ПУТИННИҢ ОЛЧАЗЫ

Россияның Президентизи Владимир Путин биле Чазааның Даргазы Дмитрий Медведев, Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгу Тывага келгеш, агаар-бойдузу болгаш аң-меңи камгалалдыг чараш черлериниң бирээзинге чорааннар. Тус черниң ховар аң-меңин канчаар камгалап, чизелеп, шинчилеп турарының дугайында камгалалдыг черниң ажылдакчылары-биле ажыл-агыйжы чугаа болган.

Төнүп чидериниң кырында келген ирбисти камгалап арттырар, ооң баш санын көвүдедир талазы-биле эртем-шинчилел ажылдарын эртемденнер элээн каш чылдар дургузунда Саян-Шушенск камгалалдыг девискээрде чорудуп турар. Камгалалдыг девискээрниң директору Геннадий Киселев ирбистерни камгалаар эртем-шинчилел ажылдарының канчаар чоруп турарын тайылбырлап, фото-кедеглер дузазы-биле тырттырган ирбистерниң чуруктарын Путинге көргүскен. «Камгалалдыг черде ирбистерниң санын тодараткан, амгы үеде 8 ирбис бар. «Моол»деп шола аттыг ирбиске электроннуг мончар кедирип, ооң шимчээшкинин Спутник харылзаазының дузазы-биле хайгаараар арга бар» — деп, Геннадий Киселев чугаалаан.

Онзагай чараш агаар-бойдустуг Тывага Россияның Президентизи Владимир Путин каш-даа катап келген. Ооң барып балыктаан хемнери — балыктаарынга делегейде эң-не таарымчалыг хемнер. Аңаа бадыткал – чурттуң баштыңының олча-омаа.

Кижилер белен чедип шыдавас Ак-Аъттыг-Хөлге Владимир Путин балыктааш, хөй балыкты туткан. Бо хөлдүң эриинге тиккен тыва национал өгге аалчылар хонган. Ол хүн төрүттүнген хүнүн демдеглеп турган Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолга хөөмейжи Кайгал-оол Ховалыг байыр чедирери-биле аңаа чедип чораан.

Россияның Президентизи хоомай эвес балыкчы дээрзи бүгүдеге билдингир-ле болгай. Дараазында хүн Токпак-Хөлче аалчылар ужуп четкен. Ол хөлге Владимир Путин балыктааш, бо удаада база олча-омактыг бооп, балык сыырткыыштап тудуп алган. Улуу-даа аажок, деңзизи 12 килден эвээжевес хире балык боорга, Президентини үдеп чораан кижилер:

— Владимир Владимирович, кичээнгейлиг болуңар, силерни ызырыптар чадавас – деп сагындырып турганнар.

— Мен бодум ону ызырыптар чадавас мен – деп, олчалыг болганынга таарзынган Президент баштактанып харыылаан.

Владимир Владимировичиниң тудуп алган балыы бел болган. А деңзизи 21 килограмм ажыг!

Чурук тырттырарынга хандыкшылдыг Дмитрий Медведев хемге катерлиг селгүүстеп чорааш, фотоаппарадын холундан шуут салбаан, Тываның чараш булуңунуң онзагай агаар-бойдузун тырттырып шаг болган. Аң-меңи камгалалдыг черде ында-мында тургузуп каан фото-кедеглерни (аңнарның кокпаларында тургузуп каан боттары тырттырар фотокамералар) ол дыка сонуургаан.

— Бо черге чоруурга, аң-мең көзүлбес – деп, ону үдеп чораан ажылдакчы тайылбырлаан. — Фотоаппараттарның тырттырып каан чуруктарын көөрге, бөрүлер, адыглар, дилгилер дээш, дириг амытаннар хөй.

Тывага чорааш, Президент биле Чазак Баштыңы хөй айтырыгларны сайгарып чугаалашкан. Оларның чугаазы албан-езузу эвес байдалга эрткен болгаш, ооң утказын хөйге таратпаан.

Чурттуң удуртукчуларының республикага чораанының түңнелдериниң дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Интернетке мынча деп бижээн: «Эргим эштер! Медээни озалдатканым дээш буруулуг болдум, мээң төрээн чуртумга ол үе долу болгаш ажыктыг болганын дыңнадыйн».