Тывада төтчеглекчи чоруу дээш 500 ажыг кижини эрткен чылын кеземчеге онааган

 2015 чылда Тываның 500 ажыг чурттакчызын аңныыр база балык тывыжының чурумун хажытканы дээш, харыысалгага онааган. Дириг амытаннар делегейиниң объектилерин база сугнуң биокурлавырларын камгалаар талазы-биле күрүне комитеди ындыг сан-чурагай кирген отчетту республиканың чазаанга илеткээн.

  Оларның 444-ү - аңнаарының, 87-зи – балыктаарының чурумун хажытканынга хамааржыр. 2014 чылга деңнээрге, төтчеглекчилерге онааган торгаалдың түңү ийи катап хөй, азы 565,4 муң рубль болган. Ол торгаалдарның 80 хуузун, азы 450,3 муңун төлеттирген. Чурум хажыдыкчыларынга торгаалдар онаарындан аңгыда, 956,4 муң рубль түңге чедирген когаралын эгидер негелдени тургускан. Ооң мурнунда чылга деңнээрге, ол үш катап хөй. Республика бюджединче 700 муң ажыг рубльди төлеттирген. 

 Туттурган төтчеглекчилерниң социал байдалын көөрге, оларның хөй кезии ажыл чок кижилер – 329, а 121-и ажылдап турарлар болган. 91 пенсионер төтчеглекчилер санынче кирген болза, аңгы-аңгы деңнелдиң 3 удуртукчузу хоойлуга чөрүштүр аңнап чорааш, туттурган. 

  Төтчеглекчилерниң эң-не ынак чери - Тожу бооп арткан. Ооң девискээринге 81 кижини туткан. Бии-Хемде аңнаар черлерден база суглардан - 66, Каа-Хемден – 64 чурум үрекчилерин туткан. 

 Шупту туттурган төттеглекчилерниң чүгле 4-ү кеземче херээнге онаашкан. Тываның Дээди суду, РФ-тиң Кызыл дептеринде киир бижиттинген тарбаганны атканы дээш, Өвүр кожууннуң Дус-Даг суурнуң чурттакчызы А.Х.Сураттың бир чылда хосталгазын кызыгаарлаан. Ол чедирген когаралы дээш, республикага 22950 рубльди эгидер. Тоора-Хемден Е.К.Кашпык-оол ийи сыынны атканы дээш, 400 шак албаадал-биле ажылдаар, кожууннуң бюджединге 210 муң рубльди эгидер кылдыр шииттирген. Ооң ийи чаңгыс чер чурттуу – В.Н. Кыжыынга биле Э.А. Хуваалга база-ла ийи сыын адып алгаш тургаш, туттурган. Баштайгызы 100 муң рубльге торгаттырган болза, ийигизин – 2 чылда шенелдеге шииткен. 

 Бүрүткел чок боо-биле аңнап, черлик амытаннарны чөпшээрел чок атканы дээш, республиканың үш чурттакчызынга хамаарыштыр кеземче херээн оттурар кылдыр материалдарны егерьлер корум-чурум камгалаар органнарже дамчыткан.