29.10.2015
Инвестиция стандартын киирер болгаш сайзырадыр талазы-биле хемчеглерни уламчылаары-биле, Тываның Чазаа регион төлевилелдерин акшаландырарынга инвесторлар хаара тудар тускай арга-хевир кылдыр Республика хөгжүлдезиниң фондузун тургускан. Бо чылдың июньда ТР-ниң Садыг-үлетпүр палатазының активи-биле ужуражылга соонда, республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даалгазы-биле фонд тургустунган дээрзин, Тываның экономика сайыды Елена Каратаева дыңнаткан. Ол ужуражылга үезинде регионнуң бизнес төлевилелдерин башкарарының дээштиг саң-хөө-экономиктиг моделин ажылдап кылыр даалганы яамынга дааскан турган.
Тываның Чазааның бадылааны дүрүмүнде, республиканың экономиказын быжыглаары, бүдүрүлгелерни деткиири, иштики өре-ширени кызырары, ажылга тургустунарынга деткимче, чаа ажылчын олуттарны тургузары – фондунуң кол сорулгазы деп айыткан.
Бюджет дугайында республика хоойлузу-биле фондунуң акша-хөреңгизиниң хемчээли тодараттынар. 2016 чылда, республикага чаа бүдүрүлгелерни хөгжүдер план-биле холбаалыг Тываның үлетпүр парыгының төлевилелин тургузарынга, аңгы-аңгы күрүне программаларындан 16 млн. рубльди фондуга мөөңнээри көрдүнген.
Регионнуң чазаанда тургустунган болгаш ТР-ниң Чазааның Даргазы удурткан Директорлар чөвүлелиниң контролюнда «Инвестицияларны хаара тудар болгаш камгалаар агентилел» ажык акционерлиг ниитилелге Хөгжүлде фондузунуң ажыл-чорудулгазын болгаш акша-хөреңгизин эргелеп-башкарар ажыл-чорудулганы быжыглаарын ТР-ниң Экономика яамызы сүмелээн. Агентилел фондунуң курлавылары-биле ажылдаарда Тываның Чазааның хевирлээни республика хөгжүлдезиниң мурнады хөгжүдер угланыышкынныг төлевилелдеринге даяныр.
Тываның Хөгжүлде фондузунуң деткимчезинче кордап турар төлевилелдерни чүгле конкурс үндезини-биле шилиир. Конкурстарның тиилекчилеринге акша-хөреңгини дүрген, төлевирлиг болгаш эгидилгелиг чээлилер кылдыр, база инвестиция төлевилелин боттандырарынга республика чазааның киржилгези көрдүнген дөрт инвестиция кылдыр бээр. Саң-хөө, Экономика болгаш адырның яамызының эксперттериниң эки дээн түңнелдери бар болза, деткимчени алыр.
Фондунуң ажыл-чорудулгазын таарыштырган документилер-биле республиканың сонуургалдарын камгалаан өске-даа хемчеглер бар. Ылаңгыя инвестиция төлевилелинге-ле хууда саң-хөө схемазын ажылдап кылыр, күрүне киржилгезиниң арга-хевирин болгаш ниити хемчээлин тодарадыр ужурлуг. Саң-хөө алыкчызы-биле күрүне инвестициязын дедир эгидерин хандырар негелделерни дугуржуру – долаа схемазы азы идегелдиг саң-хөө институттарынга удур магадылалдар.
Тываның Хөгжүлде фондузун тургузарда Хакасияда, Красноярск крайда база Киров облазында дөмейлешкек инвестиция институттарын тургусканының болгаш херек кырында ажылының