Тывада кижилерден өнчү-хөреңги үндүрүглерин чыырының шалыпчы айы эгелээн

 Тывада чурттакчы чондан үндүрүглер өрезин чыыр талазы-биле шалыпчы ай май 15-те эгелээн. Республиканың Чазаа ооң дугайында айтыышкынны бадылаан. 

 Бо чылдың апрель 1-ге чедир, үндүрүглерниң үш хевиринге – транспорт, чер болгаш өнчү-хүреңгиге чурттакчы чоннуң ниити өрези 128,5 млн. рубль четкен. 

 Акцияның удуртукчузу ТР-ниң Саң-хөө яамызы, ук хемчегни июнь 15-ке чедир эрттирерин дыңнаткан. Шалыпчы айда үндүрүглерге өрелерниң ниити хемчээлин ынчалдыр 20 хуу кызырар планныг.  

 Тус чер чагыргаларында саң-хөө эргелелдериниң ажылдакчыларындан тургустунган ажылчын бөлүктер үндүрүг өрелерин чыырынга дузалажыр. Өрелиг өрегелерни эргий кезип, рейдилери кылыр. Ведомстволар аразының комиссиязынга хөй түңнүг өрелиг кижилерни сайгарар. А арткан үндүрүг төлекчилериниң аразынга тайылбыр ажылын күштелдирер – чугааны чорудар, волонтерларның дузазы-биле информастыг хуудустарны тарадыр, МИЧ-терге чырыдар. Чондан төлевирни хүлээп алыры-биле банкылар ажылын 18 шакка чедир узадырын, банкоматтарның болгаш төлевир терминалдарының соксаал чок ажылын хандырарын Тываның Чазаа сүмелээн.  

 Тус чер эрге-чагыргалары чамдык үндүрүглерниң ставказын өстүргени ооң чыылдазын эвээжедиринге салдарны чедирген деп, саң-хөө ажылдакчылары санап турар. 2016 чылда Тывада джип болгаш аар чүък автомашиналарының ээлеринге транспорт үндүрүүн 1,5 катап өстүрген. Ынчангаш 2016 чылда транспорт үндүрүүнден эң-не хөй түңнүг – 64,8 млн. рубль чыылда кирбээн. Ийиги черде өре – чер үндүрүү – 32 млн. рубль. Оон арай эвээш – 31,6 млн. рубль – чурттакчы чоннуң өнчү-хөреңги үндүрүүнге өре. 

 2015 чылдан эгелеп Тывада үндүрүглер чыырының шалыпчы айларын доктаамал эрттирип турар. Үндүрүг өрелерин эвээжедиринге ол улуг салдарлыг дээрзин үндүрүг ажылдакчылары демдеглээн. 2016 чылда, шак-ла ындыг акциялар үезинде, 300 хире өрегелерни кезип, үш муң хире үндүрүг төлекчилери-биле ужуражып, чугааны кылган. 30 муң хире ажылдакчыларлыг 789 организациялар коллективтеринге барып ажылдаан. 17 млн. рубль ниити өрелиг 12 муң кижилер ол организацияларда ажылдап турар. Кожуун чагыргаларында комиссиялар 207 хуралды эрттирген, аңаа ниитизи-биле 3 млн. рубль өрелиг 3,8 муң кижилер-биле чугааны кылган соонда, үштүг бир кезии хире өрени төлээн. Шалыпчы айлар дургузунда чурттакчы чоннуң үндүрүглерге өрези ол-ла хире хемчээлге эвээжээн.