Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


В Туве улучшат работу по оказанию помощи людям с ментальными нарушениями

В Туве с рабочим визитом находится команда экспертов региональной благотворительной общественной организации «Центр лечебной педагогики» во главе с членом Совета при Правительстве РФ по вопросам попечительства в социальной сфере Анной Битовой. Специалисты прибыли по приглашению руководства республики для оказания методической и иной поддержки местным организациям социального обслуживания, а также чтобы провести консультации и курсы повышения квалификации, в том числе по оказанию психолого-педагогической помощи родителям детей с расстройствами аутистического спектра.

Подробнее...

Новости

RSS
21.05.2024 17:47 / СВО
В зону СВО из Тувы направлена очередная партия гумпомощи

Сегодня из Кызыла в зону специальной военной операции выехал очередная партия гуманитарного груза. Отправка организована по поручению Главы Тувы Владислава Ховалыга Единым штабом по поддержке участников СВО. В фуру загрузили два автомобиля высокой проходимости, медикаменты, три мотоцикла, звуковую аппаратуру, продукты питания и именные посылки.

Подробнее...
20.05.2024 23:19 / Социальная защита
В 2024 году "Народный картофель" смогут получить более 22 тысяч семей Тувы

На реализацию губернаторского проекта «Народный картофель» в 2024 году в бюджете республики предусмотрено 7,6 млн рублей, планируемый охват по участникам проекта – 22454 семьи. В их числе малоимущие семьи, помощь которым окажут муниципалитеты и спонсоры. В Туве проживают более 96 тыс семей, из которых четверть относятся к категории малоимущих. В прошлом году социальную поддержку в виде семенного картофеля - от 25 до 50 кг в рамках проекта «Народный картофель» получили 8420 семей.

Подробнее...
20.05.2024 20:08 / Связь
В отдаленные села Кунгуртуг, Кара-Хол и Кызыл-Хая протянут ВОЛС по нацпроекту “Экономика данных”

Глава Тувы Владислав Ховалыг сообщил, что республика вошла в перечень субъектов страны, в отдаленные труднодоступные населенные пункты которых построят волоконно-оптические линии связи в рамках мероприятий нового национальный проект «Экономика данных». Президент Владимир Путин анонсировал новый нацпроект в своем Послании Федеральному собранию. 

Подробнее...
19.05.2024 14:03 / Прочее
Предпринимателям и жителям Тувы разрешили  без торгов получать землю под организацию импортозамещающих производств

Власти Тувы будут без торгов предоставлять земельные участки всем, кто  решил заняться производством импортозамещающей продукции. Постановление об упрощенном порядке выделения земли под такие производства  подписал 15 мая Глава республики Владислав Ховалыг.

Подробнее...
18.05.2024 17:26 / Экономика
В развитие сельских территорий Тувы в 2024 году планируется вложить около 1 млрд рублей

В Туве утвердили уточненную программу комплексного развития сельских территорий  на 2024 – 2030 годы. Как сообщили в Министерстве сельского хозяйства и продовольствия республики, общий объем финансирования программы на семь лет с учетом внесенных коррективов составит 7 млрд 828,5 млн рублей.

Подробнее...
18.05.2024 09:21 / Образование
В Туве студентам-отличникам увеличили размер компенсации расходов на платное обучение

Власти Тувы внесли существенные изменения в условия поддержки из бюджета республики студентов, обучающихся на платной основе. Соответствующее решение подписал Глава Тувы Владислав Ховалыг.

Подробнее...
17.05.2024 22:13 / Образование
Одно из старейших образовательных учреждений Тувы – школа села Тарлаг отметила вековой юбилей

История образовательного учреждения начинается с 20-х годов прошлого столетия. Первые занятия проходили в частном доме, потом при нем построили небольшую школу. До 1953 года 7-летняя школа находилась в местечке Малиновка Пий-Хемского района, а в 1954 году из Малиновки ее перевели в село Тарлаг. Нынешнее здание, где и находится школа, было построено в 1978 году, его открытие стало выдающимся событием в истории села – новое учреждение спроектировано со спортзалом и рассчитано на 200 мест. В 2022 году по федеральной программе «Модернизация школьных систем образования» в школе провели капитальный ремонт.

Подробнее...
17.05.2024 14:24 / Национальные проекты
В Туве на реконструкцию дорог направят более 2 млрд рублей

Глава Тувы Владислав Ховалыг сообщил, что общий объем финансирования дорожной отрасли в этом году составит более 2,2 млрд рублей. Это средства федерального бюджета и Дорожного фонда Республики Тыва. Руководитель республики подчеркнул, что реконструкция и строительство автодорог остаются приоритетом для властей региона.

Подробнее...
17.05.2024 12:08 / Происшествия
В Туве снят режим ЧС, введенный в связи с аварией на Шагонарской ТЭЦ

Режим чрезвычайной ситуации регионального значения, введённый 6 марта текущего года в связи с аварией на ТЭЦ города Шагонар, снят с 15 мая. Соответствующее распоряжение подписал Глава республики Владислав Ховалыг.

Подробнее...
17.05.2024 10:38 / Экономика
Российская продукция на прилавках Китая: РЭЦ проводит Второй фестиваль-ярмарку «Сделано в России» в Харбине

В рамках реализации национального проекта «Международная кооперация и экспорт», направленного на увеличение несырьевого неэнергетического экспорта, с 17 по 21 мая в городе Харбин пройдет Второй фестиваль-ярмарка российских товаров под национальным брендом «Сделано в России». Фестиваль-ярмарка состоится при поддержке Правительства России и Правительства провинции Хэйлунцзян в рамках VIII Российско-Китайского ЭКСПО и Харбинской международной торгово-экономической ярмарки. В рамках визита в Китай фестиваль-ярмарку посетит Президент Владимир Путин, который прибыл в Харбин накануне.

Подробнее...

Фоторепортажи




Парад в честь 76-ой годовщины Победы в Великой Отечественной войне в г. Кызыле, 09.05.2021.


В Туве прошел V Республиканский слет «Рабочие профессии ХХI века»


Глава Тувы пообщался в очередях с пенсионерами Тандинского района


Глава Тувы поздравил энергетиков с профессиональным праздником на торжественном собрании





 
Медээлер
RSS
29.08.2013
Аныяк салгалдың үрер хөгжүм оркестри — хөгжүлдеде
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даалгазы езугаар тургустунуп турар бичии уругларның үрер хөгжүм оркестриниң кол кезээ Р.К.Кенденбиль аттыг республиканың хөгжүм-уран чүүл школазының үрер болгаш соктаар хөгжүм херекселдер салбырының чеди өөреникчизи Латвиядан чанып келген. Олар аңаа хөгжүм школаларының өөреникчилериниң «Плюс» чогаадыкчы лагеринге дыштанмышаан, боттарының мергежилин бедидип алыр аргалыг болган. 2012 чылдың сентябрь айда Тывага «Азия төвүнде медээ аялгалары» үрер хөгжүм фестивалынга кээп чораан профессор Янис Пуриньш тыва үрер хөгжүмчүлерниң мергежээнин көргеш, уругларны Прибалтикаже чалаан.
Улаштыр номчуур...
29.08.2013
Шолбан Кара-оол: «Наркотиктер саарылгазын болдурбас»
Николай Цветков:
— Бир дугаарында, республиканың наркотиктерге удур комиссиязының ажыл-чорудулгазынга дорт киржир арганы бергени дээш ТР-ниң удуртулгазынга, ылаңгыя Шолбан Валерьевичиге, четтиргенимни илередир-дир мен. Наркотиктерге удур комиссия херек кырында ажылдап турарынга  шынзыктым. Комиссия болза, белен эвес ажыл-иштиң сорулгаларын чиге угаап-билип турар, бедик мергежилдиг, шыырак билиглиг кижилерден, тодаргай угланыышкыннарның удуртукчуларындан тургустунган.

Наркотиктерге хамаарыштыр байдал чүгле Тыва Республикада эвес, а бүдүн Россияда чидиг болуп артпышаан. Социал айтырыгга болгаш эмчи албан черлериниң сан-чурагайлары езугаар алырга, медицинаның эвес наркотиктерни ажыглап турар аныяк кижилерниң саны ам-даа хөй. Россияда бир чылда 34 харга чедир амы-тынындан чарылганнарның саны 100 муң ажып турар деп билир бис. Ооң мурнунда чылдарга деңнээрге, түң эвээжээн-даа болза, тайбың үеде мынча хөй аныяк кижилер шыңгыы чылдагаан чокка амы-тынындан чарылбас. 
Улаштыр номчуур...
29.08.2013
«Төрээн чуртуңарже чанып келгениңер — шын шилилге - дир"
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Москваның дээди өөредилге черлериниң бо чылгы доозукчулары-биле ужуражылганы эрттирген. Чазак Даргазы онза кичээнгейни даг ажыл-агыйлыг дээди өөредилге черлериниң доозукчуларынче угландырып, оларны үлетпүр бүдүрүлгезиниң адырынче ажылче хаара тудары-биле аңгы даңзыже киирип алган. Шак ындыг дугуржулганы республиканың казымал байлактарын казып болбаазырадып турар чогуур бүдүрүлгелерниң удуртукчулары-биле кылган. База ол ышкаш Тываның Баштыңы демир-орук тудуунуң доозукчуларынга Тывага демир-орук тудуу эгелегижеге чедир амдыызында Красноярск край болгаш Новосибирскиге ажылдаарын аазаан. Шолбан Кара-оол бо төлевилелдиң боттанырынга чигзиниишкин чок болгаш турбаан-даа деп демдеглээн. «Демир-орук тудуунуң төлевилелиниң боттанырынга бүзүрелдиг мен дээрзин база катап чугаалап тур мен. Ол туруштан кажан-даа дүшпээн мен. Ынчангаш удавас демир-орук тудуунуң дээди өөредилге албан черлерин дооскан специалистер чугула херек апаар» – деп, ол чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Август 22 – Россияның күрүне тугунуң хүнү
Ак, көк, кызыл
Россияның ак-көк-кызыл үш өңнүг (триколор) күрүне тугунуң төөгүзү 300 чыл бурунгаар эгелээн.
Ол XVII-XVIII чүс чылдарда, Россияның күчүлүг күрүне болуп тургустунуп турар үеде тывылган. Ак-көк-кызыл тукту бир дугаар Алексей Михайловичиниң хааннап турар үезинде «Орел» орус шериг корабльге көдүрген. Ынчалзажок күрүне тугу кылдыр ол чүгле Петр I турда апарган. 1705 чылдың январь 20-де Петр I боду үлегерин шыйып белеткээш, доора шугумнарның дилиндектериниң чурумун тодараткаш, «шупту кандыг-даа садыг судноларынга» ак-көк-кызыл тукту көдүрер дугайында чарлыкты үндүрген.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Аныяктарның ажыл - агый ярмарказы
"Уруум Томск хоорайга юрист дээди эртемин чедип алгаш келген. Тергиин демдектерлиг диплому холунда бар, ынчалза-даа мынчага дээр ажыл тып чадап тур"—деп таныырым угбайның муңгарап чугаалап олурганын дыңнадым. Амгы үеде доозуп келген аныяктарга немелде ажылчын олуттарны тургузуп, бо талазы-биле күрүне болур-чогуур аргаларны ап чорудуп турза-даа, байдал нарын болуп артпышаан. Август 20-де «Сүбедей» спорт комплекизинге республиканың Чурттакчы чонну ажылга хаара тудар агентилелиниң база ТР-ниң Аныяктар херектериниң болгаш спорт яамызының чылдың-на организастап эрттирип турары ажылчын олуттар ярмарказы болуп эрткен. Маңаа байдалды ылавылап, дээди болгаш ортумак өөредилге черлериниң доозукчулары-биле ужуражып чугаалажыр аргалыг болдум.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Школаже чаңгыс аай хептиг
Кызыл хоорайның мэриязының дыңнатканы-биле, чаа өөредилге чылында найысылалдың школаларынга чаңгыс аай хепти (форма) киирериниң дугайында 2013 чылдың эгезинде сайгарып чугаалашкан. Класс бүрүзүнге ада-ие хуралын эрттиргеш, өөреникчи бүрүзүн чаңгыс аай школачы хеп-биле хандырарының хемчеглерин тодараткан. Ынчангаш өөреникчилер чаңгыс аай формалыг өөренир. Федералдыг хоойлу езугаар школа формазынга негелделерни өөредилге албан черлери боттары тургузар. База ол ышкаш форма үш аңгы хевирлиг болур: хүн бүрүнүң, спортчу болгаш чыскаалдаар. 
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Хоолулуг хойтпак
Мал ажыл-агыйы — өгбелеривистиң амыдыралының кол кезээ. Оларның чаңчылдары, амыдыраарының хевири база аъш-чеми төрээн чериниң агаар-бойдузу-биле сырый холбаалыг. Азыраан малының эъди, сүдүнден бедик шынарлыг аъш-чемни болбаазырадыр аргаларын салгалдарынга дамчыдып келген. Сүт – бүгү аъш-чемниң дээжизи, эң-не ыдыктыы. Сүт болгаш оон кылыр чемнерни «ак чем» дээр. Аалдың херээжен ээзи үнүп орар эртенги хүннү, ак чеминиң дээжизин өргүп, уткуп ап, амыдыралда бүгү чүүлдүң оруу ак сүт ышкаш ажык болзун деп чалбарыыр.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Тыва – Амур облазынга
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол күштүг үерлээшкинниң түңнелинде шыңгыы когараан Амур облазының чурттакчы чонунга дуза көргүзери-биле республиканың курлавыр фондузундан акша-хөреңгини тускайлап бээриниң дугайында Айтыышкынга ат салган.Россияның Онза байдалдар яамызының удуртулгазы-биле дугуржулга езугаар дүүн, август 1-де, Тыва Республикадан Амур облазынче 10 тонна савалаан ижер сугну чоруткан. Тываның Баштыңының демдеглээни-биле алырга, ижер суг – бирги хереглелдиң чүүлү болганда, когараан районнарга кайы-даа үеде ооң чедишпейн баары демдеглеттинип болур. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Амур облазының губернатору Олег Кожемяко-биле телефон дамчыштыр чугаа кылгаш, деткимчениң сөстерин чугаалааш, Тыва дуза көргүзеринге беленин бүзүреткен.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
«Кидисте – Амыдыралдың хээлери» — 2013
Республика хүнүнүң байырлалының эң-не чогаадыкчы, чараш хемчээ «Кидисте — амыдыралдың хээлери» мөөрей Арат шөлүнге ажыттынган. IV дугаар кидис байырлалы Азияның көшкүн чоннарының кичээнгейин хаара тудуп, улуг сонуургалын оттурган дээрзи мында киржип келгеннерниң идепкейинден көскү. Тыва Республиканың культура сайыды Вячеслав Октябрьевич Донгактың бодалы болгаш идепкейи-биле эгелээн ук байырлал хөй язы-сөөк чоннарның культураларын каттыштырып, эп-найыралын быжыктырганын аалчыларның өөрүшкү чайнаан арыннары сөглеп турду.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Аныяктар хүрежиниң тиилекчи – Камгалакчы Монгуш
Август 16. Найысылал Кызылда Совет Тываның 5 чылы стадиону. Республика хүнүнге тураскааткан 256 аныяк мөгениң хүрежи. Ону сонуургап чедип келген көрүкчүлер-даа эмгежок.
Тыва Республиканың Баштыңы-Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2013 чылдың Наадымынга шүүлген соонда (үш дугаар шүглүп турары ол), Эрес Кара-Салга «ТР-ниң Чаан мөгези» хүндүлүг атты тыпсырын ол дораан байырлыг байдалга чон мурнунга чарлаан болгай. Август 16-да хүрешке Шолбан Валерьевич ол хүндүлүг атты мөгеге тывысканының документизин холга тутсуп, байыр чедирген. Эрес Кара-Сал Наадым хүрежинге үш катап чемпионнаан, Шагаа хүрежинге ийи катап, Тиилелге хүнүнге тураскааткан хүрешке ийи катап шүүлген. Ол – сумо болгаш хостуг хүрешке РФ-тиң чемпиону, сумога делегей чергелиг спорт мастери. Чыылганнар ынак мөгезинге диңмиттиг адыш часкаашкыннары-биле байыр чедирди.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кичээнгейде – Чөөн-Хемчик кожуун
Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис» — деп, август 13-те Чадаанага болган үнүүшкүннүг хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол медеглээн. Түңнелдерни үндүрүп тура, ол сайыттардан база Чазак Даргазының оралакчыларындан Чөөн-Хемчик кожууннуң хөгжүлдезинге «республика көрүжүн ажыглаарын» негээн. Чазак Даргазының бодалы-биле, Тываның эрге-чагыргазы кожууннуң хөгжүлдезинге ажык-дузаны күштелдирип болур, бодунуң соондан чаа бүдүрүлгелерни база чаа ажылчын олуттарны тургузарынче «тыртар» шиитпирлерни сүмелээр ужурлуг. «Бистер — үүрмек хуу айтырыгларны шиитпирлевес ужурлуг бис, ол кожуун чагыргазының херээ-дир, ону республиканың эрге-чагыргазы солуп шыдавас. Чазактың сорулгалары өске: «Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис. 
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнү— ТЫВАНЫҢ онзагай байырлалы
Республика хүнү биле Наадым байырлалдарын бо чылын аңгы эрттирген. Август айның ортан үезинде найысылалга Тываның кол күрүне байырлалы – Республика хүнүн демдеглээн. Бо байырлалга республиканың чону, Россияның хоорайларындан болгаш даштыкы күрүнелерден аалчылар «Сибирьниң Швейцариязынга» шуужуп келгеннер. Тыва дээрге Азия диптиң чиге төвүнде магадап ханмас чараш бойдустуг, ховар элбек байлактыг, ажыл-ишчи, кайгамчык талантылыг чоннуг делегейниң онзагай булуңнарының бирээзи. Чүс-чүс чылдарда өгбелерден дамчып келген күш-ажылчы, кижизидикчи утка сиңген онзагай байырлалга «Кидисте — амыдыралдың хээлери» бүгү чоннарның IV фестивалынга кидистен кылган суй белектер болгаш кидистен тулган өглерниң конкурузун эрттиргени онзагай.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Хөй уругларлыг өг-бүлелерге халас чер
Кызыл хоорайның администрациязының чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының талазы-биле департаментизиниң начальниги Сергей Хураган-оолович Намажап-биле хөй уругларлыг өг-бүлелерниң социал камгалалының байдалының дугайында чугааны кылдым.

— Сергей Хураган-оолович, Кызыл хоорайның администрациязы хөй уругларлыг өг-бүлелерге чер үлелгезиниң талазы-биле кандыг хемчеглерни ап турарыл?
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Езулуг бай кижилер чурту — Тыва
Бистиң төрээн, ынак чуртувус Тыва Республикаже ооң ырак-узаан түвексинмейн, делегейниң янзы-бүрү чурттарындан кижилер чылдың кайы-даа үезинде үргүлчү аалдап кээп турар. Чамдыктары ажыл-агый аайы-биле, өскелери анаа-ла сонуургап, дыштанып алыр дээш чедип кээр. Оларның шуптузу аян-чорук чоруур бетинде эш-өөрүн таварыштыр азы Интернет дузазы-биле Тыва дугайында медээлерни чыып, көрбээн-даа болза, ооң-биле таныжып алырлар. Ынчалза-даа: «Тыва деп чүү черил?», «Ында кандыг езу-чаңчылдыг, культуралыг чон чурттап турарыл?», «Ынаар баары айыыл чок ирги бе?», «Тываже аян-чорук сонуурганчыг болур бе?» дээн чижектиг айтырыгларны боттарынга чаңгыс эвес катап салып, чигзине-даа бээр боор оң. А кажан олар маңаа чедип келгеш, тоолзуг черниң айдыс агаарын тынып, хол дегбээн арга-арыынга, тайгаларынга селгүүстеп, эрте-бурун чоннуң чаңчылдары-биле таныжып, делегейде алдаржаан хөөмей-сыгытты дыңнааш, кызыгаар чок магадап, канчаар-даа аажок сеткил ханып чанарлар.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Чоннуң байырлалында
Август 14-те Тываның хөгжүм-шии театрынга Республика хүнүнге тураскааткан байырлыг хурал болуп эрткен. Ук хемчегге тыва интеллигенцияның төлээлери, Тыва Республиканың тургустунарынга улуг үлүг-хуузун киирген хоочуннар, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң), ТР-ниң Чазааның төлээлери киришкен. Байырлыг хуралга Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол сөс ап чүве чугаалаан:

— «Август 15 — Тываның төөгүзүнде онзагай хүн. 92 чыл бурунгаар Суг-Бажынга бүгү Тываның арат-чону чыглып алгаш, кажан-даа туруп көрбээн күрүне тургузуун дугуржуп чугаалашкан. 9 кожууннуң төлээлери аразында изиг-изиг маргыжып турган дээрзин амгы үеде кадагалаттынып арткан материалдар бадыткап турар. 1921 чылдың август 15-те бүгү Тываның тургузукчу хуралының бадылаанын езугаар Таңды Тыва улус күрүнези деп күрүне чер, делегей кырынга тургустунган. Өгбелеривистиң эрес-дидим чоруунуң, мерген угаанының ачызында, акы-дуңма орус чоннуң дорт киржилгези-биле тыва күрүне төрүттүнген. Биче буурай чурттап чораан малчын араттарның хостуг чурттаар изиг күзелиниң дээди чадазының боттанганы ол. Ынчангаш Республика хүнүн таварыштыр бүгү Тываның чонунга изиг байырны чедирип тур мен».
Улаштыр номчуур...