Республикавыс хөгжүлдези

Хүндүлүг номчукчу!

Бо хүннерде улуг байырлалывыс – Республика хүнүн демдеглеп турар болгай бис. Байырлалдың хемчеглерин эрттирип тура, төрээн Тывавыстың төөгүзүнче хая көрнүп, ада-өгбелеривистиң кылып келген ажыл-херектерин үнелеп, оларга хүндүткелди көргүзүп, чамдык түңнелдерни үндүрүп, келир үеже сорулгаларны салып турар бис.

Тываның Чазаа республиканың хөгжүлдези, чаңгыс чер-чурттугларывыстың чаагай чоруу дээш улуг ажылды чорудуп турар. Төрээн Тывавыс, найысылал Кызыл хоорай чылдан чылче сайзырап, хөгжүп турарын демдеглексеп тур мен. Тудуг ажылдары шуудаан, чаа-чаа тудуглар туттунуп, ажыглалга кирип турары өөрүнчүг. Сөөлгү беш чылдарны ап көрээлиңер. Найысылалывыстың чоргааралы Тываның Национал музейи, Тыва Республиканың Yндезин тыва культураны болгаш ус-шевер чорукту сайзырадыр төвүнүң, Арбитраж судунуң, Дээди судтуң база Кызыл аэропортунуң чаа оран-бажыңнары, хөй квартиралыг чуртталга бажыңнары ажыглалга киргилээн. Каракка көскүзү-биле чаа оруктар кылдынып, хоорай, суурларывыс чаагайжыттынып, аян-шинчи кирип турар. Ынчангаш «эки кылган ажыл – элеп читпес алдар» деп тыва улустуң мерген угаадыглыг үлегер домаан амгы үеде республикада чоруп турар ажыл-херектерге дорту-биле хамаарыштырып болур-дур.

Тываның Баштыңы – Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң бот-идепкейи, эгелээшкини-биле боттандырып эгелээн «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» деп төлевилели суурларда ажыл чок чорукту чавырылдырарынче, олутпай, шүшпең чоруктан уштунуп, сагынгыр-тывынгыр ажылдаарынче, бир-ле ажыл-херекти эгелээринче, ус-шевер, салым-чаяанныг кижилер улам кызымак, чогаадыкчы ажылдаарынче, сайгарлыкчылар чаа-чаа саналдарны кииреринче угланган сорулгалыг болганындан эки түңнелдерни берип эгелээн. Ук төлевилелдиң май айда болган баштайгы делгелгезинге аңгы-аңгы барааннар бүдүрериниң болгаш чонга ачы-дуза чедирериниң талазы-биле 165 төлевилелдерни киирип, өскелерге дөмейлешпес, онзагай, ховар болган барааннар – төлевилелдиң чедиишкинниг боттанып турарының херечизи. Бо төлевилелдиң ачызында хөй кижилер бодунуң ажыл-херээн ажыдып, шуудадып эгелээн. Ынчангаш «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» деп төлевилел Тываның бурунгаар хөгжүлдезинге улуг салдарлыг болур дээрзинге идегел улуг.

Республиканың удуртулгазы амыдыралдың кадык хевирин чон ортузунга суртаалдап, күш-культура болгаш спортту хөгжүдеринче, ооң массалыг болурун чедип алырынче угланган хемчеглерни ап, боттандырып турарын деткиир ужурлуг бис. Тываның Баштыңының эгелээни «Спортту – бажыңнар чанынче» деп база бир төлевилели аныяктарның, элээдилерниң болгаш уругларның хостуг үезин, дыштанылгазын чөптүг ажыглаарынче угланган. Ук төлевилел езугаар Кызыл, Шагаан-Арыг, Ак-Довурак хоорайларда кылымал шывыглыг футбол шөлдери, Кызылда, Шагаан-Арыгда эштир бассейннер, Кызыл хоорайның аңгы-аңгы микрорайоннарында спортчу шөлдер ажыттынып турарынга аныяк-өскен өөрүп турар.

Россия Федерациязының Президентизиниң Сибирь федералдыг округунда бүрүн эргелиг төлээзи В. Толоконский чоокта чаа ажыл-албаны-биле Тывага кээп чорааш, республика бурунгаар херии базымнарны кылып, хөгжүп турарын, ылаңгыя коммунал тудуглар, чурттаар оран-сава тудуу калбарганын онзалап демдеглээни бисти улам сорук киирер ужурлуг.

Тываның Баштыңы Ш.Кара-оолдуң Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң чугула айтырыгларын, ооң иштинде эң-не чидиг, чүгле федералдыг төптүң деткимчези-биле шиитпирлеп болур айтырыгларны федералдыг деңнелге чугаалажып көөрүнүң дугайында эгелекчи саналын Россия Федерациязының Чазаа деткээнин чугулалап көөр болзувусса эки. Күзүн Россияның Чазаанга республиканың сайзыралынга хамаарышкан айтырыгларны сайгарып чугаалажып турда, шиитпирлеттинмейн турар айтырыглар деткимчени алыр дээрзинге бүзүрээр апаар бис.

Келир чылын болур Тываның төөгүзүнде уттундурбас байырлалдар – Тыва биле Россияның чаңгыс демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның үндезилеттинип тургустунганының 100 чыл оюнга уткуштур белеткел ажылдары кидин түлүк чоруп турары чоннуң хей-аъдын көдүрүп турар. Ооң-биле чергелештир бо байырлалдарны федералдыг ужур-дузалыг кылдыр демдеглээринге, хөй чугула хемчеглерни чорударынга, чаа тудугларны тударынга, чаартылгаларны кылырынга бистиң, кижи бүрүзүнүң, киржилгевис чугула дээрзин демдеглексеп тур мен. Бедик чедиишкиннерлиг болур дээш бир демниг бооп, кызымак ажылдаалыңар, хүндүлүг чонум!

Хүндүткел-биле, Инна Дамба-Хуурак.

"Шын" солуннуң кол редактору