Шолбан Кара-оол Президентиниң кадет училищезинче дужаап кирер оолдарже сагышты салыр

 Кызылдың Президентиниң кадет училищезиниң хүлээп алыышкын комиссиязынче кирген 830 билдириишкинден шылгалдаларже 828 кижини эрттирген. Шылгалдалар июль 15-ке чедир үргүлчүлээр. 

 Тывада ажыттынган бо шыырак өөредилге черинче социал камгалалы кошкак, салым-чаяанныг оолдарны хүлээп алырын, аргалыг болза көдээ черлерде өскүстерни, эвээш орулгалыг өг-бүлелерниң ажы-төлүн деткиирин Чазак даргазы Шолбан Кара-оол чаңгыс эвес катап сагындырган.  

 Республика баштыңы Ш.В. Кара-оолдуң даалгазы-биле, бо чылын Президентиниң кадет училищезинче дужаар оолдарны белеткээр чайгы тускай лагерьни ажылдаткан. 

 «Эр-хейлер! Өскүс база ада-иезиниң хайгааралы чок арткан 112 оол Кызылдың президентиниң кадет училищезинче кирер шылгалдаларга белеткелди чедиишкинниг эрткен! Школа-интернатта ажыттынган чайгы лагерьже шыырак башкыларны чалаан турдувус. Салым-чаяанныг оолдар хөй дээрзин, башкылар демдегледи. Дужаап кирер оол бүрүзү дээш, аарыыр мен. Чоруу чогузун. Бир эвес кирип шыдавайн барза, хомудавазын чагаан кижи мен. Келир чылда кирип ап болур болгай!» - деп, Шолбан Кара-оол бодунуң блогунда бижээн. 

 Өскүс болгаш ада-иезиниң хайгааралы чок арткан оолдарның республика школа-интернадының баазазында «Бичии кадеттер» чайгы кадыкшылга лагериниң байырлыг хаашкыны июль 5-те болган. Улуг арга-дуржулгалыг башкылар кандидаттарны белеткээн. Дужаап кирериниң шылгалдалары эгелевээнде-ле, белеткел кичээлдерни эрттирип эгелээн. Ынчангаш шылгалдаларга оолдар лагерьден дорт чедип, киришкен. 

  Оолдарның эртемнерни кайы хире шиңгээдип алганын хынаары-биле эге болгаш төнчү хыналда ажылдарны кылдырткан. Дараазында оолдар быжыг билиглерин көргүскен. 

  1-ги отряд – Ай-Демир Кыргыс, Тимирлан Куулар, Церен Сарыг-оол, Михаил Дазырбан, Алим Сан-Хоо, Алдын Куулар, Соруктуг Донгак, Александр Ховалыг; 

 2-ги отряд – Тамирлан Сат, Энерел Иргит, Байыр Базыр, Тамерлан Сырат, Андрей Ондар, Батор Тамдын, Айран Талбаев, Айыжы Монгуш, Милан Монгуш, Аюш Чигжит, Карим Тюлюш; 

 3-кү отряд – Удум-Бора Ажы, Амир Ондар, Эртине Сат, Александр Дак, Чингис Конга, Сырат Сонам, Вилен Домур-оол, Санчай Монгуш, Александр Хертек; 

 4-кү отряд – Владимир Бегзи, Найдан Ногой, Лагба-Сурун Тумен, Амир Мылдык, Айслан Куулар, Салим Такпажык, Андрей Монгуш, Субудай Тожу. 

 Лагерьниң байырлыг хаашкынында өөредилгеге чедиишкиннерлиг база хөй-ниити хемчеглеринге идепкейлиг оолдарга хүндүлел бижиктерни тывыскан. Кым-даа хажыызында артпаан – кижи бүрүзү талантылыг, онзагай шынарларлыг. 

 Өөредилге болгаш эртем сайыдының бирги оралакчызы Светлана Ощепкова, мындыг угланыышкынныг бир дугаар ажыттынган лагерь республиканың бүгү кожууннарындан оолдарны хаара тутканын, удуртулга болгаш башкылар сорулгазын бүрүн күүсеткенин демдеглээн. 

 Тускай угланыышкынныг ажыл-чорудулга дээштиг болганын онзалап, чайгы лагерьниң кижизидикчилери эки белеткелдиин, арыг-силиин база корум-чурумнуун Кызылдың президентиниң кадет училищезиниң хүлээп алыышкын комиссиязының кежигүннери айыткан.  

 «Лагерьде оолдарның айыыл чок чоруунга болгаш солун дыштанылгазынга чугула байдалдарны тургускан бис. Расписание езугаар эртемнер аайы-биле кичээлдеп, күш-культура шактарын эрттирип турдувус. Башкыларның кызымак ажылы, лагерьниң шупту ажылдакчыларының шынчы болгаш шынарлыг ажылы дээш өөрүп четтирдим. Оолдар кичээлдээринден аңгыда, найысылалдың тураскаалдыг черлери-биле таныжып, Кызылдың президентиниң кадет училищезинге экскурсиялаан. Ажыл-чорудулгавыстың кол угланыышкыны - өөреникчилерниң шериг-патриотчу кижизидилгези болгаш, патриотчу ыры, шүлүктерни өөредип, шериг-спортчу оюннарны эрттирип турдувус» - деп, лагерьниң начальниги Марианна Хомушку чугаалаан. 

 Лагерьге дыштанылгага оолдарның сеткили ханган. 

  Ондар Амир (Ак-Довурактың №3 школазы): «Лагерьге дыка таарзындым, ойнап, дыштанып алдывыс. Чаа эштерни маңаа тыптым. Башкыларывыс дыка онза-дыр». 

 Кочега Буян-Бадыргы (школа-интернат): «Лагерь дыка эки-дир. Эртенги шак сула шимчээшкинден эгелээр, оон кичээлдээш, дүштеки чем соонда дыштыныр. Башкылар шупту эки. Өске кожууннардан келген оолдар-биле найыралдажып алдым. Лагерьге дыштанылгамны кажан-даа утпас мен».  

 Бегзи Вова (Кызылдың №3 школазы): «Лагерьге Тожудан Синютин Денис-биле таныжып алдым. Өске кожууннардан оолдар-биле чугаалажып, канчаар чурттап турарын улуг сонуургал-биле дыңнап, билип алдым. Эртенги сула шимчээшкиннерге дыка таарзындым. Кичээлдер база солун эртти». 

 Чайгы шөлээзиниң үезинде лагерьге ажылдап турган башкыларның болгаш ада-иелерниң бодалдары мындыг. 

 Ак-Довурактың №3 школазындан Ондар Буян-Белектиң кырган-авазы Нита Самбыевна Ондар: «Мээң уйнуум бо лагерьге таваржы бергенинге дыка амырадым. Маңаа эки дыштанганындан аңгыда, училищеже дужаар шылгалдаларга база белеткелди эрткен. Лагерьниң башкыларынга база удуртулгазынга өөрүп четтирдивис. Оон аңгыда мээң уйнуумну бүдүн өөредилге чылының дургузунда белеткеп келген бодувустуң школавыска, клазының башкызынга четтиргеним илередип тур мен». 

 Кызылдың №14 школазының англи дыл башкызы, «Чылдың башкызы -2016» республика мөөрейиниң тиилекчизи Мария Слащева: «Мындыг кыска хуусаа иштинде оолдарның чедир билбес чүүлдерин өөредип, шылгалдаларга белеткээри, амыр эвес. Ынчалза-даа немелде билиглер-биле элээн чепсегледивис. Оолдарның немей билиглерни алганын төнчү хыналда ажылдар көргүстү. Лагерьде ажылды организастаанынга дыка таарзындым. Хүн бүрүнүң чурумун шактар аайы-биле чара бижээн – чалгаараар үе безин чок». 

  Кызыл кожууннуң Каа-Хемниң № 1 школазының эге класстар башкызы Чечек Ондар: «Республиканың бүгү кожууннарындан оолдар-биле ажылдаары дыка солун-дур. Оолдар аңгы-аңгы черлерден келген-даа болза, маргышпайн, эп-найыралдыг болду. Сонуургалдыг, тура-соруктуг оолдар келгени илдең-дир. Бо чай солун сактыышкыннарны арттырган деп болур». 

  Республиканың уран чүүл школазының орус дыл башкызы Анжела Ооржак: «Эп-найырал болгаш билчилге лагерьни бүргей алган. Кичээлдер соонда, кады ойнап, хөөрежир дээш, бот-боттарынче далажып-ла каар турду. Оолдар боттарын ап билир, дыка организастыг-дыр. Дыштаныр хонуктар төнген соонда көөрүмге, оолдарның арнында хүлүмзүрүг чайнаан, эки дыштанганы илдең. Бир эвес эки дыштанган болза – бистиң ажылывыс аңаа дүгжүп турары ол».  

 Лагерьниң ажылын эки организастааны дээш, Өскүс болгаш ада-иезиниң хайгааралы чок арткан оолдарның республика школа-интернадының директору Аурика Кууларга база ооң оралакчызы Марианна Хомушкуга ТР-ниң Өөредилге болгаш эртем яамызы өөрүп четтиргенин илереткен. 

  КПКУ-же кандидаттарны эки белеткээни дээш, Кызылдың №14 школазының башкызы Мария Слащева, Кызыл кожууннуң Сукпак база Каа-Хемниң № 1 школаларының башкылары Чодураа Куулар, Чечек Куулар база Чечек Ондар, Республиканың уран чүүл школазының башкызы Анжела Ооржак, Тываның сайгарлыкчы чорук техникумунуң башкызы Орлан Салчак база «Сайзырал» республика төвүнүң психолог башкызы Светлане Сартыыл оларга, өөрүп четтириишкинни чарлаан. 

  Кызылдың президентиниң кадет училищезинче дужаап кирер күзелдиг өөреникчилерни чайгы дыштанылга лагеринге белеткээр арга-дуржулганы келир чылын база уламчылаарын Өөредилге яамызы шиитпирлээн.