Дүжүттүң магадылалын тургузар дээш

Бистиң Тывавыстың агаар-бойдузу кончуг кадыг-шириин болгаш чер ажылы агаар-бойдустан кончуг хамааржыр. Ону 2012 чылда болган каңдаашкын база катап бадыткаан. Ынчан бүгү тараа шөлүнүң 5,7 гектары азы 20 ажыг хуузу каңдаашкынга алысканындан 4,4 муң тонна тарааны чидирген бис. Ооң когаралының өртээ 27,1 млн. рубль болган.
Эки дүжүттү алыр дизе, чүгле суггаттыг черлерге тараа культураларын чажары албан апаар-дыр. А амгы үеде бисте бар гидротехниктиг база суггарылга системаларының дериг-херекселдери-биле чүгле 33,2 муң гектар черни суггарып болур бис, ол бистиң хереглелдеривиске оранчок чедишпес. Ынчангаш Көдээ ажыл-агый яамызы 2020 чылга чедир көдээ ажыл-агыйны сайзырадырының база ооң продукциязының рыногун тургузарының үр хуусаалыг улуг программазынга немей тараа шөлдеринге суггарылга системаларын тударының немелде программазын база ажылдап кылган.
Бо программаны күүседириниң хуусаазы — ийи чыл, азы келир чылдан эгелээш соонда чылын, 2016 чылда, доостур ужурлуг. Ону акшаландырарының дөзү, федералдыг, рес­публика, тус чер бюджеттери болгаш бүдүрүлгелерниң боттарының хөреңгизи болур ужурлуг. Баш бурунгаар санап каан чарыгдалдарның ниити түңү — 241 млн. рубль.
 Программада көрдүнген акша салыышкынын суггарылга системаларының база гидротехниктиг дериг-херекселдерниң тудуунга, капитал септелгезинге, эде дерииринге чарыгдаары көрдүнген. Бо улуг ажылды дооскан соонда ук тудугларны федералдыг өнчү кылдыр дамчыдар азы республикага арендага арттырар. Улуг эвес, бир-ийи ажыл-агыйның хереглелин хандырар суг шыгжамыры, насос станциязы дээн ышкаш үүрмек тудугларны тус чер чагыргаларынга ийикпе, көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелериниң боттарынга дамчыдып бээри көрдүнген. Өнчү бодунуу болганда ооң ээлериниң харыысалгазы база улуг болур ужурлуг. Тараа шөлдерин, элезинниг ховуларны, мал одарларын долгандыр, хемнер эриктеринге аърга-ыяшты база хөрзүннү камгалаары-биле тарыыры көрдүнген.
 Үш чыл дургузунда бо программаны боттандырганының түңнелинде 2650 гектар суггаттыг чер немей ажыглалга кирип болур. Оон 1500 тонна тарааны, 4180 тонна мал чемин алыр арга бар апаар.
Программаның социал угланыышкыны база бар. Ында амгы бар 112 ажылчын олуттарны камгалап арттырбышаан, немей 12 ажылчынны база немей ажылга хүлээп алырын төлевилээн.

ТР-ниң Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызының көдээ ажыл-агый килдизи.