Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Билдингир саксофончу Игорь Бутман Кызылга концертин тыва композиция-биле ажыткан

Билдингир саксофончу Игорь Бутман Кызылга концертин тыва композиция-биле ажыткан 21.03.2016
 Тываның Национал театрынга Игорь Бутманның концерти «Силерге джазты сөңнеп тур бис» деп сөстер-биле эгелээн. Делегейде сураглыг саксофончуга компанияны Тываның улустуң артизи Софья Кара-оол тургускан. Тыва чон бодунуң хүндүлээчелин көргүзүп, сураглыг артисти диңмиттиг адыш часкаашкыны-биле уткаан.
  Бирги оюн көргүзүү-ле – онзагай белек болган. Билдингир хөгжүмчү Владимир Токаның увертюразы-биле шыпшыңны үрепкен. Ийи-ле шак дургузунда кыска белеткел соонда, алдарлыг хөгжүмчү база джаз-бенд кады, тыва композиция-биле концертти ажытканы ол.
 "Tuva Jazz Band" оркестрниң киржикчизи база концерттиң башкарыкчызы Игорь Дулуш джаз аялгаларының аттарын чарлап тура, Игорь Бутмандан очулдуруп бээрин дилээрге, Россияның улустуң артизи оюн-баштак-биле харыылаан: 
 - Ойнап, ырлап, танцыларынга белен турдум, а очулдурукчу база апаарымны черле манавадым. Ону кылбайн барып база шыдавас мен, оон башка бо кандаай улустуң артизил дээр болгай? 
 Көрүкчүлер ону адыш часкаашкыны-биле деткээн. Ынчангаш концерт төнгүжеге, Бутманның чугаазы-биле алырга, очулдурукчу хүлээлгезин ак сеткилдиг күүседип, хөгжүмге ынак мөгейикчилериниң чүрээн чаалап алган. Делегей джазының эң-не, эң-не деп үнелеткен чогаалдарынга ыры үделгезин Софья Кара-оол күүсеткен. А "Tuva Jazz Band" оркестр Игорь Бутман-биле бир-ле дугаар эвес, а 100 катап кады үнүп турар-биле дөмей, ооң оюнун кайгамчык кылдыр каастаан. 
 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол билдингир чылдагаан-биле кээп шыдаваза-даа, шагдан тура таныш хөгжүмчү эжин деткиирин социал четкилерде бижээн:
 «Хүндүлүг, чаңгыс чер чурттугларым! Чаа-ла Россияның улустуң артизи Игорь Бутман-биле ужураштым. Саксафонга тывызыксыг оюн-көргүзүүн бараалгадыры-биле эртен силерже ужуп үнүптер-дир. Ынчангаш хүндүлээчел чорууңар көргүзүңер!». 
 Көрүкчүлер ол кыйгырыгны деткип, ол кежээ адыш часкаашкыннарын «харамнанмаан». Национал театрның сценазынга, Чазак Даргазының оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак Тываның Баштыңының адындан мынча деп бижээн сөстерлиг, байыр чедириишкинниг бижикти ат-алдарлыг хөгжүмчүге тудускан: 
 "Хүндүлүг, Игорь Михайлович! Азияның чүрээнде тыва черде аалдап келгениңер дээш Тыва Республиканың Чазааның мурнундан база амы-хуумдан изиг байырны чедирдим! 
 Силерниң маңаа келгениңер – республиканың культура амыдыралында онзагай болуушкун база Тывада джаз хөгжүмүнүң хөй санныг мөгейикчилеринге канчаар-даа аажок улуг белек-тир. Чаңгыс чер чурттугларымның мурнундан хөгжүмчүнү деткээни дээш Тываның күрүне филормониязының Tuva Jazz Band оркестринге өөрүп четтиргенимни илереттим. Көшкүн сайзыралдың өгбелериниң чурту – тыва черниң каас-чаражы силерниң сеткил-сагыжыңарга артар дээрзинге бүзүрээр мен. 
 Уран чогаадылгаңарга чаа чайынналчак чедиишкиннерни, могаг чок чогаадыкчы чорукту, сагыш-сеткил көдүрлүүшкүнүн силерге чүрээм ханызындан күзедим! Чаа-чаа эгелээшкиннериңер улуг чедиишкиннерлиг болзун! Хүндүткел-биле, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол". 
 Игорь Бутманның допчу намдары база дыка солун. Ленинградка төрүттүнген, музыка школазын аңаа дооскан, музыка училищезинге өөренип тургаш, саксофонга хандыкшаан. Геннадий Гольштейн база Давид Голощекин дээн ышкаш билдингир джазчылар - ооң дагдыныкчылары. Игорь Бутман "Кино" биле "Аквариум" дээн ышкаш билдингир бөлүктерниң альбомнарын бижидеринге киришкен. АКШ-ка он хире чыл чурттаан. Хары угда, концерт саксофончузу биле композитор деп, ийи мергежилди чедип ап, оркестрлерге ойнап, улам мергежээн. 1996 чылда Россияга чедип келгеш, улуг джаз-оркестрин тургузуп, делегейге гастрольдап эгелээн. 2011 чылда «Россияның улустуң артизи» атка төлептиг болган. Дараазында чылын Москваның джаз оркестрин удуртуп эгелээн. 
 2008 чылдан бээр «Чаңгыс демниг Россия» партияның кежигүнү, амгы үеде партияның Дээди чөвүлелиниң составында кирип, культураны сайзырадыр талазы-биле партийжи төлевилелди башкарып турар. Бир эвес партияның курлавырлары сорулгаларны чедип алырынга дузалажып турар болза, ону чоп ажыглап болзазыл, деп санап чоруур. Тывада ооң чаңгыс партийжилери, ТР-ниң Дээди Хуралының депутаттары Ульяна Монгуш биле Ольга Кольчикова кайгамчык оюн-көргүзүү дээш, коллегазынга өөрүп четтиргенин илереткеннер.
 Бутманның бүгү чуртталгазының ынакшылы саксафонда болза, артистиң кол хоббизи – хоккей. Россияда эң-не билдигир тыва кижи – Сергей Шойгу-биле бо-ла хоккейлээрлер. Кызылга келгеш, Дүнеки хоккей лигазының тус черде командазы-биле кады ойнаар аргалыг болган. Ооң дугайында чугаалап бээрин дилээрге, хөгжүмчү "Трус не играет в хоккей" деп билдингир ырының аялгазын көрүкчүлерге ойнап берген. 
 Игорь Бутманга манавааны чүүл – тыва национал хөгжүм херексели – игилди сөңнээни болган. Чапсар аразында, көжеге артынга хөгжүм хереселин сонуургаткаш, бербейн баарга, муңгарай берген мен, деп артист сеткилин ажыткан. Бодунуң саксафонун оркестрниң бир хөгжүмчүзүнге тутсу каапкаш, белекти улуг өөрүшкү-биле хүлээп ап, сонуургаан. 
 - Игилди белекке алганымга өөрүп тур мен. Хөй янзы талалыг культура болгаш уран чүүлдүг бистиң чуртувус – Россия күчүлүг-дүр. Совет Эвилелинге джазты аңгы-аңгы хүлээп алыр турган. Ол үеде джазты эвес, а багай хөгжүм аялгазын хоруп турган деп бодаар мен. Ам джазты кайы-даа хоорайларда дыңнап болур апарганы, эки. Шыны херек, "Tuva Jazz Band" ындыг бедик деңнелде ойнаар деп манавадым, кайгамчык коллективиңер дээш четтирдим. Силерниң адыш часкаашкыннарыңар, хүлүмзүрүүңер база деткиишкиниңер дээш четтирдим – деп, Игорь Бутман төнчүзүнде чугаалаан.
 Үргүлчүлелдиг адыш часкаашкынының соонда, Игорь Бутман биле "Tuva Jazz Band" "Полицейжи участок" деп номер-биле концертти дооскан. 
 Марттың 18-те Абаканда М. Лермонтов аттыг драмтеатрга Россияның улустуң артизи Игорь Бутман биле "Tuva Jazz Band" база Тываның улустуң артизи Софья Кара-оол оюн көргүзүүн бараалгаткан.

Возврат к списку