Наадым-2020 байырлынга тураскааткан аът чарыжы

Тыва Республикада аът спортун хөгжүдеринге үлүүн киирип чоруур малчыннар, чылгычылар, ажыл-агыйлар база сонуургалдыг кижилер аът чарыжынга соодуп белеткээн чүгүрүктерин 5 аңгы салыгга салган. 

Дөрт харга чедир чыраа, саяк аъттарның 10 км хемчээлдиг чарыжынга 19 аъттың аразындан Дашмир Кууларның (Кызыл кожуун) дөрт харлыг доруу эртип келгеш, Наадымның чемпиону болган. Ийиги черге база-ла Дашмир Кууларның үш харлыг кара аъды эрткен. Кызыл кожуундан Салчак Айдыстың үш харлыг Калчан-Доруу үшкү черни ээлээн. Дөрткү, бешки черлерде Кызыл кожуундан Дармажап Ахмедтиң калдар малы биле Улуг-Хем кожуундан Биче-оол Радиктиң калдар аъттары сүрүштүр келген. 

Аныяк чүгүрүк малдар аразынга 15 км хемчээлдиг узун чарышка узак чоруктуг малдардан Очур Шолбанның (Кызыл кожуун) ой аъды бир дугаарында келген. Ийиги черде - Казырыкпай Артыктың (Кызыл кожуун) калдар аныяк малы. Барыын-Хемчиктен Күжүгет Викентийниң кара чүгүрүү үшкү черни эккелген. Дараазында черлерге Байыр Аяс (Чаа-Хөл), Монгуш Буян (Сүт-Хөл), Монгуш Артыш (Чөөн-Хемчик), Монгуш Шораан (Барыын-Хемчик), Калдан Оттуктуң (Тес-Хем) малдары келгеш, байзаларны алган. 

4 хардан өрү назылыг чыраа, саяк аъттарның 15 км хемчээлдиг чарыжынга Сүт-Хөл кожуундан Монгуш Араттың доруг  аъды чемпионнаан. Ийиги черде – Дары-Сурун Акимниң кара аъды (Улуг-Хем кожуун), үшкү черде – Куулар Кандемирниң бора аъды (Кызыл кожуун), дөрткү черни – Хомушку Аястың доруг аъды (Кызыл кожуун), бешки черни – Куулар Быйымбаның бора аъды (Кызыл кожуун) ээлээн. 

15 км узун хемчээлге 4 хардан өрү назылыг челер аъттар чарыжынга 23 мал киришкен. Каа-Хем кожуундан Монгуш Геннадийниң алды харлыг калдары баштап келгеш, чемпионнаан. Ийиги, үшкү черлерде Кызыл кожууннуң малдары – Хомушку Аястың 6 харлыг калдар малы, Куулар Дашмирниң 9 харлыг кара аъды эртип келген. Чөөн-Хемчиктен Монгуш Кежиктиң 10 харлыг малы дөрткү, Кызыл кожуундан Монгуш Алексейниң 6 харлыг аъды бешки черлерже кирип, шаңналдыг черлерни ээлээн. 

Наадымга тураскааткан аът чарыжының эң солун кезээ - тыва аъттарның эң ырак 30 км хемчээлинге маргылдаа болур. Ол салыгда Улуг-Хем кожуундан Доржу Байырның бора аъды эртип, “Наадымның чемпиону” кожааны алган. Ийиги черде Чөөн-Хемчиктен Монгуш Дайзаның хоор малы келген. Улуг-Хемден Доржу Байырның доруг малы үшкү, Таңдыдан Оюн Валерийниң доруг малы дөрткү, Сүт-Хөлден Монгуш Аңчының калчан-шавыдар аъды бешки, Чөөн-Хемчиктен Монгуш Болаттың кара аъды алдыгы, Кызыл кожуундан Самбуу Саянның калдар малы чедиги, Чөөн-Хемчиктен Ондар Менгиниң сарыг-доруг малы сески черже киргеш, 2020 чылда Наадым чарыжының эң чүгүрүк сес аъттарының санынче кирген.

Тыва Республиканың Спорт яамызы база Эрзин кожуун чагыргазы хамчык аарыы-биле холбаштыр сагыыр негелделерлиг хемчеглерни күүсетпишаан, аът чарыжын чогуур деңнелге эрттирген. Черниң ыраан ыраксынмайн Чөөн-Хемчиктиң чылгычылары маргылдаага малдарын эккеп салгаш, шаңналдыг черлерни ээлеп, аарыкчыларын өөрткенин спорт яамызы демдеглээн.