Тываның сайзыралы бурунгаарлаар

Апрель 27-де российжи парламентаризм хүнү. ТР-ниң Дээди Хуралы (парламентизи) хоойлужудулга ажыл-чорудулгазынга болгаш ооң чугула айтырыгларынга чоннуң кичээнгейин хаара тудары, хамаатыларның хоойлу-дүрүм билиин бедидери болгаш хоойлужудулгага хөй-ниитини идепкейжидери-биле чогуур хемчеглерни ап чорудуп турар. Республиканың парламентизи идепкейлии-биле үе-шаанда шын шиитпирлерни хүлээп ап, чоннуң амыдырап-чурттаарынга таарымчалыг байдалдарны тургузары-биле ажылдап турарын демдеглевес аргажок.

Байырлал бүдүүзүнде ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) экономика хөгжүлдези, энергетика, тудуг болгаш транспорт комитединиң даргазы Святослав Чотпаевич Ондар-биле комитеттиң ажыл-агыйының дугайында каксы чугаалаштывыс. Депутаттың чугаалап турары-биле алырга, комитет экономика хөгжүлдези, чылыг, чырык энергиязы, тудуг, оруктар, инвестиция ажыл-чорудулгазы дээн ышкаш чидиг айтырыглар харыылаар болганда, ажыл онза күжениишкинниг чоруп турар. Тудуг болгаш энергетика талазы-биле хоойлу-дүрүм колдуунда федералдыг чергениң болур, ынчалза-даа бистиң республиканың бүрүн эргелерин езугаар Тываның хоойлулары база бар дээрзин Святослав Чотпаевич чугаалады.

Эрткен чылын хөй квартиралыг бажыңнар септелгезиниң дугайында улуг хоойлу хүлээп алдынган. Ол чүл дээрге, бо талазы-биле айтырыг чидиг болуп турарын херечилеп турары ол. Чуртталга-коммунал ажыл-агыйының агентилели бо талазы-биле ажылды чорудуп эгелээн. Дээди Хурал хоойлу-дүрүмнүң күүселдезин хайгаараар орган болганда, тускай хыналда хемчеглериниң дузазы-биле ажылды хынап чорудар.

Депутаттың чугаалап турары-биле алырга, инвестиция ажыл-чорудулгазы республикада багай эвес деңнелде. Тожуда «Лунсин» даг ажыл-агый бүдүрүлгези, алдын чери, Руслан Байсаровтуң Енисей-үлетпүр компаниязы дээш, өске-даа улуг бүдүрүлгелер сайзырап, республиканың үндүрүг адырынче үлүг-хуузун киирип турары өөрүнчүг. Оларны деткип, кандыг-даа аукцион чокка черлерни берген. Моолдан, Азербайджандан дээш, өске-даа республикалардан инвесторлар кээп, Тываны сонуургап, ажылдаар күзелин илередип турарлар. Федерация Чөвүлелиниң хуралынга Тыва регион инфраструктуразының улуг-улуг инвестиция төлевилелдерин күүседип шыдаан, ооң-биле республиканың эрге-чагыргаларының дээштиг ажылын, оон-даа улуг хемчээлдиг сорулгаларны шиитпирлеп шыдаарын бадыткаан дээрзин демдеглээн. Ол дээрге-ле ТР-ниң Чазааның, Дээди Хуралының (парламентизиниң) чедиишкинниг ажыл-чорудулгазы-дыр.

Энергетика айтырыының талазы-биле Кызыл биле Чадаана хоорайның аразында күштүг электри сывырындаан тургускан, ону ажыглалга киирери-биле ажылдар уламчылап турар. Туран — Шушенское аразынга база күштүг электри сывырындааның чугулазын депутат чугаалады. Кожууннарда «Суурну хөгжүдери» деп тускай сорулгалыг программа чедиишкинниг боттанып турары өөрүнчүг. Аныяк-өскен хоорайже чурттаксаарының орнунга, сумуларда боттарының чурттаар оран-савазын экижидип, күрүнеден деткимчени алгаш, бажың-балгат тудуп алыр. Келир чылын бо программаже акша-хөреңгиниң хемчээлин улгаттырар.

РФ-тиң Федералдыг Хуралының Федерация Чөвүлелинге республиканың социал-экономиктиг байдалын хөгжүдериниң дугайында доктаалда М-54 федералдыг орукту Хандагайты — Боршооже киирериниң дугайында чүүл база кирген. «Тыва Республиканың Баштыңы—Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң кызымаккай, күжениишкинниг ажылының ачызында бо айтырыг барык шиитпирлеттинген»—деп, Святослав Чотпаевич демдегледи. Ооң-биле катай чурттакчы чонга улам таарымчалыг байдалдар тургустунуп, Тываның сайзыралы көскүзү-биле бурунгаарлаар дээрзин депутат онзагайлап чугаалаан.

Россияның парламентаризм хүнү-биле тыва парламентиниң депутаттарынга, хоочуннарынга байыр чедирип, оларның ажыл-агыйынга чедиишкиннерни күзедим.

Алдынай Бады-Хоо. 

"Шын" солун