишкиннеривиске кичээнгейлиг хамаарылгазы база ону чурумчударынга санал-оналдары дээш өөрүп четтирдим. 2024 чылдың түңнелдери-биле Тыва Россияда шапкын өзүп орар туризм угланыышкынын шапкын хүгжүдүп турар черлерниң аразында лидер апарган. Аян-чорукчулар кызыгаар зоналарынче баар чөпшээрелди үе-шаанда кылдырып, бөлүктерин ОБЯ-га бүрүткедип алыры чугула. Аян-чорук организастап турар туроператорлар база улуг харыысалгалыг» – деп, республика Баштыңы демдеглээн.