Күрүне Думазының депутады Лариса Шойгу биле сенатор Мерген Ооржак тураскаал тудуунга дузаламчы акшаны киириштирген

1941-1945 чылдарда Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчилери – тыва эки турачыларга тураскаалды Кызыл хоорайның төвүнде тудар ажылдар уламчылавышаан. 

Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнү, Тываның уран чүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы Александр Ойдуптуң чогааткан төлевилели - дөрт хире метр бедик, беш хире метр узун аъттыг дайынчы тураскаалдың кол овур-хевири болур. Ону шуткуп кударынга үш тонна хүлерни ажыглаар.  

 Күрүне Думазының депутады Лариса Шойгу биле сенатор Мерген Ооржак тудуг ажылдарының кайы хире чоруп турарын көргеннер. Кызыл хоорайның мэрии Владислав Ховалыг, найысылалдың кол архитектору Орлан Донгак и тыва эки турачыларның адын мөңгежидер фондунуң даргазы Сагаан-оол Долгар ол хүндеги байдалды таныштырганнар. Тураскаал турар скверниң территориязында орукчугаштарны кылып, ону брусчатка-биле шывар ажылдар кидин-түлүк. Улан-Удэ хоорайда тураскаалды шуткуп кудуп турар, августуң ийиги чартыында Кызылга ону эккээр ужурлуг.

 «Төлевилелге дыка таарзынган мен. Тыва кижиге аът – онза ыдык-тыр. Бистиң аъттыг шериглеривис шылгараңгайларның санче кирип чораанын билир бис. Бо тураскаал – өске чурт дээш дайын-чааже бодунуң амы-тынын харамнанмайн, фашистер-биле демиселче эки тура-биле аъттангаш, хүлээлгезин күүсеткен, Тывага төрүттүнген болгаш өскен кижиге амгы салгалдан мөгейиг-дир деп санаар мен. Тываларның эрес-дидим, маадырлыг чоруун дыка хөй шериг начальниктери онзалап демдеглээни барымдаалыг факт-тыр» - деп, Күрүне Думазының депутады Лариса Шойгу чугаалаан. 

 Тураскаалга хамаарыштыр сенатор Мерген Ооржактың хамаарылгазы онза. Ооң өгбе-салгалында эки турачы база бар, ынчангаш ол өг-бүлезиниң төөгүзү база чоргааралы.  

 - Төлевилелдиң онзагай талазы - ында шупту чоннуң киржип турарында. Дыка хөй кижилер тудугжуларга дузалажып, а чамдыктар чүгле материалдыг эвес, а сагыш-сеткилин үлежип кээп турар. Келир салгалга тураскаал херек, олар боттарының ажы-төлүнге бо төөгүнү сактып, дамчыдар ужурлуг деп санаар мен. Салгалдарны каттыштырар күжү ында. Тиилелге дээш тыва эки турачылар бодунуң үлүүн кииргени – улуг чоргаарал-дыр. 

 Лариса Шойгу биле Мерген Ооржак тудуг ажылдарын көрген соонда, тыва эки турачыларның адын мөңгежидер фондунуң штавынга чедип, дузаламчыны акшаны бергеннер. Өргүл кииргенин демдеглеп турар дептерге депутат биле сенатор аттарын салган, бүгү ажылдар доозулган соонда ону Тываның Национал музейинге кадагалаары-биле дамчыдар. 

 Тыва эки турачыларга алдар болдурган тураскаал тудуу биле сквер чаартылгазын чоннуң тудуу деп болур. Эки турачыларга сактыышкынны мөңгежидер фонд бо чылдың март айда өргүлдү чыып эгелээн. Тиилелге хүнүнүң бүдүүзүнде, 2016 чылдың май 8-те, Кызылга алды шак үргүлчүлээн ачы-буян марафонунга бир миллион ажыг акша чыгдынган. Ооң дугайында медээни Кызыл хоорай мэриязының албан езузунуң сайтызындан номчуп болур. Июль 18-тиң хүнүнге чедир 10 841 631 рубль акша чыгдынган. 

 Тываның Баштыңының Чарлыы-биле тураскаалдыг ол хүннү доктааткан, 2015 чылдың сентябрь 1-де тураскаалдың турар черинге дашты салганынын сагындыраал. Тыва Арат Республиканың эки турачыларынга алдарның база төөгүлүг сактыышкынның хүнү – сентябрь 1-де тураскаалдың байырлыг ажыдыышкынын эрттирер. 

 Кызыл анаа-ла бөдүүн хоорай эвес, чаартынып, чаа архитектуралыг, боду тураскаалдыг им-демдектерлиг, бир-ле катаптаттынмас арынныг хоорай кылдыр хуулуп бар чыдарын Лариса Шойгу онзалап демдеглээн. Төрээн чуртту камгалаар дээш дайын-чааже аъттанган кижилерге ынак, оларны билир-таныыр, сактып чоруур чоннуң өмүнээзинден туткан чаа тураскаал - ооң бир бадыткалы.