Тываның Баштыңы чаңгыс чер-чурттугларын өрт айыылының үезин cеремчилелдиг эрттиреринче кыйгырган

 «Хүндүлүг, чаңгыс чер-чурттуглар! Эрткен чылда ышкаш, өрт айыылының үезин демниг эрттирип, бистиң чемгерикчивис – тайга-таңдывысты өрттен камгалаалыңар. Ону бир дугаарында, кижилерниң бот-медерелинден, арга-арыгны камгалаар бүгү хемчеглерни сагаанындан, шупту ведомстволарның бир демнии-биле чедип алган бис. Бо хүннерде дыка хөй кожууннар өрт айыылының бедик чадазында. Оваарымчалыг болуңар!» - деп, Тываның Баштыңы бижээн. 

 Республика өрт айыылының эң бедик чадазында келгенин, Тыва Республикада ОБЯ-ның кол эргелелели дыңнаткан. Чөөн-Хемчик кожууннуң девискээринде 5-ки класстың, Эрзин, Бай-Тайга, Мөңгүн-Тайга кожууннарда 4-кү класстың, Бии-Хем, Таңды, Улуг-Хем, Чеди-Хөл, Кызыл, Каа-Хем, Тере-Хөл, Тожу кожууннарда 3-кү класстың өрт айыылы тургустунган.  

 Ышкам изиг хүнде өжүртүнмээн таакпыдан азы бичии-ле көс чаштанчызындан өрт үнүп болур. Ынчангаш оваарымчалыг болуп, өртке удур айыыл чок чоруктуң дүрүмнерин сагыылыңар.

  Республиканың бүгү девискээринде өртке удур онза чурумну июнь 4-ке чедир узаткан. Ол чурум апрель 24-те эгелээш май 14-те доозулган турган. Арга-арыг өрттериниң байдалы элээн нарын болганы-биле, онза чурумну узадыр шиитпир хүлээп алдынганын, ТР-ниң күрүнениң арга-арыг комитеди тайылбырлаан.  

 ОБЯ-ның ажылдакчылары дача ниитилелдеринде база хоорайдан дашкаар кижилер дыштанып турар черлерде рейдилерни чурум езугаар хүннүң-не кылып турар. Ужудар аппараттар агаардан байдалды база хайгааралда алган.  

 Өртке удур онза чурум үезинде девискээрлерде өртке удур айыыл чок чоруктуң немелде негелделерин: чурттакчылыг черлерни долгандыр чардырар, арга-арыгже хамаатыларның кирерин хораан дээш, өске-даа хемчеглерни күштелдирген. 

 Муниципалдыг тургузугнуң девискээрлеринге, дача участоктарынга, хуу секторга, дыштаныр черлерге одаг кыпсыры; кургаг сиген өрттедири; от-көс-биле холбаалыг ажылдар кылыры хоруглуун билзе чогуур.

  Өртке удур онза чурум үезинде өртке удур айыыл чок чоруктуң негелделерин хажыткан таварылгада: 

 - хамаатыларга - 2000-дан 4000 рубль; 

 - удуртукчу кижилерге - 15000-дан 30000 рубль; 

- албан черлеринге - 400000-дан 500000 рубль чедир торгаалды онаар.  

Өрттүң чедирген когаралындан буруулуг кижини кеземче харыысалгазынга онаап база болур.