Тываның Баштыңы алдын чемпионнар-биле ужурашкан

Ат-сураглыг тренер Мерген-оол Монгушта ийи дакпыр өөрүшкү: ооң өөреникчилери Сергек Ооржак, Антон Салчактан аңгыда, оглу Кежик Монгуш база чемпион болган. Бодунуң үезинде кикбоксингиге делегей чемпиону, Европа болгаш Россияның бирги черлери дээш тиилеп чораан ачазы Мерген-оол Монгуштуң спортчу ат-алдарын оглу төлептиг уламчылаан. 

Кежик - кикбоксингиге Россияның спорт мастери, 2015 чылда делегейниң болгаш Европаның бирги чери дээш маргылдааларга тиилээн, ам делегей чемпиону атка төлептиг болган. Чемпион болурунга ачазының үлегер-чижээ кол рольду ойнаанын ол чугаалаан. Кикбоксингиден дыка хөй олимпий чемпионнары үнгенин Мерген-оол Монгуш демдеглээш, Саян Ондарны база адаан. Саянның ачазы - Оюн-оол Санданович оглун эгезинде Мерген-оол Монгушка эккеп турганын сагынган. Ол аңаа өске спортчулар ышкаш, ачазының соондан чоруп олурган. Ачазы Оюн-оол Санданович –бокска спорт мастеринге кандидат. Саян дзюдо биле самбоже чоорту шилчээн.  

Тываның Баштыңы-биле ужуражылгада ооң чүгле ачазы эвес, а ийи тренери - Хемер-оол Чадамбаевич Ондар биле Вячеслав Карбыевич Монгуш база келгеннер. Саянның тиилелгелери хөй – самбога элээдилер ортузунга Россияның бирги чери дээш маргылдааның тиилекчизи, дзюдога Россия чемпону, дзюдога Европа кубогунуң эдилекчизи. Ам-даа бурунгаарлаар сорулга-биле тиилелгелерже улуг кичээнгей салбайн турарын ол чугаалаан.  

"Тиилелгени чедип алыры ындыг-ла кончуг амыр эвес, ылаңгыя сагыш-сеткил-биле. Бодун шын хөөн киирип, оон уламчылаар. Ам дыка хөй кижилер олимпийжи планнар дугайында менден бо-ла айтырар. Ол дээрге спортчу кижи бүрүзүнүң күзели, ону чедип алыры – улуг күш-ажылда. Чедиишкиннерге тура дүшпейн, чададан чадаже ам-даа бурунгаар херек. Европаның бирги чери дээш маргылдаага тиилеп кааш, бир чаданы ашканым ол деп шиитпир-биле, эртенинде 7 шакта тренажер залынче базыпкан мен» - деп, Саян чугаалаан.

Республиканың адалар шуулганы эртип турар Улусчу чогаадылга бажыңының сценазынга Саян ол-ла бодалдарын үлешкен. Аныяк спортчунуң чугаазын зал адыш часкаашкыны деткээн.

 Сергек Ооржактың ачазы - Василий Сандашович оглунга үлегерлиг чижек болур дээш, шуптузун кылып чоруур. Кажан бичии оглу спорт сонуургап эгелээрге, бүгү талазы-биле деткээн. Оглу биле секцияда эштерин аңгы-аңгы маргылдааларже сөөртүп чедирип-даа турган. Бөгүнгү ужуражылгада Василий Сандашович оглунуң чедиишкиннеринге чоргаарланып, спортче сагыш салыышкыны дээш Тываның Баштыңынга өөрүп четтиргенин илереткен. Сергек – Россияның алдарлыг спорт мастери, ам кикбоксингиге делегейниң үш дакпыр чемпиону болганы бо.  

Тыва спорттуң база бир чоргааралы - Антон Салчак. 2013 чылдың чазын, Мөңгүн-Тайгага айыыл-халапка эштери мөчээнде, ооң ады дыргын апарган. Антон спортчу соруун салбаан. Делегей чергелиг класстың Россияның спорт мастери атты чедип алган, 2012 база 2014 чылдарда элээдилер ортузунга делегейниң бирги чери дээш маргылдаага тиилээн, ам делегей чемпиону атты чаалап алган.  

Оолдар Тываның Баштыңы-биле маргылдаа дугайында чугаалажып, боттарының шаңналдары – чемпион медальдарын база кубоктарын көргүскен. Шолбан Кара-оол тыва оолдарның чайынналчак тиилелгези спортче ам-даа чүс-чүс оолдарны хаара тудар деп чугаалаан. А адаларның төлептиг үлегери – дыка хөй эр кижилерге идиг болур ужурлуг. Ажы-төлүнүң чедиишкини – ада кижиге эң-не улуг аас-кежик. Спортчуларга эки белеткел баазазын хандырарының аргазын ужуражылга үезинде чугаалашкан.

 "Бөгүн, республиканың Адалар хүнүнде, спортка болгаш амыдыралдың кадык овур-хевиринге боттарының үлегери-биле оолдарын кижизидиткен чемпионнарның адалары-биле чугаалашкынывыс дыка солун болду. Ада кижиниң өөрүшкүзү ында дээрзинге чөпшээрежир боор силер! Күрүне Думазының депутаттары Александр Карелин база Бувайсар Сайтиев ышкаш, бүгү талазы-биле сайзыраңгай, шупту чүвени билир база чедиишкинниг болур дизе, кадыкшылын камнаар, иштики делегейин сайзырадып, албан өөренип чоруур херек. Өөрениринге чүнүң-биле шыдаар мен, деткиир мен, амдыызында акша шаңналдарын тывыстывыс, Москва школазының адындан тиилээн спортчувуска база. Бир дугаарында, ону чедип алган ол бистиң киживис-тир. Делегей деңнелинге российжи найысылалдың алдар-адын камгалаан спортчуну деткиир кылдыр Москваның эрге-чагыргазы-биле чугааны кылыр мен» - деп, Тываның Баштыңы бодунуң блогунда ужуражылга соонда бижээн.  

Адалар шуулганының үезинде спортчуларга акша сертификаттарын тывыскан. Делегей чемпионаттарының тиилекчилери 100 муң рубльди, Европа маргылдаазының чемпиону – 79 муң рубльди алган. Спорттуң база бир сылдызы Саян Хертек орукка чорааш, ужуражылгага кээп четтикпээн. Кызылга келген дораан, Улусчу чогаадылга бажыңында Адалар шуулганынга дорт келген.

 "Байыр чедириишкиннери дээш улуу-биле четтирдим! Түңнел сегиржип алыышкында ажыглаан аргамны бистиң тыва школага өөренип алган мен. Маңаа билиглеримниң эгези салдынган. Бо чазын Россия чемпионадынга тиилээш, делегей маргылдаазынга киржир эргени чаалап алган мен. Девиденчиг-ле чораан. Сочиге мени деткип, аарыыр дээш төрелдерим, катым чедип келгеш турган. Силерге база катап четтирдим. Адалар хүнү-биле шуптуңарга байыр чедирип тур мен» - деп, Саян Хертек чыылганнарга чугаалаан.