Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


На августовском педсовете Глава Тувы вручил награды педагогам республики

В столице Тувы сегодня прошло ежегодное августовское совещание педагогов республики. В этом году темой встречи работников образования стало развитие суверенной национальной системы образования и постановка задач по повышению качества образования. На базе разных образовательных организаций для педагогов была организована работа девяти тематических площадок.

Подробнее...

Новости

RSS
14.12.2022 12:11 / Культура
Благодаря нацпроекту культура становится более доступной для жителей отдалённых сёл Тувы

В Туве подвели предварительные итоги реализации мероприятий национального проекта «Культура» в 2022 году. Как рассказал министр культуры республики Виктор Чигжит, для обеспечения качественно нового уровня развития культуры в Туве реализуется региональный проект «Культурная среда», для цифровизации предоставляемых услуг и формирования информационного пространства в сфере культуры - «Цифровая культура», условия для реализации творческого потенциала местных жителей создаются благодаря проекту «Творческие люди».

Подробнее...
14.12.2022 09:24 / Здравоохранение
Эпидемиологи Тувы предупредили об опасности самолечения при простудных заболеваниях

Руководитель территориального Управления Роспотребнадзора Людмила Салчак предупредила, что ситуация с заболеваемостью острыми респираторными инфекциями в Туве осложняется с каждым днём. Так, по её данным, из 1006 случаев заболевания, зарегистрированных на территории республики за всю минувшую неделю, 915 приходятся на четыре последних дня, когда поступило 59 процентов всех недельных обращений.

Подробнее...
13.12.2022 20:25 / Сельское хозяйство
Фермерам Тувы начали выплачивать страховые компенсации за утраченный урожай

В Туве впервые за весь постсоветский период аграрное хозяйство  смогло получить страховую компенсацию за гибель посевов от засухи.  Первым ее получателем стал пий-хемский предприниматель Айбек Монгуш. Его хозяйство в  2022 году потеряло почти половину из 400 гектаров засеянной пшеницы. Возместить часть потерь удалось благодаря страховке – компания, с которой  фермер заключил договор, выплатила ему 416 тысяч рублей, или почти в 7 раз больше, чем он потратил на страховой взнос. Кроме того, более 60 тысяч рублей хозяйству выделила в качестве безвозмездной помощи республика.

Подробнее...
13.12.2022 17:21 / Финансы
Тува за пять лет в  3,8 раза увеличила объем привлекаемых из федерального бюджета инвестиций  

В 2023 году в Туве планируется работа в рамках 20 из 49 действующих в стране государственных  программ. На их реализацию из федерального бюджета будет привлечено 23 млрд. 260,9 млн. рублей. Отчет об итогах защиты бюджетных заявок на предстоящий год Главе республики Владиславу Ховалыгу представило Министерство экономического развития РТ.

Подробнее...
13.12.2022 15:45 / Правопорядок
Пункты пропуска через госграницу в Туве будут закрыты на новогодние каникулы   

Агентство по внешнеэкономическим связям Республики Тыва сообщает, что на пограничных пунктах пропуска через государственную границу «Хандагайты» (Боршоо), «Цагаан-Толгой» и «Шара-Суур» 31 декабря 2022 года и 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 января 2023 года объявлены санитарными днями и передвижение по пунктам будет приостановлено.

 

Подробнее...
13.12.2022 09:01 / Культура
Произведения тувинского композитора Владимира Токи – на главных стриминговых площадках страны

Альбом «Енисейская акварель» с произведениями тувинского композитора Владимира Токи издан компанией звукозаписи «Мелодия». Впервые в истории современной России тувинская симфоническая музыка появилась на главных стриминговых площадках страны. Напомним, что сочинения композитора были записаны в июле 2022 года Красноярской краевой филармонией в рамках проекта «Музыкальное наследие “Енисейская акварель Владимира Токи”» при поддержке Президентского фонда культурных инициатив и Министерства культуры Республики Тыва.

Подробнее...
12.12.2022 20:33 / Культура
В Национальном театре Тувы презентовали памятник Максиму Монгужуковичу Мунзуку

На презентацию памятника в Национальном театре Тувы прибыли директор Департамента культуры Министерства обороны РФ Артём Горный, начальник отдела культурных программ Управления культуры Министерства обороны РФ Ольга Фаллер, автор скульптуры, а также дети, внуки и правнуки Максима Монгужуковича.  Скульптурная композиция создана по заказу Русского  географического общества скульптором Студии военных художников имени М.Б. Грекова Дмитрием Клавсуцом, изваявшего  выдающегося тувинского артиста в образе  охотника Дерсу Узала из оскароносного фильма Акиры Куросавы.

Подробнее...
12.12.2022 16:52 / Муниципалитеты
Тандинский район Тувы претендует стать территорией опережающего развития

О приоритетах социально-экономического развития муниципальные районы Тувы теперь будут отчитываться на своих территориях в ходе регулярных выездов туда кабинета министров республики. Такое решение на минувшем аппаратном совещании озвучил Глава Тувы Владислав Ховалыг, заслушав доклады руководителей Тандинского района. Он объяснил, что первые выступления муниципалитетов в правительстве носят, по сути, показательный характер, проведённый же анализ такого формата взаимодействия показывает, что работа сложится намного эффективнее, если в отчёте будет участвовать максимальное количество местных ответственных специалистов. Такие еженедельные выезды, по замыслу Главы, охватят все районы республики и продлятся до конца первого квартала 2023 года.

Подробнее...
12.12.2022 13:16 / Правопорядок
В Туве проведут соцопрос по отношению населения к проблемам наркомании

Социологический опрос по выявлению уровня наркотизации общества и отношения населения к проблемам наркомании проведут в первом квартале следующего года силами Тувинского института гуманитарных и прикладных социально-экономических исследований при Правительстве Республики Тыва во взаимодействии с Агентством по делам молодежи республики. Поручение дано по итогам очередного заседания антинаркотической комиссии, на котором был рассмотрен ход выполнения в республике мероприятий Стратегии государственной антинаркотической политики Российской Федерации.

Подробнее...
12.12.2022 09:29 / Образование
В Туве в следующем году капитально отремонтируют 17 объектов образования

В уходящем году за счет средств федерального бюджета в рамках государственной программы «Развитие образования» республике удалось отремонтировать 28 объектов образования. В следующем году реализация программы продолжится и региональное министерство образования планирует кардинально обновить 13 школ. За счет республиканского бюджета намечено отремонтировать четыре объекта образования, в том числе детский оздоровительный лагерь «Юность».

Подробнее...

Фоторепортажи

В Туве в честь Дня республики состоялось вручение госнаград труженикам

15.08.2024

Владислав Ховалыг пообщался с участниками молодёжного форума "Команда Тувы - 2030"

14.08.2024

Человек-эпоха: Григорий Чоодуевич Ширшин отметил 90-летний юбилей

08.08.2024

В Туве в первый день народного праздника Наадым чествовали животноводов республики

18.07.2024

В Туве открыли праздник животноводов - Наадым-2024

18.07.2024

Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

10.07.2024

В Кызыле стартовал Чемпионат России по стрельбе из лука

09.07.2024

В Туве образцовым семьям вручили медали «За любовь и верность»

09.07.2024

В канун Дня России вручили государственные награды Российской Федерации и Республики Тыва. 11.06.2024.

11.06.2024

Встреча Нового года по лунному календарю - Шагаа-2024

10.02.2024

ПОСЛАНИЕ Главы Республики Тыва Верховному Хуралу (парламенту) Республики Тыва о положении дел в республике и внутренней политике на 2024 год

19.01.2024

Владислав Ховалыг – Мы ценим конструктивное взаимодействие органов государственной власти Тувы и прокуратуры

15.01.2024

Глава Тувы поздравил родителей ребенка, родившегося в первые минуты нового 2024 года

01.01.2024

В Национальном театре Тувы состоялась торжественная церемония вручения государственных наград

29.12.2023

Ёлка Главы Тувы собрала тысячу детей со всех районов республики

26.12.2023

Глава Тувы поощрил спортсменов республики, достигших высоких результатов на международных соревнованиях

25.12.2023

В Туве подвели итоги спортивного года

25.12.2023

Мечты детей с «Ёлки желаний» исполнят члены правительства Тувы

24.12.2023

При государственной поддержке в Туве заработало крупное овощехранилище

23.12.2023

Глава Тувы присоединился к всероссийской благотворительной акции «Ёлка желаний»

21.12.2023


 
Медээлер
RSS
18.03.2013
Аныяк өг - бүлелерге
Тываның чурттакчы чонунуң ортумак назыны 30 хардан ашпас аныяк өг-бүлелерин оран-бажың-биле хандырары — эң чугула айтырыгларның бирээзи. Ону канчаар шиитпирлээринден аныяктарның амыдырал-чуртталгазының байдалы, эң ылаңгыя суурларга аныяк специалистерниң ажылга доктаары, көдээниң социал-экономиктиг хөгжүлдези кончуг хамааржыр. Ол айтырыгны шиитпирлээринге улуг ужур-дузаны «Тыва Республикага 2011-2015 чылдарда аныяк өг-бүлелерни оран-бажың-биле хандырары» деп республика программазы ойнаар ужурлуг.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
«Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» — Эрзин, Тес-Хемде
2013 чылдың кол сорулгазы — «Чаңгыс суур - чаңгыс бүдүрүлге» деп Чазак Даргазының төлевилели бүгү Тываның экономиктиг сайзыралынга көскү идигни бээр болгаш сайгарлыкчы чорукту (бизнести) чаа деңнелче көдүреринге быжыг даянгыыш болур. Төлевилел чүгле ажылчын олуттарлыг чаа бүдүрүлгелер ажыдары эвес, а кайда-даа чок катаптаттынмас онзагай демдек болур бараанны бүдүреринче кыйгырып турар.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
Национал музейде чаа делгелге залы
Тываның Национал музейиниң бойдус килдизи бир чаа улуг делгелге залын ажыткан. Музей чаа, чараш оран-савазынче көшкен соонда, килдистиң ажылдакчылары бойдустуң амыдыралын көргүскен делгелгени өөреникчилерге, студентилерге база аалчыларга бараалгадырын күзеп турган. Немелде чаартылганың дугайында бойдус килдизиниң улуг эртем ажылдакчызы, музей ажылының хоочуну, ТР-ниң культуразының алдарлыг ажылдакчызы Кара-кыс Шугдур-ооловна Монгуш-биле ужуражып, тодаргай тайылбырны алдым. Музейниң бойдус килдизиниң ажылдакчылары салдынган сорулгазын күүседири-биле Тываның бойдус байлаан өөренип, чыгдынган материалдарны ылавылап, шиңгээдип ап турган. Килдисте биолог-географ специалистер ажылдап турар.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
Тывага хамаарышкан сактыышкыннар
Ыракта чоруур кижиге төрээн черим Тываның алдан чылдарда кандыг турганын билдингир поляк журналист-биле ужуражып, сактып чугаалажыры – меңээ ында-хаая болур өөрүнчүг болгаш эргим болуушкуннарның бирээзи дээрзи чугаажок. Чаа 2013 чылдың эгезинде Польшаның төвү Варшавага сураглыг журналист Рышард Бадовский-биле ужуражыр аас-кежиктиг болдум. Ол Аргентина уктуг революционер Эрнесто Че Гевара-биле кады чигир тростниги-даа кезип чораан, 1953 чылда Туркменистанга «Искра» деп солунга корреспондентилеп-даа турган, совет шериглер Афганистандан үнүп турда, ол аңаа чедип, телерепортажты-даа кылган. Пан Рышардтың бөмбүрзекте четпээн булуңу ховар. Ол — поляк чоннуң аразындан делегейниң алды континентизинге четкен баштайгы төлээзи.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
"Кара дашка харыылыг" деп шииге хамаарыштыр ажык чугаа
Чогаалчы кижи амыдыралдың сагыш өөрүүр чаражын-даа, карак чалданыр чудун-даа ажыт-чажыт чогу-биле бижип каар. Номчукчу кижи ооң чаражынга сеткил ханар, амыдыралдың чуттуг багын эскерер, деңнеп, түңнеп, сайгарылдыр бодап, экизин илип ап чоруур.
    Тываның Улустуң чогаалчызы С.С.Сүрүң-оол, чурттап чораан үезиниң үзел-бодалдар негелделеринге таарышпас-даа турган болза, сагыш-сеткилин өйүп чораан чүүл-дер: чоннуң арагага сундулуун, ооң уржуундан ажы-төл, ада-ие, дөргүл-төрел хилинчектенип чоруурун дидими-биле бижип, номчукчуга арттырып каан. Ол чогаалдары дээш шүгүмчүледип-даа чораан.
   
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
«Кышкы турлаг — кыштаг»
«Кышкы турлаг — кыштаг» төлевилелди күүседириниң талазы-биле республиканың комплекстиг программазының төлевилелин Тываның Чазааның ээлчеглиг хуралынга чугаалашкан, ону республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы киирген.
   Ындыг программаны ажылдап кылырынга республика Баштыңының протокол даалгазы барымдаа болган. Программаның кол сорулгазы республиканың малчыннарының амыдыралының болгаш күш-ажылының байдалын экижидери болур деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. Ол ышкаш программага малчыннарның кыштагларын капитал септээринге, чаартып кылырынга болгаш амгы шагның төлевилелдерин езугаар тударынга, чуртталга бажыңнарынга болгаш мал кажааларынга суг болгаш электри хандырылгазының системазын тургузарынга күрүне деткимчезин көргүзеринче угланган болур ужурлуг.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Тываның аржааннары — эртем шинчилелде
Тываның агаар-бойдузунуң кол байлактарының бирээзи – аржааннар. Бо чылын Тываның аржааннарының эм-дом шынарын эртемденнер хынамчалыг шинчилеп көөр деп турар. «Yжен беш аржааннарны шинчилээри-биле чүс чээрби эмчилерни чорудар бис – деп, Интернетте бодунуң арнынга республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол дыңнаткан. – Томскиниң курортология институду-биле керээни чаргаш, аржааннарның эм-дом болгаш өске-даа шынарларын шинчилеп көөр херек. Кым, кайы аржаанга, канчаар эмненириниң дугайында эртемге үндезилээн тайылбырны бээр ужурлуг. Бир аржаанга кадыывысты экижидип, өске аржаанга баксырадып ап-даа турар чадавас бис»
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Улуг шуурган соонда…
Сибирьниң регионнарынга нептерээн улуг шуурган Тываны база ойбаан. Yзүк-соксаал чок хаттың, дүвүнүң соонда республиканың барыын кожууннарының оруктарын хөме алган, малчын турлагларже чедери берге апарган. Ол талазы-биле ажылдың канчаар чоруп турарын республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолга илеткээн.
  Бир дугаарында эң ырак-узак кожуун болур Мөңгүн-Тайгада байдалдың дугайын таныштырган. Кожуун төвү биле Кызыл-Хая суурнуң аразында орук март 6-да хагдынган, «Малчын» КУБ-туң 23 малчыннар турлаанче баар арга чок апарган.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Энергетиктерниң болгаш эрге-чагырганың  дугуржулгазы
Республиканың сайзыралының талазы-биле кайы-даа талаларның айтырыгларынга хамаарыштыр шиитпирлерни тывары-биле квартал санында ужуражып турарын Тываның Чазаа биле «Тываэнерго» ААН-ниң удуртулгазы дугурушкан.
   Ындыг дугуржулганы биче болгаш ортумак бизнестиң ээлерин электри четкилеринге технологтуг коштурулгазының айтырыгларының талазы-биле Чазактың болгаш регионнуң четки компаниязының аразынга болган «төгерик столга» чарганнар. Кады ажылдажылга болгаш ажык-чарлыг чугаа коммерция болгаш тус-тузунуң эрге-ажыктарын хараан адааннажылгага бодаарга, ажыктыг болур деп, талалар санааннар.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Чайынды үревезин дээш
Таңды кожуунда «Бай-Хаак—Балгазын» автооруктуң Дүрген хемни кежер черинде көвүрүгнүң чайындыга алзып, үрелир чоруун болдурбас талазы-биле бүгү хемчеглерни республиканың орук-транспорт комплекизиниң сайыды Олег Косоротов ап турар.
   Эрткен неделяда агаар-бойдус хенертен чылый бергенде, хемни чайынды хөме алган, ол көвүрүгнүң үрелиринге чедирип болур апарган. Ынчангаш ук көвүрүгнү Орук-транспорт яамызының, ОБЯ-ның Тыва Республика талазы-биле Кол эргелелиниң специалистери шинчилээннер. Көвүрүгге чайындыны доктаатпазының талазы-биле хемчеглер алдынган, олче көдүрүлген суг дораан агып бадар кылдыр оңгарларны үттээн деп, орук-транспорт сайыдының оралакчызы Кызыл-оол Сарыглар дыңнаткан. 
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
«Идегелдиң көвүрүү»
Улусчу чогаадылга бажыңынга «Идегелдиң көвүрүү» деп харык-шинээ кызыгаарлаттынган инвалид улустуң республика чергелиг мөөрей-фестивалының концерт-таныштырылгазы болуп эрткен. Мөөрей боду апрель 19-та эгелээр, бир дугаар хүнүнде бичии уругларның, ийиги хүнүнде — улуг улустуң көрүлдези эртер.

«Идегелдиң көвүрүү» деп мөөрей-фестиваль бистиң Тывага бир дугаар эртери бо. Ол Бүгү-россияның «Дем-биле хөйнү чедип алыр бис!» деп инвалид улустуң мөөрейиниң «адаа-биле» болгаш Бүгү-россияның инвалидтер ниитилелиниң 25 чыл оюнга тураскаадып эртип турар. Бистиң чанывыста кады чурттап чоруур амыдыралдың бергелеринге таварышкан инвалид чонувусту деткип, сагыш салып, оларның аразындан талантылыг тергииннерни үндүрери-биле мындыг хевирлиг хемчеглерни эрттирип турары өөрүнчүг. Бо мөөрейни ТР-ниң Кадык камгалал болгаш социал хөгжүлде, Культура яамы­лары болгаш ТР-ниң Өг-бүлениң болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилел база республиканың караа четпестер хөй-ниити организациязы, Улусчу чогаадылга бажыңы дээш, оон-даа өске албан черлери удуртуп эрттирер.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Көшкеге бастырган оолдарның аттарын мөңгежидери - биле…
           Шолбан Кара-оол республиканың Өөредилге болгаш эртем яамызының, а ол ышкаш Мугур-Аксы суурнуң школазының удуртулгазынга хар көшкезинге бастыргаш, амы-тынындан чарылган школачыларның чырык адын мөңгежидери-биле эрттирер хемчеглерни өөренип көөрүн саналдаан. 
     «Оларның спортчу болгаш чогаадыкчы ажыл-чорудулгазының дугайында булуң-даа болуп болгай. Чок-ла болза, сактыышкын кичээлдери. Амы-тынындан чарылган алды оол шуптузу оларны онзалап демдеглээринге төлептиглер. Оларның кижи бүрүзү бир онза кижи кылдыр билдингир болгаш, халап-биле үзүлген, кыска-даа болза, чуртталгазында эвээш эвес чедиишкиннерни чедип алган» — деп, ол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Студентилерниң шевер кылыглары
Тыва чуртунуң бойдузу эгээрттинмес казар байлактыг чурт боорундан аңгыда, төлептиг, уран-шевер болгаш ус-дарган чоннуң чурту дээрзинге чоргаарланып орар.

Салым-чаяанныг улус кандыг-даа ажылдың эртинезин кылып үндүрүптер деп чүвени чаңгыс эвес удаа көрдүм. Уран-шеверлерниң, ус-дарганнарның чогаадыкчы, тывызыксыг хол-биле тудуп-даараан ажылдарын кайы-даа үеде эртип турар делгелге үезинде сонуургап көрүп болур. Оларның аразында тос чүзүн малывыстың дүгүнден янзы-бүрү кылыгларны шеверлээни онзагай. Кидис кылыглары кылыр ажылдың Тывада сайзырап, хөгжүп турары демдеглексенчиг.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
Шолбан Кара - оол - ёзулуг удуртукчу
Оон бээр ам элээн айлар эрте берди. Бодум ыраккы Тожу кожуунда чурттап чорзумза-даа, амыдыралымның аайы-биле Кызыл хоорайже аъттаныптым. Кежээки үе, телевизорну ажыдып алгаш, Тываның чонунуң ажыл - амыдыралын сонуургап, дыңнап олурар арамда хенертен Тываның Баштыңы-Чазак Даргазы Шолбан Валерьевич Кара - оол дыка качыгдалдыг, хомудаан үнү-биле чонну кыйгырып, Бай - Тайга кожуунга болган коргунчуг өрт халаптан когарааннарның өг-бүлезинге, чоок кижилеринге качыгдалды илередип тура, бодунуң езулуг-ла сагыш-сеткилинден карааның чажын төп, туттунуп турары шуут-ла аргажок илдең болду.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
Чолу бедик  Чаан мөге
Чоокта чаа тыва хүрештиң төөгүзүнге база бир кайгамчыктыг болуушкун болган. Ол дээрге Тыва Республиканың Баштыңы – Чазааның Даргазы Шолбан Валерьевич Кара-оолдуң Чарлыы-биле Национал тыва хүрешти сайзырадырынга ачы-хавыяазы болгаш каш дакпыр спортчу тиилелгелерин бедии-биле үнелеп, Тываның Арзылаң мөгези, Республиканың Элээди уругларның спорт школазының национал тыва хүреш талазы-биле тренер-башкызы Андрей Хертекке «Тыва Республиканың Чаан мөгези» деп бедик, хүндүткелдиг атты тывысканы болур.
Улаштыр номчуур...