Тываның Баштыңы: Суг үериниң база өрт айыылының дүшкүүрлүг үези мурнувуста, бүгү күштерни болгаш курлавырларны мөөңнээр

 Эрээн хар суунга чуртталга бажыңнары биле бажың чанының участоктарын алыскан Кызыл кожуунда муниципалдыг чергелиг онза байдал чурумун чарлаан. 

 Россияның ОБЯ Тывада кол эргелелиниң дыңнадыы-биле алырга, 30 бажың база 36 участок сугга алыскан. Онза байдал болган черден 58 кижини, оларның 14-ү бичии уругларны өскээр көжүрген. Чурттакчыларның хөй кезии төрелдеринче тарап чоруткан, 13 кижи түр үеде чурттаар черге хонган. Каа-Хемниң 2 дугаар школазында ажыттынган пунктуда хүнде 3 катап чемненилгени, эмчи болгаш психологтуг дузаны организастаан. Тываның Чазаанга Шолбан Кара-оолдуң удуртулгазы-биле эрткен аппарат хуралынга онза байдалды сайгарып чугаалашкан. 

 Тываның Баштыңының даалгазы-биле, ооң оралакчызы Аяс Чудаан-оол онза байдалдар талазы-биле комиссияның ажылын удуртуп турар. Хербис дааның соңгу талазындан эрип баткан харның, ону чаяр ажылдарда хаара туттунган күштерниң болгаш техниканың дугайында ол илеткээн.

  Каа-Хем суурдан аңгыда, Кызылдың оң талакы эриинде элээн каш участоктар, Ээрбек суур, Ак-Довурак хоорай биле Бай-Тайганың Тээли суур суг халавы бооп болур зоназында чыдар.  

 Бай-Тайга кожуун чагыргазының даргазы Алдай-Мерген Ховалыг Тээли суурда байдал анаа дээрзин илеткээн. Бо чоокку хүннерде ХК база ОБ албанының, ТР-ниң Бойдус курлавырлары болгаш экология яамызының ажылдакчылары муниципалитеттерде байдалды, оларның кайы хире белеткелдиин хынаар. 

 Кызыл кожуун чагыргазының даргазы Валентин Ендан муниципалитеттиң талазындан Каа-Хем суурда чорудуп турар хемчеглерни илеткээн. Онза байдалды дүрген чайладыр хемчеглерде камгалал чалдарны чүгле катап тургузар эвес, а быжыглаар ажылдар база кирип турарын чугаалаан. Оон аңгыда арыктарны база оңгарларны база казар. Амдыызында күштер болгаш дериг-херекселдер четчип турарын В.Ендан дыңнаткан.

 "Оон-даа чылыырын дыңнадып турар-дыр. Ынчап кээрге, берге үе ам-даа мурнувуста. Ол суг үериниң болгаш өрт айыылының үезинге дорт хамааржыр. Бүгү күштерни болгаш курлавырларны мөөңнээр херек. Күүсекчи эрге-чагырга органының азы муниципалитеттиң удуртукчулары кончуг дүрген хөделирде чеже кижизи, кандыг техниказы болгаш өске-даа чүүлдери барын билир ужурлуг. Хүндүлүг удуртукчулар, силерниң хөделиишкиннериңер ажык, билдингир болур ужурлуг. Чон-биле чугаалажыңар, оларны демнештирип, айтырыгны кады шиитпирлээр херек. Ооң мурнунда удуртулганың хээлиленип тургаш чер участоктарын үлээнинден, кайы хамаанчок туттунуп каапканындан, дыка хөй кижилер когарап артканын билир бис. Бо хүнде ол айтырыгны шиитпирлээр херек. Ниитилелдиң дилээн эрге-чагырга көөр апаар. Ажылдың тодаргай чурумун тургузары чугула. Оперативтиг албаннарның беленин, ОБ-же оларның көрүжүн, регламентизин база материал-техниктиг баазазының чепсегленгенин хынаар. Ол ажылды Аяс Май-оолович Чудаан-оолга дагзып тур мен. Техниканы бодум хынаар мен» - деп, Тываның Баштыңы чугаалаан.  

 Россияның ОБЯ-ның Тывада кол эргелелиниң начальниги Андрей Назаров республикада агаарның чылааны-биле хар дүрген эрип болурун дыңнаткан. База ол ышкаш, агаарның чылааны-биле хову шөлдер кургаан соонда, чамдык кожууннарга апрель 1-ден өрттер хып болур. Айыыл бооп болур участоктарны чарган, муниципалитеттерниң кайы хире беленин хынаары уламчылап турарын ОБЯ-ның Тывада кол эргелелели дыңнаткан.

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол суг үерин чайладыры-биле, доштарга чазылдырар ажылдарны чорударын республиканың онза байдалдар эргелелинге сүмелээн.